Objawy niedoboru witaminy D

Jak dostarczać witaminę d?

Witamina d jest wytwarzana przez nasz organizm w drodze syntezy skórnej, ale aby doszło do tego procesu niezbędne są promienie słoneczne. Niestety, szerokość geograficzne, w której żyjemy, nie zapewnia nam słońca przez 365 dni w roku.

Organizm nie potrafi latem skumulować promieni słonecznych, tak aby starczyły nam na resztę roku. W związku z tym mieszkańcy tej części kuli ziemskiej zmuszeni są do suplementowania witaminy D poprzez zażywanie preparatów farmaceutycznych oraz spożywanie produktów żywnościowych bogatych w tę witaminę.

Witaminę D znajdziemy w niewielkiej liczbie produktów spożywczych, należą do nich: tłuste ryby: łosoś, makrela, śledź, tuńczyk, węgorz, karp i sardynki oraz w margarynach miękkich, wzbogacanych w witaminę D, jajach i produktach mlecznych.

Witamina D – kiedy wykonać badanie?

Wskazania do badania poziomu witaminy D obejmują następujące sytuacje:

• zespoły złego wchłaniania,
• przewlekłe choroby nerek (w tym zespół nerczycowy),
• niektóre chłoniaki ,
• przewlekła choroba ziarniniakowa,
• stan po operacji bariatrycznej z współwystępującymi klinicznymi objawami niedoboru,
• leczenie lekami przeciwpadaczkowymi ,
• pierwotna nadczynność przytarczyc.

Witamina D norma (wartości referencyjne)

Analiza wyników powinna opierać się na wartościach referencyjnych podanych przez laboratorium, przedziały referencyjne są jednakowe dla wszystkich grup wiekowych.

Przyjmuje się, że

• poziom poniżej 20 ng/ml – stan ciężkiego niedoboru wymagający leczenia,
•  zakres ≥20-30 ng/ml- poziom witaminy nie jest wystarczający,
• przedział≥30-50 ng/ml )- wynik prawidłowy,
• zakresie ≥50-100 ng/ml – stężenie wysokie,
• przekroczenie wartości 100 ng/ml- poziom potencjalnie toksyczny,
• poziom w surowicy przekraczający 200 ng/ml- poziom toksyczny i potrzeba leczenia potencjalnych efektów toksycznych hiperwitaminozy.

Objawy niedoboru witaminy D u dorosłych

Pogorszony stan skóry 

Witamina D pełni ważną rolę w syntezie substancji regenerujących naskórek i skórę właściwą po wszelkiego rodzaju urazach i ranach spowodowanych zabiegami chirurgicznymi. Niedobór witaminy D może doprowadzić do gojenia się ran w rozciągniętym przedziale czasowym. Pojawiać się mogą tez stany zapalne skóry.

Niedobory witaminy D wpływają również niekorzystnie na przydatki skóry, czyli włosy i paznokcie. Niedobory witaminy D zaburzają cykl życia włosa, doprowadzając w rezultacie do ich nadmiernego wypadania. 

Próchnica i problemy z dziąsłami 

Powolne gojenie się dziąseł po zabiegach chirurgii stomatologicznej, zaburzenie w regeneracji błony śluzowej jamy ustnej oraz próchnica oraz wypadanie zębów zaliczane są do skutków niedoborów witaminy D w organizmie. 

Złamania, bóle kości 

Trwały niedobór witaminy D w organizmie może doprowadzić do zaburzeń w gospodarce wapniowo-fosforanowej, co skutkuje nieprawidłową mineralizacją kości. U dzieci może dochodzić do zmniejszenia wchłaniania wapnia, zaburzeń wzrostu kości, a następnie ich zniekształcenia (krzywicy). Zmniejszenie mineralizacji kości w przypadku osób dorosłych nazywane jest osteomalacją. 

Innym charakterystycznym stanem niedoboru witaminy D jest osteoporoza oraz reumatoidalne zapalenie stawów, zwyrodnienia układu kostnego. Skutkuje ona zwiększoną tendencją do złamań i urazów kostnych.

