Depresja – Objawy, Przyczyny, Leczenie

kobieta siedzi na podłodze przed kanapą

Depresja jest poważną chorobą psychiczną, która może wystąpić w każdym wieku. Szacuje się, że od 16 do 20% populacji będzie miało depresję lub dystymię (przewlekłe, uporczywe obniżenie nastroju) przynajmniej raz w życiu. Często nie są one w ogóle leczone, ponieważ osoby cierpiące na depresję same obwiniają się za swój stan psychiczny i nie wiedzą nawet, że są chore. Ponieważ depresja znacznie obniża jakość życia, ważne jest, aby wcześnie skontaktować się z lekarzem w celu złagodzenia jej objawów.

Schorzenia psychiczne są domeną leczenia za pomocą słowa i dlatego mogą być bardzo dobrze leczone za pomocą telemedycyny. W ramach psychosomatycznej opieki podstawowej lekarze TELEMEDI mogą pomóc zarówno w przypadku ostrych epizodów depresyjnych, jak i w przypadku przewlekłego przebiegu choroby. Możliwe jest również leczenie wspomagające za pomocą określonych leków przeciwdepresyjnych. Lekarz prowadzący indywidualnie zadecyduje, która terapia jest dla Ciebie odpowiednia. Jeśli konieczne są określone badania i terapie poza telemedycyną, lekarz może również wskazać je i zainicjować. Lekarzem który najlepiej zdiagnozuje i ustali odpowiednie leczenie jest Psychiatra., choć pacjent może też otrzymać leczenie również od lekarza internisty.

  • Depresja jest uważana za chorobę potencjalnie zagrażającą życiu.
  • Za główne objawy depresji uważa się obniżony nastrój, utratę zainteresowań i apatię.
  • Czynniki wywołujące depresję mają charakter neurobiologiczny i społeczno-psychologiczny.
  • Ogólna tendencja wzrostowa liczby zachorowań: częściej chorują kobiety i osoby starsze. Liczba przypadków depresji zwiększa się również wśród dzieci.
  • Depresja jest uleczalna. Istnieją różne formy terapii, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, jak również leczenie za pomocą leków (farmakoterapia).
  • Krewni chorych na depresję powinni szukać pomocy zarówno dla chorego, jak i dla samych siebie. Schorzenie to jest nie tylko wielkim ciężarem dla pacjenta, ale również dla jego otoczenia. Wsparcie i poradnictwo przynoszą ulgę w depresji.

Depresja odnosi się do grupy zaburzeń, których wspólną cechą jest obniżony nastrój, utrata zainteresowań i apatia.

  • Objawy mogą występować jednorazowo lub wielokrotnie.
  • Kobiety chorują częściej niż mężczyźni.
  • Podejrzewa się współdziałanie czynników neurobiologicznych i społeczno-psychologicznych.

Objawy można podzielić na dwie kategorie:

Główne objawy

  • obniżony nastrój,
  • utrata zainteresowań,
  • brak napędu.

Objawy dodatkowe

  • zaburzenia snu,najczęściej bezsenność
  • brak koncentracji na wykonywanych czynnościach
  • obniżona samoocena i osłabione poczucie pewności siebie,
  • poczucie winy, poczucie bezwartościowości,
  • negatywne i pesymistyczne wizje własnej przyszłości,
  • myśli o samookaleczeniach, aktach samobójczych lub próby samobójcze,
  • zmniejszony lub zwiększony apetyt,
  • brak radości z życia,
  • brak typowych reakcji: radosne wydarzenia nie wpływają na nastrój,
  • niski poziom nastroju rano; objawy ustępują w ciągu dnia,
  • zahamowanie psychoruchowe lub nadmierne pobudzenie (niepokój),
  • spadek lub całkowita utrata libido oraz spadek wagi ciała.

Aby można było mówić o depresji lub epizodzie depresyjnym, objawy muszą utrzymywać się na stałym poziomie przez co najmniej dwa tygodnie. Należy przy tym wykluczyć objawy innych chorób psychicznych.

Depresja jest poważnym i potencjalnie zagrażającym życiu stanem, dlatego ważne jest, aby wcześnie rozpoznać ten stan i odpowiednio go leczyć. Jeśli zauważysz u siebie lub u innej osoby podejrzane symptomy, niezwykle ważne jest, aby otwarcie o nich mówić i szukać porady i pomocy u psychologa lub lekarza.

