Ellaone
Tabletka Ellaone należy do tzw. antykoncepcji awaryjnej. Zażywa się ją, gdy zastosowana metoda antykoncepcji zawiodła. Podpowiadamy, w jakich sytuacjach zastosować lek Ellaone, jak działa Ellaone, czy tabletki zawierające octan uliprystalu zapobiegają zajściu w ciążę oraz czy wykazują skutki uboczne.
Czym jest tabletka EllaOne i kiedy się ją stosuje?
Tabletka EllaOne nazywana jest tabletką „dzień po”, jest jednym ze sposobów antykoncepcji awaryjnej. Zażywa się ją w przypadkach nagłych, jeśli doszło do stosunku płciowego bez zabezpieczenia lub w przypadku, gdy stosowana stała metoda antykoncepcji zawiodła. Może się tak zdarzyć, gdy prezerwatywa pęknie lub zsunie się lub stosowana na co dzień dawka tabletki antykoncepcyjnej została pominięta.
Aby zminimalizować ryzyko zajścia w ciążę tabletkę należy zastosować niezwłocznie, najlepiej do 5 dni po odbyciu stosunku płciowego. Jednak im wcześniej przyjmie się tabletkę EllaOne, tym większa szansa na zapobiegnięcie ciąży.
Antykoncepcja awaryjna, w tym tabletka EllaOne, w większości krajów Europy dostępna jest bez recepty. W Polsce od 2017 roku, aby móc przyjmować tabletkę EllaOne należy udać się do lekarza specjalisty po receptę.
Jak działa lek EllaOne?
W leku EllaOne znajduje się substancja czynna – octan uliprystalu, którego zadaniem jest opóźnienie owulacji poprzez zmianę aktywności progesteronu. Co ważne, EllaOne nie zabezpiecza całkowicie przed zapłodnieniem. Skuteczność tabletki EllaOne ocenia się na 98%.
Skład leku EllaOne – kiedy nie zażywać tabletki?
Obok substancji czynnej, czyli octanu uliprystalu, lek EllaOne zawiera laktozę – co może być przeciwskazaniem do jej zastosowania u pacjentek nietolerujących laktozy.
Kto może stosować EllaOne?
Tabletka EllaOne może być stosowana u kobiet dojrzałych płciowo, co oznacza, że mogą ją zażyć również pacjentki młodociane, które nie ukończyły jeszcze 18. roku życia.
Dawkowanie tabletki EllaOne po odbyciu stosunku płciowego bez zabezpieczenia
W przypadku odbycia stosunku płciowego bez zabezpieczenia lub w sytuacji, gdy zastosowane zabezpieczenie było nieprawidłowe, aby zapobiec zajściu w ciążę, należy zastosować doustnie jedną tabletkę EllaOne. Kluczowe znaczenie dla skuteczności działania leku EllaOne ma szybkość zastosowania. Po odbyciu stosunku płciowego bez zabezpieczenia pacjentka powinna zażyć antykoncepcję awaryjną jak najszybciej – lek EllaOne nie będzie skuteczny po upływie 120 godzin od zbliżenia.
W kwestii przyjmowania leku EllaOne – można go stosować niezależnie od dnia cyklu menstruacyjnego, zarówno w czasie jedzenia, jak i między posiłkami.
Co zrobić w przypadku występowania wymiotów?
Jeśli po przyjęciu EllaOne w ciągu 3 godzin pacjentka zwymiotuje, to musi przyjąć kolejną tabletkę.
Co zrobić, jeśli przyjmiemy większą ilość leku od dawki zalecanej?
Przedawkowanie leku nie powinno wywołać problemów zdrowotnych. Jeśli jednak zdarzy się przedawkowanie EllaOne, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Możliwe skutki uboczne po przyjęciu leku EllaOne
Po zażyciu tabletki EllaOne u niektórych kobiet mogą pojawić się skutki uboczne. Trzeba jednak mieć świadomość, że niektóre z występujących działań niepożądanych po przyjęciu leku EllaOne mogą być także zwiastunami ciąży. O ciąży świadczyć mogą m.in: ból brzucha, wymioty, tkliwość piersi czy gorsze samopoczucie. Jeśli po przyjęciu tabletki kobieta odczuwa wymienione dolegliwości, a dodatkowo miesiączka spóźnia się, warto zasięgnąć porady lekarza, a także wykonać test ciążowy.
Częstymi skutkami ubocznymi są: dyskomfort i bóle brzucha czasami odczuwane jako bóle żołądka, mdłości, wymioty, bóle miednicy, wrażliwość piersi, bolesne miesiączki, bóle i zawroty głowy, bóle pleców i mięśni, wahania nastroju, a także uczucie zmęczenia.
Do niezbyt częstych skutków ubocznych po przyjęciu tabletki EllaOne należą: nieregularne krwawienia z pochwy, zespół napięcia przedmiesiączkowego, obfitsze lub przedłużające się miesiączki, podrażnienie pochwy, upławy, spadek lub wzrost libido, uderzenia gorąca, zmiany apetytu, suchość w ustach, zgaga, biegunka, gazy, pobudzenie połączone z niepokojem, zaburzenia snu, senność, migrenowy ból głowy, problemy ze wzrokiem, trądzik, świąd, zmiany skórne, złe samopoczucie, grypa, gorączka, dreszcze.