Zmęczenie, apatia 

Niedobór witaminy D może objawiać się też wyczerpaniem fizycznym oraz ciągłym zmęczeniem. Stany apatyczne, niechęć do wykonywania podstawowych czynności, szybkie męczenie się, zadyszka mogą świadczyć o stanach niedoboru witaminy D. 

Zaburzenia snu 

Witamina D uznawana jest również za element wspomagający prawidłowy sen. Odpowiedni poziom witaminy D w organizmie wpływa na poziom i długość naszego snu.  

Zmniejszona odporność 

Zwiększona podatność na infekcje i częste przeziębienia mogą być spowodowane niedoborem witaminy d w organizmie. Witamina d ma korzystny wpływ na układ odpornościowy, pobudza bowiem komórki układu odpornościowego do walki z infekcją, pełni funkcję naturalnego antybiotyku w organizmie człowieka.

Zaburzenia wzroku 

Objawy takie jak: przekrwienie, wysuszenie oka, nadmierne łzawienie mogą wskazywać na niedobory witaminy D. Niedobory witaminy słońca mogą doprowadzić nawet do ciężkich chorób wzroku, takich jak zapalenie spojówek czy jaskra. 

Zaburzenia nastroju 

Naukowcy zauważają również związek stanów zaburzonego nastroju z niedoborem witaminy D, biorącej udział w syntezie serotoniny i dopaminy, hormonów, które wpływają na nastrój. Pojawiają się też problemy w funkcjonowaniu układu nerwowego.

Witamina D dla dzieci – dlaczego jest bardzo ważna?

Niedobór witaminy D ma negatywny wpływ na stan układu kostnego, dlatego tak istotne jest dbanie o odpowiedni poziom witaminy D u dzieci w fazie wzrostu.

Witamina D wspomaga prawidłowy rozwój organizmu od najmłodszych lat. Przede wszystkim odgrywa kluczową rolę we wchłanianiu wapnia, potrzebnego do rozwoju zdrowych, mocnych kości i zębów. Odpowiedni poziom witaminy D chroni dziecięce kości przed łamliwością a zęby przed próchnicą i mikrourazami. Niedobór witaminy D u dzieci może prowadzić do rozwoju krzywicy oraz słabości mięśni.

Witamina D dla dzieci: objawy i skutki niedoboru witaminy D

Niedobór witaminy D u niemowląt może się objawiać nadmiernie płaską główką z tyłu i wypukłymi guzami na czole. Ponadto opóźnia się proces zrastania ciemiączka.

Niedobór witaminy D u małych dzieci może skutkować wspomnianą już wcześniej krzywicą, a słabość mięśni objawia się pod postacią tzw. żabiego brzuszka, który podczas leżenia na plecach sprawia wrażenie jakby rozlewał się na boki.

• spowolnienie wzrostu,
• opóźnione ząbkowanie,
• słabość mięśni bądź nadmierne napięcie mięśniowe,
• nerwowość,
• spadek odporności i częstsze infekcje dróg oddechowych,
• możliwe zaparcia.

Przedawkowanie witaminy D – możliwe skutki uboczne

Za bezpieczną tolerowaną górną dawkę profilaktyczną witaminy D uznaje się 50 µg (2000 IU) witaminy D. Zwiększone spożycie suplementów witaminy D i długotrwałe stosowanie dawek leczniczych bez nadzoru lekarza może skutkować przedawkowaniem.

Objawy nadmiaru witaminy D w organizmie:

• apatia,
• dezorientacja,
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nawracające wymioty, zaparcia, ból brzucha, biegunka,
• wzmożone pragnienie (polidypsja),
• wielomocz i częste oddawanie moczu, zwłaszcza w nocy,
• odwodnienie,
• ból kości,
• częste bóle głowy,
• senność,
• nieregularne bicie serca,
• ból mięśni i stawów,
• utrata apetytu,
• osłabienie.