Ból nadgarstka
Ból nadgarstka przyczyny może mieć różnorodne, od przeciążeń, złamań czy zwichnięć, po przewlekłe urazy, stan zapalny i wystąpienie dolegliwości takiej jak choroba zwyrodnieniowa stawów. Bóle nadgarstka mogą powodować dyskomfort, a nawet wymagać leczenia operacyjnego. Podpowiadamy, jakie są przyczyny dolegliwości bólowych, co zrobić, aby nastąpiło zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz jak przebiega leczenie w niektórych przypadkach bólowych.
Przyczyny bólu nadgarstka
Przyczyny bólu w obrębie nadgarstka są różne, najczęściej wymienianymi powodami są:
- zespół cieśni nadgarstka;
- urazy mechaniczne i powtarzane mikrourazy (skręcenie nadgarstka, złamanie kości nadgarstka, stłuczenie);
- liczne przeciążenia i nadwyrężenie nadgarstka;
- choroby zapalne;
- choroba de Quervaina,
- choroba zwyrodnieniowa stawów rąk,
- gangliony,
- dna moczanowa.
Ból nadgarstka – zespół cieśni nadgarstka
Zespół cieśni nadgarstka to choroba, która dotyka osoby cierpiące na reumatoidalne zapalenie stawów, z chorobą zwyrodnieniową stawów, cukrzycą, ale także kobiety w ciąży czy pracujących na budowie i przy komputerze. Ból nadgarstków wywołany jest uciskiem na nerw pośrodkowy biegnący w kanale nadgarstka. Nerw pośrodkowy z trzech stron ograniczony jest przez kości i więzadło poprzeczne nadgarstka.
Gdy dojdzie do zmian zapalnych i obrzęku, to ciasne położenie powoduje pogrubienie więzadła poprzecznego, które uciska nerw pośrodkowy. Daje to uczucie cierpnięcia, mrowienia i piekący ból czterech pierwszych palców (kciuka, wskazującego, środkowego oraz połowy palca serdecznego), który nasila się zwłaszcza w nocy lub przy zginaniu nadgarstka. Objawami zespołu cieśni nadgarstka są także ból nadgarstka, drętwienie i bóle palców, ból promieniuje nawet do przedramienia, osłabienie chwytu, niemożność zaciśnięcia dłoni w pięść oraz zaniki mięśniowe w obrębie kłębu kciuka.
Dolegliwości bólowe w obrębie nadgarstka mogą być bardzo uciążliwe w codziennym funkcjonowaniu. W zaawansowanym stadium choroby dochodzi do zaniku mięśni kłębu i zaburzeń czucia. Ważne jest, aby zgłosić się do lekarza, gdy pojawi się ból ręki i bolący nadgarstek. Wczesne rozpoznanie choroby oraz rozpoczęcie właściwego leczenia może zapobiec nieodwracalnemu uszkodzeniu nerwu.
Aby rozpoznać problem, lekarz przeprowadza wywiad lekarski oraz badanie kliniczne, podczas którego przeprowadza się testy: Tinela i Phalena. Leczenie zespołu cieśni nadgarstka polega na zastosowaniu szyny oraz podaniu sterydu o działaniu przeciwzapalnym do kanału nadgarstka, a także na prowadzeniu fizjoterapii. Jednak w większości przypadków przeprowadza się zabieg operacyjny mający za zadanie zwiększyć objętość kanału nadgarstka.
Ból nadgarstka – choroba de Quervaina
Choroba de Quervaina, czylizaciskające zapalenie pochewek ścięgien prostowników pierwszego przedziału grzbietowego rękijest przypadłością fryzjerów, rzeźników, mechaników samochodowych czy gospodyń domowych, spowodowana zapaleniem ścięgien kciuka.
