Jak diagnozować zespół chronicznego zmęczenia?
Zespół chronicznego zmęczenia (CFS - chronic fatigue syndrome) jest chorobą bardzo trudną w diagnozie, ponieważ aby ją stwierdzić, należy wykonać szereg badań i odbyć wiele konsultacji specjalistycznych. Postępowanie takie ma na celu wykluczenie innych schorzeń mogących wywołać objawy zespołu chronicznego zmęczenia. Chorzy z zespołem chronicznego zmęczenia cierpią z powodu dużego pogorszenia jakości życia - spada ich wydajność w pracy, pogorszeniu ulegają związki czy kompetencje związane z wychowaniem oraz opieką nad dziećmi. Całe zjawisko niezwykłe dokładnie opisuje artykuł z 2014 roku w piśmie "Psychiatra po dyplomie" autorstwa prof. dr hab. med. Aleksandra Araszkiewicza pod tytułem "Wyniszczający zespół przewlekłego zmęczenia".
Chroniczne zmęczenie – na czym polega?
Chorzy z zespołem chronicznego zmęczenia, jak sama nazwa wskazuje, zmagają się z uczuciem ciągłego zmęczenia, którego nie łagodzi odpoczynek ani sen. Do tego dochodzą różne objawy, które jednocześnie mogą sugerować poważne choroby przewlekłe.
Do objawów zespołu przewlekłego zmęczenia należą:
- ciągłe uczucie zmęczenia i wyczerpania, na które nie pomaga odpoczynek i sen;
- bóle głowy, zawroty głowy;
- zmęczenie po dotychczas akceptowanym wysiłku fizycznym;
- trudności w koncentracji i zaburzenia pamięci, zaburzenia funkcji poznawczych;
- bóle mięśni, kości i stawów;
- objawy grypopodobne – dreszcze, stan podgorączkowy, bóle gardła, powiększenie węzłów chłonnych;
- szumy uszne;
- bóle brzucha bez uchwytnej przyczyny;
- zaburzenia snu;
- utrata masy ciała;
- suchość błon śluzowych.
Lekarze zauważyli, że zespół chronicznego zmęczenia może zostać „wyzwolony” przez infekcje wirusowe.
Jak diagnozuje się zespół przewlekłego zmęczenia?
U pacjentów z zespołem przewlekłego zmęczenia istnieje konieczność wykonania szeregu badań, które mają za zadanie określić, czy dane objawy nie zostały wywołane konkretną chorobą somatyczną. Z tego powodu większość pacjentów cierpiących na zespół chronicznego zmęczenia musi przejść przez wiele badań oraz konsultacji u lekarzy specjalistów. Pojawiające się objawy zespołu chronicznego zmęczenia mogą sugerować różne schorzenia, m.in. cukrzycę, choroby neurologiczne, choroby reumatologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów), zaburzenia odżywiania, zaburzenia psychiczne, niedoczynność tarczycy, choroby nowotworowe czy autoimmunologiczne. Zespół chronicznego zmęczenia zmusza pacjenta do licznych wizyt u endokrynologa, neurologa, diabetologa, psychiatry, reumatologa, laryngologa itp. – zależnie od objawów.
Aby zdiagnozować zespół chronicznego zmęczenia, lekarze wspierają się kryteriami diagnostycznymi takimi jak:
- uczucie ciągłego lub nawracającego zmęczenia od co najmniej 6 miesięcy;
- uporczywe zmęczenie nie ustępuje po odpoczynku;
- wykluczenie innych chorób przewlekłych (np. chorób reumatologicznych), zarówno psychicznych jak i somatycznych;
- przewlekłe zmęczenie znacznie wpływa na jakość życia pacjentów.
Leczenie chorych z zespołem chronicznego zmęczenia
W leczeniu zespołu przewlekłego zmęczenia zwraca się uwagę przede wszystkim na poprawę jakości życia pacjentów. Na tę chorobę nie ma konkretnego leku, ponieważ nie ma ona uchwytnej przyczyny. Leczyć chroniczne zmęczenie można na wiele sposobów i powodzenie w dużej mierze zależy od samoobserwacji pacjenta. Ważnym zadaniem jest określenie, w jakich sytuacjach dochodzi do nasilenia objawów, a w jakich złe samopoczucie przechodzi. U pacjentów z przewlekłym zmęczeniem często stosowane są leki przeciwdepresyjne, przeciwbólowe lub kortykosteroidy. Niekiedy lekarze w leczeniu zespołu chronicznego zmęczenia zalecają witaminy. Pokonać chroniczne zmęczenie pomaga również terapia poznawczo-behawioralna oraz zmiana stylu życia, szczególnie wprowadzenie aktywności fizycznej i zdrowa dieta.
Przeczytaj także o: