Kiedy cholesterol LDL jest za wysoki?

Cholesterol LDL, zwany również „złym cholesterolem”, odgrywa kluczową rolę w rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Wysoki poziom cholesterolu LDL może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, takich jak miażdżyca, zawał serca czy udar mózgu. Kiedy poziom cholesterolu LDL jest za wysoki, jakie czynniki wpływają na jego wzrost oraz jakie kroki można podjąć, aby obniżyć ryzyko związane z nadmiarem cholesterolu we krwi?

Czym jest cholesterol LDL?

Cholesterol jest niezbędnym składnikiem prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni kluczową rolę w produkcji hormonów steroidowych, witaminy D oraz kwasów żółciowych. Jednak nie każdy cholesterol ma pozytywny wpływ na zdrowie. LDL, czyli lipoproteiny o małej gęstości (ang. low-density lipoprotein), odpowiadają za transport cholesteroluz wątroby do komórek. Kiedy stężenie cholesterolu LDL we krwi jest zbyt wysokie, może się on odkładać na ściankach naczyń krwionośnych, tworząc blaszki miażdżycowe. To właśnie te blaszki prowadzą do zwężenia naczyń, co zwiększa ryzyko miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego.

Kiedy poziom cholesterolu LDL jest za wysoki?

Stężenie cholesterolu LDL można określić na podstawie badania profilu lipidowego. Badanie cholesterolu LDLwykonuje się poprzez pobranie próbki krwi żylnej, a wynik wyrażany jest w jednostkach mg/dL lub mmol/L. W Polsce, za optymalny poziom cholesterolu LDL uznaje się wartość poniżej 100 mg/dL (2,6 mmol/L). Wyniki między 100 a 129 mg/dL (2,6-3,3 mmol/L) są uważane za bliskie normy, ale w przypadku osób o zwiększonym ryzyku chorób sercowo-naczyniowych, takich jak osoby z nadciśnieniem tętniczym czy cukrzycą, takie wartości mogą już wymagać interwencji. Poziom cholesterolu LDL powyżej 130 mg/dL (3,4 mmol/L) to już stan podwyższonego ryzyka, który może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych.

Czynniki wpływające na podwyższone stężenie cholesterolu LDL

1. Dieta bogata w tłuszcze nasycone i tłuszczowe trans: Spożywanie dużej ilości kwasów tłuszczowych trans, które znajdują się w przetworzonej żywności, oraz tłuszczów nasyconych, pochodzących z mięsa i nabiału, znacząco podnosi stężenie cholesterolu LDL.
2. Brak aktywności fizycznej: Niska aktywność fizyczna prowadzi do gromadzenia się cholesterolu we krwi, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
3. Palenie papierosów: Substancje chemiczne zawarte w papierosach uszkadzają naczynia krwionośne, co sprzyja odkładaniu się blaszek miażdżycowych. Palenie wpływa również na obniżenie poziomu „dobrego” cholesterolu HDL, co dodatkowo potęguje ryzyko miażdżycy.
4. Choroby przewlekłe i metaboliczne: Choroby takie jak cukrzyca, niedoczynność tarczycy czy przewlekłe choroby zapalne mogą prowadzić do podwyższonego stężenia cholesterolu LDL. Zaburzenia te wpływają na metabolizm lipidów, co powoduje wzrost frakcji LDL.
5. Nadmierna masa ciała: Nadwaga i otyłość sprzyjają podwyższonemu poziomowi cholesterolu LDL i zmniejszeniu poziomu HDL. Dlatego kontrola masy ciała jest kluczowym elementem profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych. Cholesterol HDL pełni funkcję ochronną, a jego wysokie stężenie obniża ryzyko miażdżycy oraz chorób z nią związanych.

Konsekwencje wysokiego poziomu cholesterolu LDL

• Miażdżyca: Przewlekła choroba, w której blaszki miażdżycowe utrudniają przepływ krwi, co prowadzi do zmniejszenia dopływu tlenu i substancji odżywczych do narządów.
• Zawał serca: Kiedy blaszka miażdżycowa pęka, może dojść do zablokowania tętnicy wieńcowej, co prowadzi do zawału serca.
• Udar mózgu: Blaszki miażdżycowe w tętnicach mózgowych mogą prowadzić do udaru niedokrwiennego, co skutkuje uszkodzeniem mózgu.

Jak zmniejszyć poziom cholesterolu LDL?

Istnieje wiele sposobów na obniżenie poziomu cholesterolu LDL i zmniejszenie ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Oto najważniejsze z nich:

1. Zmiana diety: Wprowadzenie do diety produktów bogatych w błonnik, kwasy omega-3 oraz redukcja spożycia tłuszczów nasyconych i trans, może znacząco wpłynąć na poziom cholesterolu LDL.
2. Aktywność fizyczna: Regularna aktywność fizyczna, jak spacery, jogging, czy jazda na rowerze, pomaga zwiększyć poziom „dobrego” cholesterolu HDL i obniżyć poziom LDL.
3. Zaprzestanie palenia papierosów: Rzucenie palenia może poprawić profil lipidowy i zmniejszyć ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego.
4. Leczenie farmakologiczne: W przypadku osób z bardzo wysokim poziomem cholesterolu LDL, wymagane może być wprowadzenie leczenia farmakologicznego.
5. Regularne badania: Regularne oznaczenie stężenia cholesterolu LDL poprzez badanie profilu lipidowego pozwala monitorować stan zdrowia i w razie potrzeby szybko podjąć odpowiednie działania.