Jej przyczyną są przewlekłe urazy i przeciążenia ścięgien, ponieważ długotrwałe drażnienie pochewki ścięgien powoduje stan zapalny. W efekcie dochodzi do obrzęku i ucisku ścięgien nadgarstka, co wywołuje ból nadgarstka, a dokładnie ból stawu podstawy kciuka i bocznej strony nadgarstka. Silny ból kciuka pojawia się przy chwytaniu ciężkich przedmiotów i powoduje osłabienie chwytu.
Choroba de Quevarina objawia się:
- bólem w okolicy kości promieniowej przy silnym chwycie,
- osłabieniem sprawności i ruchomości ręki,
- bolesnym przeskakiwaniem ścięgien,
- pogrubiałą pochewką z obrzękiem.
Aby zdiagnozować schorzenie, lekarz wykonuje badanie palpacyjne. Czasem zleca wykonanie zdjęcia RTG oraz badania USG. Zaleca się leczenie zachowawcze polegające na rehabilitacji nadgarstka oraz podaniu sterydu w miejscu bólu, a czasami usztywnienie kciuka stabilizatorem. Gdy nie ma wyraźnej poprawy w leczeniu, ortopeda kieruje na zabieg chirurgiczny polegający na przecięciu troczka i częściowym wycięciu pochewek ścięgnistych z usunięciem pozapalnych zrostów.
Ból nadgarstka – przykurcz Dupuytrena
Dolegliwość doprowadza do pogrubienia błony znajdującej się tuż pod skórą dłoni (tzw. rozcięgna dłoniowego), co powoduje stopniowy przykurcz palców i ograniczenie ruchomości dłoni łącznie z brakiem możliwości pełnego otwarcia dłoni.
Ból nadgarstka – reumatoidalne zapalenie stawów
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest schorzeniem o podłożu autoimmunologicznym, a dolegliwości pojawiają się zazwyczaj w obu rękach. RZS powoduje sztywność stawów, obrzęk, ból i erozję struktur kostnych oraz bardzo charakterystyczny ból nadgarstka w nocy. Natomiast poranna sztywność stawów może być zniwelowana przez rehabilitację.
W pierwszej fazie RZS jest trudne do rozpoznania. Objawia się m.in. poprzez ból jednego stawu, dłoni lub stóp, ale także przez ogólne osłabienie, zmęczenie, częste stany podgorączkowe i nadmierną potliwość.
Typowe dla RZS jest symetryczne zapalenie stawów, zwłaszcza małych stawów dłoni. Następnie dochodzi do tego także zapalenie stawów kolanowych, skokowych, barkowych oraz kręgów szyjnych, a także degradacja chrząstki stawowej, nasad kości i sztywność poranna. RZS, pomimo leczenia, może nawracać.
W leczeniu wykorzystuje się farmakoterapię, która może doprowadzić do zatrzymania choroby, jeżeli zostanie wdrożona odpowiednio wcześnie. Leki mogą także zatrzymać nieodwracalne zmiany w stawach i powikłania pozastawowe. Podczas leczenia lekarz może zalecić leki modyfikujące przebieg choroby, leki biologiczne i steroidowe oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Ból nadgarstka – łuszczycowe zapalenie stawów
Łuszczycowe zapalenie stawów jest rodzajem schorzenia, którego objawami są przewlekłe zapalenia stawów i łuszczyca. Choroba może mieć łagodny lub ciężki przebieg, jednak jej objawy można kontrolować.
Ból nadgarstka przyczyny: złamanie kości łódeczkowatej
Kość łódeczkowata jest jedną z ośmiu kości nadgarstka. Gdy ulegnie urazowi, możemy stwierdzić, że to złamanie nadgarstka. Do złamania i urazu dochodzi w momencie upadku na wyprostowaną kończynę górną przy zgiętym grzbietowo nadgarstku.