Działania niepożądane, które zgłaszane były rzadko to: uczucie bólu podczas stosunku płciowego, ból oraz świąd narządów płciowych, pęknięcie torbieli jajnika, nietypowo niewielkie krwawienia miesiączkowe, zawroty głowy, omdlenia, spadek koncentracji, suchość w gardle, zaburzenia smaku, światłowstręt, przekrwienie oczu, nietypowe uczucie w oku, pokrzywka.
Opóźnienie miesiączkowania po zażyciu tabletki EllaOne
Po zażyciu EllaOne może przesunąć się miesiączka. Może nastąpić kilkudniowe opóźnienie wystąpienia miesiączki, ale także może się ona pojawić kilka dni wcześniej.
EllaOne a ciąża
EllaOne zażywa się, aby zapobiec zajściu w ciążę po odbyciu stosunku płciowego bez należytego zabezpieczenia. W przypadku antykoncepcji awaryjnej czas ma kluczowe znaczenie dla skuteczności tabletki. Jeżeli jednak dojdzie już wcześniej do zapłodnienia, lek EllaOne nie będzie skuteczny i nie przerwie ciąży. Jak pokazują badania, w przypadku ciąży przyjęcie EllaOne nie ma wpływu na jej przebieg, ani na rozwój zarodka. Kobieta, która podejrzewa u siebie ciążę mimo, że zażyła EllaOne, powinna udać się do lekarza w celu wykluczenia istnienia ciąży lub jej potwierdzenia. W przypadku każdej ciąży lekarz musi wykluczyć ciążę pozamaciczną. Czynniki ryzyka powodujące zagnieżdżenie się zarodka poza macicą zwiększają się gdy:
- pacjentka przeszła zabieg chirurgiczny jajowodu,
- chorowała na przewlekłe zakażenie narządów płciowych (opryszczka narządów płciowych),
- w przeszłości stwierdzono ciążę pozamaciczną,
- odczuwa ostry ból brzucha,
- zauważy krwawienie z dróg rodnych.
EllaOne a karmienie piersią
Po zażyciu tabletki przez 7 dni karmienie piersią nie jest zalecane. Dotychczasowe badania nie dowiodły, że EllaOne negatywnie wpływa na karmionego malucha, jednak z przyczyn bezpieczeństwa nie należy karmić piersią. By w organizmie kobiety nie doszło do zatrzymania laktacji oraz w celu utrzymania produkcji mleka zaleca się wykorzystanie laktatora, jednak odciągniętego pokarmu nie należy podawać dziecku.
Środki ostrożności przed zastosowaniem leku EllaOne
Tabletka EllaOne to wyłącznie antykoncepcja w przypadkach nagłych, nie powinna być więc traktowana jako stale stosowana tabletka antykoncepcyjna.
Jeśli pacjentka ma ciężkie zaburzenia czynności wątroby, ciężką astmę, ale także gdy przyjmuje doustnie glikokortykosteroidy czy ma opóźnioną miesiączkę lub objawy ciąży – przed stosowaniem antykoncepcji awaryjnej, powinna skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zastosowanie i prawidłowe działanie leku EllaOne zmniejsza ryzyko i zapobiega zajściu w ciążę w przypadku odbycia stosunku płciowego bez zabezpieczenia, ale nie zabezpiecza przed zapłodnieniem podczas kolejnych stosunków seksualnych. Po przyjęciu EllaOne trzeba nadal stosować antykoncepcję w czasie kolejnych zbliżeń, zwłaszcza, że lek może obniżyć skuteczność działania antykoncepcji hormonalnej. Po przyjęciu leku EllaOne pacjentkom kontynuującym przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej zaleca się równoczesne stosowanie antykoncepcji barierowej aż do kolejnej miesiączki.
Tabletkę trzeba połknąć najszybciej jak to możliwe zaraz po odbyciu stosunku płciowego bez zabezpieczenia lub zauważeniu, że zastosowana metoda antykoncepcji nie sprawdziła się. Zawarty w leku EllaOne octan uliprystalu hamuje lub opóźnia owulację, jednak jeśli owulacja już wystąpiła, zalecana dawka leku nie będzie skuteczna. W przypadku wcześniejszego zajścia w ciążę przyjęcie tabletki EllaOne nie powoduje przerwania ciąży.
Trzeba jednak pamiętać, że antykoncepcja awaryjna w przypadkach nagłych nie za każdym razem jest skuteczna. Dotychczasowe wyniki badań sugerują, że skuteczność EllaOne w zapobieganiu ciąży jest mniejsza w przypadku zwiększonej masy ciała u kobiet. Potrzeba jednak dalszych badań, aby to potwierdzić.
EllaOne a inne leki
Nie wolno łączyć leków antykoncepcji awaryjnej zawierających octan uliprysalu z antykoncepcją awaryjną zawierającą lewonorgestrel.
Jeśli pacjentka stosuje jakiekolwiek leki to przed przyjęciem EllaOne pacjent powinien poinformować o tym lekarza specjalistę. Stosowanie niektórych leków może obniżać skuteczność tabletki EllaOne, są to m.in.:
- leki stosowane w leczeniu zakażenia wirusem HIV (efawirenz, newirapina, rytonawir);
- preparaty przeciwgrzybicze (gryzeofulwina) stosowane w leczeniu zakażeń grzybiczych.
Jeśli w ostatnich czterech tygodniach pacjentka stosowała te leki, lekarz może zalecić inną metodę antykoncepcji awaryjnej, np. wkładkę wewnątrzmaciczną z miedzią.