Dokładne przyczyny depresji nie są jeszcze znane. Naukowcy podejrzewają współdziałanie czynników neurobiologicznych i psychospołecznych:

  • predyspozycje genetyczne,
  • zaburzenia neuroprzekaźników,
  • zmiany morfologiczne w mózgu,
  • niedobór serotoniny/noradrenaliny,
  • czynniki hormonalne,
  • traumatyczne, stresujące przeżycia lub czynniki osobowościowe.

Dzieci również mogą cierpieć na depresję. Liczba dzieci dotkniętych tą chorobą w Polsce wciąż wzrasta. Czynniki ryzyka, które mogą prowadzić do nastrojów depresyjnych u dzieci, to np.:

  • negatywny odbiór wyglądu własnego ciała,
  • problematyczne podejście do mediów i gier komputerowych,
  • niskie zaufanie do funkcjonowania rodziny w relacjach interpersonalnych,
  • presja szkoły lub rodziców.

Ważne jest, aby wzmocnić u dzieci wiarę w siebie i skonsultować się z lekarzem, jeśli dolegliwości nie ustępują. Okazuj dziecku zrozumienie i traktuj jego wypowiedzi poważnie.

W przypadku rozpoznania depresji lekarz prowadzący lub psycholog ustala odpowiednią terapię w zależności od stopnia nasilenia i czasu trwania objawów. Leczenia może się odbywać w trybie ambulatoryjnym lub stacjonarnym. Leczenie depresji to na przykład:

  • terapia poznawczo-behawioralna,
  • psychoterapia psychodynamiczna,
  • psychoterapia interpersonalna,
  • terapia sztuką, muzyką lub tańcem,
  • leczenie farmakologiczne w przypadku ciężkiego przebiegu choroby.

Istnieją również pewne środki wspierające leczenie o potwierdzonych pozytywnych skutkach:

  • terapia deprywacji snu,
  • fototerapia,
  • przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (TMS).

Psychika ludzi dotkniętych depresją zmienia się nie do poznania. Jeśli istnieje podejrzenie wystąpienia depresji, można wziąć pod uwagę następujące działania:

  • Skontaktuj się z lekarzem. Umów wizytę osobie dotkniętej chorobą, ponieważ ona sama zazwyczaj nie jest świadoma swojej sytuacji i jest zbyt apatyczna lub szuka winy w sobie.
  • Nie odwracaj się od osoby dotkniętej depresją i przypominaj jej, że po prostu jest chora. Nie lekceważ objawów jako nieszkodliwych i przypominaj osobie cierpiącej na depresję, że to minie i że istnieje duża szansa na wyzdrowienie. Bądź cierpliwy.
  • Cierpienia chorych na depresję są często również ciężkim brzemieniem dla ich krewnych. Rozpoznaj swoje własne granice wytrzymałości. Kontynuuj realizację swoich własnych celów i uznaj depresję za chorobę, a nie tylko za stan przygnębienia występujący bez powodu. Dziel się pomysłami z bliskimi innych dotkniętych chorobą osób i buduj sieć kontaktów i wzajemnego wsparcia.
  • Wstrzymaj się z udzielaniem porad, nawet jeśli robisz to z dobrą intencją. Chorzy, którym udzielasz, takich zdroworozsądkowych porad, po prostu nie są w stanie zastosować się do nich w praktyce. Choroba na to nie pozwala. Należy jednak wspierać wszelkie inicjatywy, które pojawiają się ze strony osoby dotkniętej depresją.
  • Nie należy podejmować za chorego na depresję żadnych ważnych decyzji dotyczących jego przyszłości prywatnej lub zawodowej. Po leczeniu pacjent może spojrzeć na wszystko inaczej. Depresja zniekształca percepcję otaczającego świata.
  • Jeśli masz wrażenie, że istnieje niebezpieczeństwo popełnienia przez chorego na depresję samobójstwa, natychmiast skontaktuj się z lekarzem i porozmawiaj z chorym szczerze na ten temat. Natychmiastowe działanie jest w takich sytuacjach niezmiernie ważne dla ochrony życia osoby cierpiącej na depresję.
  • Adam Bilikiewicz, Włodzimierz Strzyżewski: Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1992.
  • Łukasz Święcicki: Depresja – poradnik dla pacjentów i ich rodzin. Lundbeck, 2012.
  • Richards CS, O’Hara MW (2014). The Oxford Handbook of Depression and Comorbidity. Oxford University Press.
  • American Psychiatric Association (2006). American Psychiatric Association Practice Guidelines for the Treatment of Psychiatric Disorders: Compendium 2006. American Psychiatric Pub.

Przeczytaj także o:

Autor

opracowano przez radę medyczną Telemedi

Zaktualizowano: 16.05.2023
  • Depresja