Jakie są najlepsze sposoby na zbilansowaną dietę?

Prawidłowo zbilansowana dieta połączona z regularną dawką aktywności fizycznej zapewniają zdrowie i dobre samopoczucie. Zdrowe odżywianie pozwala zachować właściwe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, prawidłowy metabolizm glukozy oraz sprawność mięśni i kości. Ma również duży wpływ na wygląd sylwetkę - pozwala zachować odpowiednią wagę, zdrowe i lśniące włosy oraz skórę bez niedoskonałości. Co to właściwie oznacza termin "zbilansowana dieta"?

Zbilansowana dieta – klucz do prawidłowego funkcjonowania organizmu

Co to znaczy „dieta zbilansowana„? Oznacza to, taki sposób żywienia, który dostarcza do organizmu wszystkie konieczne do jego prawidłowego funkcjonowania witaminy i minerały. Jednocześnie przy prawidłowo zbilansowanej diecie nie występuje nadwyżka kaloryczna lub niedobór kalorii, co oznacza, że organizm dostaje taką ilość energii jaka jest mu rzeczywiście potrzebna.

Składniki odżywcze zawarte w pożywieniu zapewniają odpowiednie funkcjonowanie wszystkich narządów i układów w organizmie, wszystkie są tak samo ważne. Można podzielić je na dwie grupy: mikroskładniki i makroskładniki.

Do mikroskładników odżywczych należą:

• Witaminy – pełnią ważne funkcje w wielu procesach metabolicznych, wzmacniają układ odpornościowy i chronią organizm przed chorobami. Źródłem witamin są głównie warzywa i owoce.
• Minerały – budują kości i zęby, regulują gospodarkę wodno-elektrolitową, biorą udział w przewodzeniu impulsów nerwowych i kurczeniu się mięśni. Minerałów dostarczają m.in. mleko, nabiał, zielone warzywa, orzechy i nasiona roślin strączkowych.

Makroskładniki odżywcze to:

• Węglowodany – dostarczają energii do wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Najlepszym źródłem węglowodanów są produkty pełnoziarniste, owoce i warzywa.
• Białka – budują i naprawiają tkanki, regulują procesy metaboliczne i biorą udział w produkcji hormonów i enzymów. Dobrym źródłem białka są chude mięso, ryby, jaja, rośliny strączkowe i nabiał.
• Tłuszcze – dostarczają energii, izolują narządy wewnętrzne, regulują temperaturę ciała i wchłaniają witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Najlepszym źródłem tłuszczów są oleje roślinne, orzechy, nasiona i awokado, a także ryby bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe.

Jak zatem powinna wyglądać zbilansowana dieta? Powinna zawierać odpowiednią ilość składników odżywczych, która pokryje zapotrzebowanie kaloryczne organizmu.

Zasady zbilansowanej diety – talerz zdrowego żywienia

Kluczem do odpowiednio zbilansowanego posiłku jest talerz zdrowego żywienia. W codziennej diecie i planowaniu posiłków warto kierować się jego zasadami.

Talerz dzielimy na trzy części:

1. Połowa talerza powinna być wypełniona warzywami i owocami. Zaleca się, aby wybierać warzywa różnorodnych kolorów, ponieważ każdy z nich dostarcza innych witamin i minerałów. Owoce najlepiej jeść w całości lub w formie sałatek, koktajli lub musów.
2. Ćwierć talerza zajmują produkty zbożowe. Ta część powinna składać się z pełnoziarnistych produktów zbożowych, które są bogate w błonnik pokarmowy i inne składniki odżywcze. Do tej grupy należą m.in. brązowy ryż, kasza gryczana, płatki owsiane, chleb razowy i makarony razowe.
3. Pozostałą ćwierć talerza wypełniają produkty będące źródłem białka. Do tej grupy należą m.in. chude mięso (np. drób, ryby), jaja, nasiona roślin strączkowych (np. fasola, groch, ciecierzyca) oraz produkty mleczne (np. jogurt, mleko, kefir). Warto stawiać raczej na produkty o obniżonej zawartości tłuszczu – np. wybierać pierś kurczaka zamiast boczku (chociaż i ten co jakiś czas nie zaszkodzi).

Dieta zrównoważona nie wyklucza też od czasu do czasu czekolady czy kawałka ciasta, ważne jednak aby słodycze spożywać ostrożnie i w niewielkich ilościach.

Chcąc nauczyć się zdrowego stylu życia i prawidłowego odżywiania, dobrze jest skorzystać z dietetyka. Pomoże on ułożyć zbilansowaną dietę zawierającą prawidłowe ilości składników odżywczych. Niezwykle ważne jest również picie wody – najlepiej co najmniej 2 litry dziennie.

Przeczytaj także o:

Jakie są skutki nadmiaru lub niedoboru hormonów płciowych?

Kiedy warto zrobić badania na celiakię?

Dlaczego warto ograniczyć spożycie cukru?