E-recepta na chorobę afektywną dwubiegunową – jakie leki stosuje się w leczeniu CHAD?
Choroba afektywna dwubiegunowa jest to choroba psychiczna polegająca na następujących po sobie fazach manii i depresji. Zarówno depresja jak i mania mogą przybierać formy psychotyczne z towarzyszącymi urojeniami. Szacuje się, że nawet 8% populacji może mieć zaburzenia ze spektrum dwubiegunowości. Dowiedz się, czym jest CHAD i jakie są jego metody leczenia, ze szczególnym uwzględnieniem farmakoterapii.
Choroba afektywna dwubiegunowa – czym jest?
Choroba afektywna dwubiegunowa, znana również jako zaburzenia afektywne dwubiegunowe lub psychoza maniakalno-depresyjna, charakteryzuje się występowaniem naprzemiennych epizodów manii, hipomanii i depresji. Te wahania nastroju są zdecydowanie silniejsze niż typowe zmiany nastroju, których doświadcza każdy człowiek. Fazy choroby następują po sobie, następnie mogą oddzielać je okresy remisji (bez objawów).
Przyczyny choroby są złożone i zwykle składa się na nie podatność genetyczna, traumatyczne przeżycia oraz zaburzenia neuroprzekaźnictwa w mózgu.
Objawy choroby afektywnej dwubiegunowej
Objawy w chorobie afektywnej dwubiegunowej są zależne od aktualnie występującej fazy.
Epizody manii:
- nadmierne podekscytowanie i energia;
- zwiększona pewność siebie i poczucie własnej wartości;
- zmniejszone zapotrzebowanie na sen;
- wewnętrzny niepokój;
- poczucie euforii;
- gadatliwość;
- rozrzutność;
- ryzykowne zachowania;
- poczucie wszechmocy – bycia w stanie robienia rzeczy, których normalnie się nie robiło.
Epizody hipomanii – to łagodniejsza forma manii. Objawy choroby są mniej nasilone, często chory jest świadomy zmian w nastroju. Nie powoduje upośledzenia funkcjonowania w przeciwieństwie do manii.
Epizody depresji:
- smutek i przygnębienie;
- utrata zainteresowania przyjemnościami;
- zmiany apetytu i snu;
- brak energii;
- zaburzenia koncentracji;
- poczucie beznadziejności;
- myśli samobójcze.
Przebieg choroby może być różny – zacząć się od epizodu depresji a następnie pojawia się mania lub odwrotnie. U pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową mogą następować po sobie okresy manii i depresji bez okresów „zdrowych” lub po epizodach manii, hipomanii lub depresji następuje okres remisji, bez objawów.
Choroba dwubiegunowa ma znaczny wpływ na życie pacjentów i ich codzienne funkcjonowanie, często popychając ich do irracjonalnych decyzji (szczególnie w epizodach manii). Choroba afektywna dwubiegunowa wymaga leczenia, składa się na nie odpowiednio dobrana farmakoterapia oraz psychoterapia.
Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej
Chorobę afektywną dwubiegunową leczy się tak samo jak inne choroby psychiczne, poprzez właściwy dobór leków i psychoterapię. W niektórych przypadkach lekarz może zadecydować o hospitalizacji pacjenta w szpitalu psychiatrycznym (np. gdy występują myśli samobójcze lub irracjonalne zachowania, które sprowadzają zagrożenie na chorego, objawy psychotyczne takie jak halucynacje czy urojenia).
Jeśli chodzi o leczenie farmakologiczne, lekarz psychiatra dobiera leki indywidualnie do sytuacji pacjenta, jego objawów i ich nasilenia, sprawdza również czy pacjent nie choruje na inne choroby przewlekłe, np. niedoczynność tarczycy.
W leczeniu CHAD stosuje się:
- leki przeciwdepresyjne, szczególnie w leczeniu faz depresji – leki te muszą być dobierane ostrożnie, ponieważ niektóre z nich wywołują manię lub hipomanię;
- leki normotymiczne (stabilizatory nastroju) – I lub II generacji, takie jak kwas walproinowy, węglan litu, karbamazepina, lamotrygina, dobrze w stabilizowaniu nastroju działają też atypowe leki przeciwpsychotyczne, takie jak kwetiapina czy olanzapina;
- leki przeciwlękowe, które pomagają łagodzić uczucie wewnętrznego napięcia w manii i hipomanii;
- pomocniczo mogą być stosowane leki nasenne, np. benzodiazepiny.
Dobór odpowiedniego leczenia jest rzeczą skomplikowaną, bardzo ważne jest, aby pacjent zażywał leki ściśle według wskazań lekarza, co pomoże zmniejszyć skutki uboczne i uzyskać jak najlepsze efekty terapii.
Przeczytaj także o: