Lekarz medycyna pracy

Lekarz medycyny pracy wykonuje badania do pracy, są to m.in. badania wstępne, badania kontrolne czy badanie do celów sanitarno-epidemiologicznych. Decyduje on także o braku przeciwwskazań do wykonywania obowiązków na danym stanowisku pracy. Podpowiadamy, jak wygląda wizyta u lekarza medycyny pracy, jakie badania wykonywane są w trakcie wizyty oraz kto ponosi ich koszty.

Lekarz medycyny pracy – w służbie medycyny pracy

Lekarz medycyny pracy sprawdza, czy potencjalny pracownik może wykonywać pracę na danym stanowisku. Lekarze z zakresu medycyny pracy wykonują badania wstępne, badania okresowe, badania kontrolne oraz wydają aktualne orzeczenie lekarskie studentom czy uczniom, w których potwierdzają ich zdolność do wykonywania wybranego zawodu.

Pracodawca zobowiązany jest do kierowania na badanie wstępne nowo przyjmowanego do pracy pracownika. Skierowuje on także pracowników na pozostałe badania lekarskie medycyny pracy. Koszty badania medycyny pracy ponosi pracodawca.

Pracodawca musi również przechowywać w aktach osobowych pracownika jego wszystkie zaświadczenia lekarskie.

Przebieg wizyty u lekarza medycyny pracy

Każda osoba przed rozpoczęciem pracy ma obowiązek udać się na wizytę do lekarza medycyny pracy, aby dostać aktualne zaświadczenie o braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

Aby zrealizować badania medycyny pracy trzeba posiadać właściwe skierowanie do lekarza medycyny pracy, które wystawia pracodawca. Na takim skierowaniu ma znaleźć się opis stanowiska pracy oraz informacja czy występują czynniki szkodliwe. Dane stanowisko pracy definiuje jaki będzie zakres i przebieg badań w trakcie wizyty. Jeżeli obecnie pracownik choruje na choroby przewlekłe lub jest w trakcie leczenia, na wizycie powinien przedstawić aktualne wyniki badań oraz powiedzieć jakie są przyjmowane leki.

Lekarz medycyny pracy ocenia nasz stan zdrowia, przeprowadza także wywiad pozwalający stwierdzić, w jakim środowisku będziemy pracować. W trakcie takiej wizyty przeprowadzane są badania wstępne (pomiar ciśnienia krwi, osłuchanie klatki piersiowej oraz badania krwi i badanie moczu), a wraz z upływem lat pracy na danym stanowisku – badania okresowe i kontrolne.

Na podstawie badań, lekarz medycyny pracy decyduje o wydaniu orzeczenia lub skierowaniu do lekarzy innej specjalności. Dopiero posiadając komplet zaświadczeń, możemy otrzymać orzeczenie lekarskie potwierdzające naszą zdolność do pracy na określonym stanowisku.

Badania lekarskie u lekarza medycyny pracy – jak często?

Kodeks pracy definiuje przypadki, w których pracownik jest zobowiązany do badań medycyny pracy. Wizyta u lekarza medycyny pracy odbywa się przed podjęciem pracy u nowego pracodawcy, po zmianie stanowiska lub zakresu i warunków pracy na swoim stanowisku (także w obrębie jednego pracodawcy), przed upływem ważności poprzedniego zaświadczenia o zdolności do pracy (okresowe badanie).

Badania okresowe – kiedy i jak często?

Okresowe badania pracownik odbywa co 1-5 lat, a ich częstotliwość powiązana jest z charakterem pracy na danym stanowisku. Realizacja badań oraz ich zakres uregulowany jest w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r.

Przykładowo, osoby pracujące w dużym poziomie hałasu powinny corocznie wykonywać badania laryngologiczne, natomiast nauczyciele co 5 lat powinni przejść badania foniatryczne. W przypadku, gdy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 30 dni, a po tym okresie wraca do pracy na swoje lub inne stanowisko, również musi przejść szereg badań medycyny pracy.

Terminy następnych badań okresowych są kwestią indywidualną każdego pracownika. Lekarz medycyny pracy może wyznaczyć ich datę, gdy stwierdzi, że jest to konieczne, aby zweryfikować aktualny stan zdrowia pracownika.

Jakie badania lekarskie wykonuje lekarz medycyny pracy?

Do badań medycyny pracy należy przeprowadzanie diagnostyki pracowników – są to m.in. badania profilaktyczne. Lekarze medycyny pracy wykonują:

• badania wstępne, na które kierowane są osoby przyjmowane do pracy na nowym stanowisku oraz przeniesione na inne stanowisko, na którym mogą występować warunki uciążliwe i czynniki szkodliwe dla zdrowia osoby pracującej. Wykonywane badania, które musi przejść pracownik, zależą od specyfiki stanowiska pracy określonego w podpisanej umowie o pracę. Po przeprowadzeniu wszystkich badań, pracownik dostaje od lekarza medycyny pracy orzeczenie, na którym widnieje informacja czy stwierdzono brak przeciwwskazań do wykonywania pracy oraz adnotacja o terminie kolejnych badań. Badania wstępne dotyczą osób, które podpisały umowę w ciągu 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę;
• badania okresowe – przeprowadza się je wszystkim pracownikom niezależnie od tego, na jakich stanowiskach pracują. Częstotliwość ich wykonywania jest jednak zależna od rodzaju oraz uciążliwości czynników, jakie wiążą się z zajmowanym stanowiskiem. Okresowe badania powinno się wykonywać w godzinach pracy, a jeśli muszą odbyć się w innym mieście, to koszty związane z przejazdem pokrywa pracodawca. Przeprowadza się je w trakcie obowiązywania umowy o pracę;
• badania kontrolne z zakresu medycyny pracy wykonuje się u pracowników niezdolnych do pracy z powodu choroby przez okres co najmniej 30 dni. Mają one ustalić, czy pracownik może bezpiecznie wrócić na swoje dotychczasowe stanowisko pracy;
• badania sanitarno-epidemiologiczne wykonuje się, aby wykluczyć przeciwwskazania do pracy w kontakcie z żywnością, czyli w restauracjach, sklepach spożywczych czy hotelach. Badanie sanitarno-epidemiologiczne obejmuje podstawowe badanie lekarskie oraz badanie laboratoryjne (m.in. badanie kału);
• badania końcowe, jako jedyne badania profilaktyczne przeprowadza się na wniosek pracownika. Zgodnie z art. 229 §5 pkt 2 k.p., pracownik, którego stosunek pracy uległ rozwiązaniu, a pracował on w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających, może złożyć wniosek o badania końcowe. Badania mogą pomóc w stwierdzeniu, czy cierpi on na chorobę zawodową. Wyniki tych badań trzeba umieścić w aktach osobowych byłego pracownika.

Przeczytaj także o:

Lekarz internista a lekarz rodzinny- czym się zajmuje i jakie choroby leczy?