Jakie są różnice między UVA a UVB i jak się przed nimi chronić?

Promieniowanie UV, czyli promieniowanie ultrafioletowe, jest częścią promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni ziemi. Wyróżnia się trzy rodzaje promieni UV: UVA, UVB i UVC. Zrozumienie różnic między nimi oraz właściwa ochrona przeciwsłoneczna są kluczowe dla zachowania zdrowia naszej skóry i minimalizowania ryzyka zachorowania na nowotwory skóry. Jakie są różnice między promieniowaniem UVA a UVB oraz metody skutecznej ochrony przed ich szkodliwym działaniem?

Czym jest promieniowanie UV?

Promieniowanie UV to forma promieniowania elektromagnetycznego o długości fal krótszej niż światło widzialne, ale dłuższej niż promieniowanie rentgenowskie. Promieniowanie słoneczne, które dociera do nas, składa się w około 95% z promieniowania UVA i 5% z promieniowania UVB. Promieniowanie UVC jest zatrzymywane przez warstwę ozonową i nie dociera do powierzchni ziemi.

Oprócz światła widzialnego, promieniowanie słoneczne obejmuje również promieniowanie podczerwone i ultrafioletowe, znane jako UV (od angielskiego „ultraviolet radiation”).

Promieniowanie UVA i UVB – różnice

Promieniowanie UVA

Promieniowanie UVA stanowi większość promieniowania ultrafioletowego docierającego do powierzchni ziemi. Charakteryzuje się długą długością fali (320-400 nm) i zdolnością do przenikania przez chmury oraz szyby okienne. Promienie UVA penetrują głębsze warstwy skóry, docierając do skóry właściwej, gdzie uszkadzają włókna kolagenowe i elastynowe. To prowadzi do fotostarzenia skóry, powstawania zmarszczek i zmniejszenia jej elastyczności. Długotrwałe narażenie na promieniowanie UVA zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory skóry.

Promieniowanie UVB

Promieniowanie UVB ma krótszą długość fali (280-320 nm) i większą energię niż promieniowanie UVA. Jest odpowiedzialne za oparzenia słoneczne i bezpośrednie uszkodzenie DNA komórek skóry. Promienie UVB są silnie absorbowane przez warstwę ozonową, co oznacza, że ich natężenie zmienia się w zależności od pory roku, szerokości geograficznej i wysokości nad poziomem morza. Promieniowanie UVB przyczynia się do powstawania rumienia, czyli zaczerwienienia skóry, i jest głównym czynnikiem powodującym oparzenia słoneczne.

Jak skutecznie chronić skórę przed promieniowaniem UV?

Stosowanie filtrów przeciwsłonecznych

Najważniejszym elementem w ochronie przeciwsłonecznej jest stosowanie filtrów przeciwsłonecznych. Filtry przeciwsłoneczne dzielą się na chemiczne i mineralne. Filtry chemiczne absorbują promieniowanie UV, przekształcając je w ciepło, natomiast filtry mineralne (np. tlenek cynku, dwutlenek tytanu) odbijają i rozpraszają promieniowanie UV. Wybierając filtr przeciwsłoneczny, warto zwrócić uwagę na jego sun protection factor (SPF) oraz szerokie spektrum działania, czyli zdolność do ochrony przed UVA i UVB.

Noszenie odzieży ochronnej

Odzież ochronna, taka jak kapelusze z szerokim rondem, okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV, oraz ubrania wykonane z tkanin o gęstym splocie, skutecznie chroni skórę przed działaniem promieni UV. Specjalne ubrania z wbudowanymi filtrami UV oferują dodatkową ochronę.

Unikanie słońca w godzinach szczytu

Promienie słoneczne są najbardziej intensywne między godziną 10 a 16. Unikanie ekspozycji na działanie promieni słonecznych w tych godzinach może znacznie zmniejszyć ryzyko oparzeń słonecznych i długotrwałych uszkodzeń skóry.

Stosowanie dodatkowych środków ochrony

Stosowanie balsamów do ust z filtrem UV, kremów nawilżających z SPF oraz regularne nawilżanie skóry po ekspozycji na słońce pomaga w utrzymaniu jej kondycji i zapobiega uszkodzeniom.

Właściwa ochrona przeciwsłoneczna a zdrowie skóry

Właściwa ochrona przeciwsłoneczna to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim zdrowia. Chroniąc naszą skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV, zmniejszamy ryzyko nowotworów skóry, opóźniamy procesy starzenia i poprawiamy ogólną kondycję skóry. Regularne stosowanie ochrony przeciwsłonecznej powinno stać się nawykiem, szczególnie podczas letnich miesięcy i w miejscach o dużym nasłonecznieniu.

Przeczytaj także o:

Najważniejsze hormony i ich wpływ na organizm

Jakie są objawy uszkodzenia skóry spowodowane promieniowaniem UV?

Jakie są najlepsze sposoby na łagodzenie oparzeń słonecznych?