Krwotoki z nosa

Choć krwotoki z nosa mogą zdarzyć się każdemu, to przyczyny krwotoków mogą być różne - od przemęczenia, infekcji czy urazów nosa, po zaburzenia krzepnięcia krwi. Podpowiadamy jakie są przyczyny krwawienia, co zrobić w przypadku krwotoku, a co z nawracającymi krwawieniami oraz jak prawidłowo zatamować krwawienie z nosa.

Przyczyny krwawienia z nosa – z przedniej i tylnej części jamy nosowej

Jama nosowa jest silnie unaczyniona, przez co krwawienie z tej okolicy jest jednym z najczęstszych. Sieć naczyń krwionośnych w jamie nosowej tworzona jest przez dwa sploty naczyniowe: splot Kiesselbacha w przednio-dolnej części przegrody oraz splot Woodruffa w tylnej części bocznej ściany jamy nosa. Zazwyczaj krwawienie z nosa odbywa się z przedniej części przegrody, ponieważ jest ona szczególnie wrażliwa na wysychanie i urazy. Krwotoki z tylnej części jamy nosowej i części nosowej gardła występują rzadziej, ale ich przyczyna może być poważniejsza, przez co nie wolno jej bagatelizować.

Przyczyny krwotoków – urazy nosa i polipy nosa

Przyczyną krwawienia w około 1/3 przypadków są przyczyny miejscowe krwawienia, czyli te występujące w jamie nosowej. Są to:

• urazy nosa i w obrębie nosa;
• ciało obce w nosie;
• wysuszenie błony śluzowej spowodowane suchym powietrzem;
• stan zapalny, w tym zapalenie błony śluzowej nosa czy ostry stan zapalny górnych dróg oddechowych;
• zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa;
• ubytki przedniej części przegrody nosa;
• gruźlica, ziarniniakowatość Wegenera, kiła;
• polipy nosa;
• guzy nosa, zatok i nosogardła.

Przyczyny krwotoków – powodem choroby układu krążenia

Większość, czyli około 3/4 przypadków krwawienia z nosa odbywa się z przyczyn ogólnoustrojowych, czyli:

• choroby układu krążenia i choroby naczyniowe: nadciśnienie tętnicze, miażdżyca naczyń, przewlekła niewydolność krążenia;
• wrodzona małopłytkowość, hemofilia i inne;
• nabyte zaburzenia krzepnięcia krwi spowodowane zażywaniem niektórych leków, jak heparyna, niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki przeciwzakrzepowe;
• zaburzenia krzepnięcia krwi z powodu braku witaminy K i witaminy C;
• skazy krwotoczne;
• ciąża;
• choroby zakaźne: mononukleoza zakaźna, odra, dur brzuszny;
• mocznica i niewydolność wątroby;
• guz chromochłonny nadnerczy.

Krwawienia z nosa zazwyczaj konsultuje się z laryngologiem, jednak zdarzają się sytuacje wymagające wizyty u lekarzy innych specjalności.

Czasem może zdarzyć się krwawienie rzekome, z którym mamy do czynienia wtedy, gdy źródło krwawienia nie pochodzi z nosa, a z narządów wewnętrznych. W tym przypadku krew spływa do nosa lub jest przez niego usuwana. Do krwawienia rzekomego może dojść w kilku przypadkach. Są to:

• krwioplucie płucne,
• krwawiące żylaki przełyku,
• krwawe wymioty,
• nowotwór krwawiący gardła, krtani, tchawicy lub płuc.

Co robić w przypadku krwawienia z nosa? Trzeba uciskać skrzydełka nosa

Gdy dojdzie do krwawienia z nosa, przyjmij pozycję siedzącą, a głowę wysuń do przodu, spowoduje to zmniejszenie napływu krwi do nosa. Możesz także zaciskać skrzydełka nosa z obu stron przez kilka minut.

Dużą ulgę oraz szybsze zatamowanie krwawienia z nosa daje zimny kompres, który umieszcza się na czole u nasady nosa. Po zatamowaniu krwawienia warto nawilżyć błonę śluzową używając soli fizjologicznej lub wody morskiej. Pomaga to w zapobieganiu pojawienia się kolejnych krwotoków z nosa. Jeśli krwotok z nosa nie ustaje, mimo że zastosowałeś powyższe zalecenia, należy zgłosić się do laryngologa. Przeprowadzi on badanie stanu ogólnego pacjenta oraz wystawi skierowanie na badania obrazowe – rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową.

Połykanie spływającej do gardła krwi może spowodować nudności i tzw. fusowate wymioty. Obfita krew z nosa może doprowadzać do znacznej utraty krwi i osłabienia organizmu.

Jeśli nie uda Ci się samodzielnie zatamować krwawienia przez 20 minut, warto udać się do lekarza, żeby to on zatamował krwawienie z nosa – pomoże wtedy tamponada przednia.

Jeśli miewasz częste krwotoki, nawet o małym stopniu nasilenia to umów się na wizytę do laryngologa, aby przeprowadzić badanie endoskopowe jamy nosowo-gardłowej. Krwotoki z nosa mogą mieć różne podłoże, dlatego lekarz po zebraniu pełnego wywiadu może zalecić wykonanie dodatkowych badań diagnostycznych.

Leczenie krwotoków jest możliwe, ale całkowite wyleczenie w przypadku krwawienia z nosa uzależnione jest od jego przyczyny. Czasami wystarczy wyleczyć uraz, którego doznałeś, albo usunąć z nosa ciało obce, aby definitywnie pozbyć się problemu częstych krwotoków.

Krwawienie z nosa można też zmniejszyć oraz całkowicie wyeliminować stosując odpowiednie postępowanie zapobiegawcze.

Krwawienie z nosa – jak zapobiegać?

Częste krwawienie z nosa można zminimalizować, wszystko jednak zależy od przyczyny krwotoku. Przykładowo, stosując krople na katar, mogłeś wysuszyć sobie śluzówkę nosa, przez co po kuracji mógł pojawić się krwotok z nosa. Aby temu zapobiec, warto zastosować preparaty nawilżające śluzówkę.

Preparaty obkurczające ściany naczyń krwionośnych w śluzówce nosa, które stosuje się powyżej 7 dni niszczą układ mikrorzęsek, przez co upośledzają proces oczyszczania powietrza przez nos. Co więcej, środki te narażają wrażliwą błonę śluzową nosa na dalsze uszkodzenia. Warto wtedy regularnie stosować środki nawilżające, które zmniejszą przesuszenie i częstotliwość występowania mikrourazów w błonie śluzowej nosa wynikających z suchości śluzówki. A w okresach grzewczych zaleca się używanie nawilżaczy powietrza.