Miastenia – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Miastenia należy do chorób autoimmunologicznych. Do objawów choroby należy nadmierna męczliwość mięśni. Przejawia się ona poprzez zaburzenia mowy, osłabienie siły mięśni powiek (opadanie powiek) lub nagłe upadki. W przypadku miastenii częściej zapadają na nią kobiety niż mężczyźni. Podpowiadamy, jakie są przyczyny i pierwsze objawy miastenii oraz jak wygląda leczenie choroby.

Pakiety konsultacji od 55 zł

4 konsultacje
356 zł -33%
240 zł 60 zł/wizyta
9 konsultacji
801zł -38%
495 zł 55 zł/wizyta
1 konsultacja
89 zł
Oszczędzaj do 38% na konsultacjach
Pakiety ważne do 12 miesięcy
Bez zobowiązań

Miastenia jest schorzeniem układu nerwowego. Powoduje nadmierną nużliwość mięśni szkieletowych, przez co chorzy na tę dolegliwość mają problemy z mówieniem, nagłymi upadkami czy opadającymi powiekami.

Miastenia jest chorobą autoimmunologiczną, na którą choruje się przewlekle. Nie jest możliwe całkowite wyleczenie miastenii. Prawidłowa diagnostyka i leczenie daje jednak dobre rokowania i pozwala znacznie podnieść komfort życia pacjenta. Należy natomiast unikać czynników mogących nasilać objawy miastenii, aby minimalizować sytuacje zagrażające życiu.

Według statystyk, w Polsce chorobę zdiagnozowano u około pięciu tysięcy osób. Miastenia dotyka częściej kobiety niż mężczyzn. Mimo że objawy choroby mogą pojawić się w każdym wieku, już nawet u dzieci, to rozpoznanie miastenii najczęściej dotyczy kobiet po 30. roku życia, a w przypadku mężczyzn po 50. roku życia. Istotny jest fakt, że miastenia nie jest dziedziczona genetycznie.

Typowym objawem miastenii jest osłabienie mięśni ciała. U chorych na miastenię ulegają one szybkiemu zmęczeniu. W przebiegu miastenii chorzy nie mogą kontrolować m.in. opadających powiek (miastenia oczna), mięśni podniebienia, gardła i krtani, co powoduje zaburzenia mowy i przełykania, opadania głowy i osłabienia mięśni rąk. Narażeni są także na niespodziewane i niekontrolowane upadki. U chorych na miastenię, która jest chorobą przewlekłą, objawy postępują w czasie – pogarszanie stanu zdrowia trwa kilka lat.

Najwcześniejszymi objawami miastenii dotyczą zazwyczaj osłabienia mięśni zewnętrznych gałki ocznej. Pierwsze miesiące choroby to borykanie się z opadaniem powieki, czasami chorzy skarżą się też na problemy z podwójnym widzeniem. U części pacjentów w przebiegu choroby obserwuje się objawy oczne, a więc miastenia oczna dominuje, natomiast u pozostałych proces chorobowy postępuje i z czasem zaczyna zajmować również inne partie mięśni gładkich.

Miastenia z czasem może atakować:

  • mięśnie opuszkowe, które mają wpływ na pracę gardła, jamy ustnej oraz krtani. Po zaatakowaniu mięśni gardła, chorzy zaczynają mieć problem z mówieniem, połykaniem oraz gryzieniem pokarmów;
  • mięśnie twarzy, które odpowiadają za prawidłową mimikę. W niektórych przypadkach miastenia ogranicza wyrażanie emocji poprzez uśmiech, chory wydaje się przygnębiony lub zmęczony;
  • mięśnie kończyn górnych oraz dolnych – w przypadku mięśni kończyn pacjenci mają kłopot z pisaniem, myciem oraz chodzeniem;
  • mięśnie międzyżebrowe i przeponę – pacjent zaczyna mieć zaburzenia oddechowe i problemy z oddychaniem oraz narastającymi dusznościami. Prowadzi to do niewydolności oddechowej, a niewydolność mięśni oddechowych sprawia, że chorzy muszą być poddani intubacji i sztucznemu wspomaganiu oddechu.

Ciąża, miesiączka, infekcje bakteryjne i wirusowe, stres, a nawet zmienność temperatury w otoczeniu mogą nasilać jej objawy.

Zazwyczaj w początkowym okresie choroby występuje objaw opadania powiek czy podwójnego widzenia. W kolejnej fazie dochodzi do zaostrzenia objawów choroby – zajęcia mięśni oddechowych (mięśni gardła i krtani) i zaburzeń oddychania. Następnie stan zdrowia pacjentów jeszcze bardziej się pogarsza – miastenia zaczyna obejmować mięśnie tułowia oraz kończyn.

Pacjent, obserwując reakcje swojego organizmu, czyli np. odczuwając zmęczenie mięśni przy ciągłym mruganiu powieką, która z czasem zaczyna odmawiać posłuszeństwa i opadać, powinien zgłosić się do lekarza w celu przeprowadzenia badań diagnostycznych.

Diagnostyka miastenii polega na wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym oraz badaniach dodatkowych.

Gdy lekarz zdiagnozuje miastenię, zaleci odpowiednią profilaktykę i leczenie, aby komfort życia pacjenta był zachowany i nie było mowy o stanie zagrożenia życia w przypadku nasilenia się objawów choroby.

Leczenie miastenii, która jest chorobą autoimmunologiczną to długotrwały proces, podczas którego, oprócz opieki lekarskiej, ważne jest wsparcie najbliższych, unikanie stresów i infekcji, ale także innych czynników, które mogą spowodować pogorszenie stanu zdrowia pacjenta.

W leczeniu miastenii istotą jest ustalenie procesu leczenia indywidualnie do stanu zdrowia chorego. W przypadku miastenii, tak jak w innych chorobach autoimmunologicznych, objawy mogą rozwinąć się w ciągu kilku dni, tygodni czy pozostawać na tym samym poziomie przez wiele lat.

W przebiegu miastenii mogą wystąpić powikłania, leczenie ma im zapobiec. Powikłaniami w przebiegu miastenii są: przełom miasteniczny oraz przełom cholinergiczny.

Przełom miasteniczny objawia się niewydolnością oddechową, spowodowany jest nagłym zaostrzeniem objawów choroby. Jego przyczyną jest najczęściej zakażenie, stosowanie przeciwwskazanych leków, ciąża lub zaburzenia elektrolitowe.

W przypadku wystąpienia przełomu miastenicznego zalecane jest leczenie szpitalne, które polega na wymianie osocza, podaniu glikokortykosteroidów, odstawieniu blokerów cholinesterazy oraz podłączeniu do respiratora.

Przełom cholinergiczny związany jest z przedawkowaniem leków – występuje u pacjentów, którzy w niewłaściwy sposób stosują blokery cholinesterazy. W konsekwencji u pacjenta występują problemy związane z zaburzeniami oddychania, drgania mięśni, problemy z prawidłowym funkcjonowaniem mięśnia sercowego, zwężenie źrenic, biegunka oraz bóle brzucha. Chory wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej, a leczenie przebiega podobnie jak w przypadku przełomu miastenicznego.

Opieka nad chorym na miastenię wymaga wiele zaangażowania oraz pomocy w codziennych czynnościach. Ważne jest także dbanie o odpowiednią dietę pacjenta oraz podawanie mu posiłków o właściwej konsystencji. Dodatkowo, istotne jest pilnowanie pory i dawkowania leków.

Aby złagodzić przebieg choroby i zminimalizować ryzyko powikłań, pacjenci z miastenią powinni unikać sytuacji stresujących oraz powodujących nadmierne przemęczenie, a także dbać o swoje zdrowie fizyczne. Objawy miastenii nasilają się w przypadku infekcji, dlatego ważne jest, aby unikać podróżowania komunikacją publiczną, częstych wizyt w miejscach użyteczności publicznej czy lokalizacjach, w których gromadzą się większe grupy ludzi.

Zaktualizowano: 29.01.2023
  • choroba autoimmunologiczna
  • miastenia
  • objawy miastenii
  • opadanie powiek
  • poradnik