Zdiagnozowanie złamania kości łódeczkowej jest dość trudne. Zazwyczaj w pierwszej kolejności lekarz wykonuje badanie fizykalne, aby sprawdzić czy występuje ból nadgarstka w tabakierce anatomicznej oraz czy ból pojawia się przy przyparciu pierwszego i drugiego palca. Następnie może zalecić wykonanie zdjęć RTG lub badanie rezonansem magnetycznym.
Gdy dojdzie do złamania kości łódeczkowatej odczujemy:
- silny ból po stronie grzbietowej nadgarstka,
- obrzęk promieniowej strony nadgarstka,
- ból podczas dotyku,
- ograniczenie ruchomości w stawie nadgarstka.
Złamanie kości łódeczkowatej bez przemieszczenia nie musi być poddane operacji, stosuje się leczenie zachowawcze. Na nadgarstek zakłada się gips na okres 6-12 tygodni. Gdy miną dwa tygodnie od złamania, można powrócić do aktywności, ale tylko gdy założymy ortezę usztywniającą. Musimy ją nosić, dopóki zdjęcie RTG nie pokaże, że kości zrosły się. W przypadku złamania nadgarstka z przemieszczeniem konieczne jest przeprowadzenie operacji, podczas której trzeba wykonać nastawienie i wewnętrzne zespolenie kości.
Powrót do aktywności fizycznej po zespoleniu złamania niestabilnego może nastąpić, gdy badanie RTG wykaże pełny zrost odłamów kości. Po tym czasie konieczna jest zazwyczaj rehabilitacja, która pozwala na odzyskanie zakresu ruchu nadgarstka. Trwa ona od kilku tygodni do pół roku. Polega ona na stopniowym zniwelowaniu zaburzenia czucia, przywracaniu czucia głębokiego i koordynacji nerwowo-mięśniowej przy chwytaniu przedmiotów. W tym okresie należy uważać, aby nie przeciążać i nie doprowadzić do bólu ręki podczas wykonywania domowych obowiązków.
Jakie badania wykonać, aby ustalić przyczyny bólu nadgarstka?
Aby zdiagnozować powód bólu nadgarstka lekarze wykorzystują:
- badanie fizykalne;
- prześwietlenie rentgenowskie (RTG) – uwidacznia złamanie nadgarstka, skręcenie nadgarstka, chorobę zwyrodnieniową oraz RZS;
- ultrasonografię (USG) – służy do rozpoznawania różnych dolegliwości w obrębie ręki (np. zespołu de Quervaina) i nadgarstka (zwłaszcza zespołu cieśni nadgarstka), pokazuje nawet niewielkie zapalenia stawów;
- rezonans magnetyczny, czyli badanie z wykorzystaniem pola magnetycznego;
- badanie przewodnictwa nerwowego, gdy istnieje podejrzenie zespołu cieśni nadgarstka;
- badania laboratoryjne – przy podejrzeniu RZS lub innej choroby stawów.
Leczenie bólu nadgarstka
Leczenie bólu ręki i bólu nadgarstka zależy od przyczyny dolegliwości. Stosuje się różnorodne leczenie zachowawcze oparte na fizjoterapii i rehabilitacji, leczeniu farmakologicznym, jednak w niektórych przypadkach niezbędne jest leczenie operacyjne.
Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów rąk polega na łagodzeniu dolegliwości bólowych poprzez stosowanie maści z NSLPZ, a także różnych zabiegów fizykoterapii i odpowiednich ćwiczeń, aby poprawić zakres ruchu i siłę mięśniową rąk. W przypadku bólu stawu podstawy kciuka stosuje się stabilizację za pomocą ortezy. W leczeniu systemowym zaleca się najczęściej NSLPZ (przez jak najkrótszy okres) oraz siarczan chondoityny.
Przy objawach zapalenia stawów, np. RZS, które powinno być prowadzone przez reumatologa, ważne jest szybka diagnoza i włączenie odpowiedniej terapii, co daje szansę na uniknięcie uszkodzenia stawów.
Przeczytaj także o: