Lojotok i łojotokowe zapalenie skóry głowy – na czym polegają?

Łojotokowe zapalenie skóry głowy (ŁZS) to dość uciążliwe schorzenie, które dotyka osoby w każdym wieku, szczególnie nastolatków. Jego przyczyną jest nadmierne wydzielanie łoju przez gruczoły łojowe. Skąd się bierze nadmierna aktywność gruczołów łojowych, jakie objawy ma łojotokowe zapalenie skóry głowy i jak sobie z nim radzić? Leczenie łojotoku skóry głowy jest dość trudne, wymaga właściwej pielęgnacji skóry, dużej systematyczności i kontynuacji nawet po ustąpieniu objawów, ponieważ ten nieprzyjemny problem lubi nawracać.

Łojotokowe zapalenie skóry głowy – co to za choroba?

Łojotokowe zapalenie skóry głowy to przewlekłe, zapalne schorzenie, które dotyka skórę głowy oraz obszary, gdzie występuje dużo gruczołów łojowych, a więc twarz, klatkę piersiową czy plecy. Choroba charakteryzuje się przede wszystkim stanem zapalnym skóry głowy – zaczerwienieniem, świądem, nasilonym łuszczeniem się naskórka oraz nadmiernym wydzielaniem sebum. Dochodzi do osłabienia i uszkodzenia mieszków włosowych. Łojotokowe zapalenie skóry głowy jest często mylone z łojotokiem (wzmożone wydzielanie łoju), jednak jest to schorzenie o bardziej nasilonym przebiegu, które może prowadzić do powikłań, takich jak infekcje bakteryjne czy grzybicze. Przyczyną, która powoduje łojotokowe zapalenie skóry są zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołów łojowych oraz nadwrażliwość na drożdże Malassezia, obecne na skórze każdego człowieka. Właściwe rozpoznanie i leczenie może znacznie poprawić komfort życia osób dotkniętych łojotokowym zapaleniem skóry. Szczególnie często na łojotokowe zapalenie skóry i łojotok skóry głowy cierpią nastolatki, ale tak naprawdę choroba może dotykać osób w każdym wieku, nawet niemowląt.

Objawy łojotokowego zapalenia na skórze głowy

Przy łojotokowym zapaleniu skóry głowy pojawia się wiele dość nieprzyjemnych objawów. Mogą się one różnić w zależności od stopnia nasilenia tej choroby skóry głowy.

Najczęściej występujące objawy choroby:

• Zaczerwienienie skóry głowy – w miejscach dotkniętych schorzeniem skóra jest zwykle zaczerwieniona i może wykazywać oznaki zapalenia.
• Świąd – intensywny świąd skóry głowy jest jednym z najbardziej uciążliwych objawów łojotokowego zapalenia skóry głowy, co może prowadzić do drapania i dodatkowych podrażnień.
• Łuszczenie się skóry – w wyniku choroby obserwuje się nasilone złuszczanie się naskórka, które może przybierać formę drobnych płatków, ale też większych, grubszych płatów.
• Nadmierna produkcja sebum – skóra dotknięta łojotokowym zapaleniem często staje się tłusta i lepka z powodu zwiększonej produkcji sebum przez gruczoły łojowe.
• Wypadanie włosów – w niektórych przypadkach łojotokowe zapalenie skóry głowy może prowadzić do nadmiernego wypadania włosów oraz ich osłabienia.
• Podrażnienie i zmiany na skórze – w zaawansowanych przypadkach mogą pojawić się bolesne pęknięcia, strupy czy nawet infekcje bakteryjne i grzybicze.

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry głowy

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry głowy są dość złożone i mogą obejmować różne czynniki, najczęściej występujące razem.

Łojotokowe zapalenie skóry, główne przyczyny:

1. Nadmierna aktywność gruczołów łojowych: zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołów łojowych na skórze głowy prowadzą do zwiększonej produkcji sebum, co stwarza sprzyjające warunki dla rozwoju stanów zapalnych.
2. Drożdże Malassezia: nadwrażliwość na drożdże z rodzaju Malassezia, które są naturalnie obecne na skórze głowy człowieka, może prowadzić do stanu zapalnego. Malassezia żywi się lipidami obecnymi w sebum, co może powodować zwiększone łuszczenie się skóry i podrażnienie mieszków włosowych.
3. Genetyka: predyspozycje genetyczne odgrywają rolę w rozwoju łojotokowego zapalenia skóry głowy, co oznacza, że choroba może występować częściej u osób, których rodzina ma historię tego schorzenia.
4. Zmiany hormonalne: zaburzenia hormonalne mogą wpływać na aktywność gruczołów łojowych, co może prowadzić do rozwoju łojotokowego zapalenia skóry głowy, zwłaszcza u osób z predyspozycjami.
5. Stres i osłabienie układu odpornościowego: stres i przemęczenie, mogą wpływać na łojotokowe zapalenie skóry, ponieważ osłabiają układ odpornościowy i zwiększają podatność na infekcje.
6. Czynniki zewnętrzne: nieodpowiednia higiena, stosowanie drażniących kosmetyków na powierzchnię skóry czy zbyt częste mycie włosów mogą podrażniać skórę głowy i prowadzić do rozwoju łojotokowego zapalenia skóry.

Leczenie łojotokowego zapalenia skóry i metody pielęgnacji skóry głowy

Jeżeli podejrzewasz, że łojotokowe zapalenie skóry głowy dotyczy Ciebie, koniecznie zgłoś się do dermatologa. Leczenie ŁZS ma na celu redukcję objawów oraz kontrolowanie stanu zapalnego. W zależności od nasilenia choroby i potrzeb pacjenta, dermatolog może zalecić różne metody leczenia i pielęgnacji skóry:

1. Medykamenty Leki stosowane w leczeniu łojotokowego zapalenia skóry głowy obejmują przede wszystkim maści, kremy lub szampony zawierające kortykosteroidy, kwas salicylowy, albo substancje przeciwgrzybicze (np. ketokonazol). W bardziej zaawansowanych przypadkach lekarz może zalecić doustne leki przeciwzapalne, przeciwhistaminowe lub przeciwgrzybicze.
2. Stosowanie łagodnych szamponów Ważne jest korzystanie z łagodnych, niepodrażniających szamponów, które nie wysuszają skóry głowy. Szampony przeznaczone do skóry wrażliwej lub z dodatkiem składników łagodzących, takich jak alantoina czy pantenol, mogą być dobrym wyborem.
3. Mycie włosów z umiarem Zbyt częste mycie włosów może podrażniać skórę głowy. Zaleca się mycie włosów co 2-3 dni, aby utrzymać równowagę skóry. Wiele osób tylko pogarsza swój stan poprzez intensywne usuwanie warstwy łojowej zbyt silnymi i drażniącymi szamponami.
4. Unikanie drażniących kosmetykówNależy unikać kosmetyków do stylizacji włosów, które mogą podrażniać skórę głowy, takich jak żele, lakiery czy pianki.
5. Kontrola stresu Zarządzanie stresem poprzez relaksację, medytację, ćwiczenia fizyczne czy terapię może pomóc w łagodzeniu objawów łojotokowego zapalenia skóry głowy.
6. Prawidłowa dieta Zdrowa dieta bogata w białko, witaminy (zwłaszcza witaminy z grupy B) oraz kwasy tłuszczowe omega-3 może wspierać zdrowie skóry głowy.
7. Konsultacje z dermatologiem Regularne wizyty u dermatologa są ważne, aby monitorować stan skóry głowy, ocenić skuteczność leczenia i dostosować je w razie potrzeby.

Leczenie łojotokowego zapalenia skóry głowy może wymagać cierpliwości i wytrwałości, ale dzięki właściwej terapii i pielęgnacji, objawy można kontrolować, a komfort życia osób dotkniętych tym schorzeniem może zostać znacznie poprawiony.