Podkrążone oczy

Podkrążone oczy to ciemne cienie na skórze wokół oczu, zwykle najbardziej widoczne poniżej oczu. Tylko w rzadkich przypadkach cienie pod oczami są oznaką choroby; zazwyczaj stanowią problem czysto kosmetyczny.

Jak TELEMEDI może pomóc Ci w przypadku podkrążonych oczu?

Podkrążone oczy są w większości przypadków zupełnie nieszkodliwe. Tylko w przypadku występowania dodatkowych dolegliwości wskazany jest kontakt z lekarzem. Najłatwiej zrealizować to poprzez videokonsultację ze specjalistą TELEMEDI, który zdiagnozuje ewentualne przyczyny podkrążonych oczu i w razie potrzeby pokieruje pacjenta na badania uzupełniające.

Podstawowe informacje

• Powstawanie i przyczyny: W większości przypadków cienie pod oczami są spowodowane prześwitywaniem naczyń krwionośnych (dziedzicznym lub wynikającym np. z niewyspania, niedoboru płynów lub żelaza, spożywania alkoholu, palenia papierosów, nadużywania narkotyków, zaburzeń pracy nerek lub tarczycy). Czasami ciemne kręgi wokół oczu są również spowodowane hiperpigmentacją skóry (dziedziczną lub wynikającą np. z podwyższonego promieniowania UV, niektórych chorób skóry, narkotyków lub niektórych leków).
• Kiedy należy zgłosić się do lekarza? W przypadku nagle pojawiających się, długotrwałych cieni wokół oczu, których nie da się wytłumaczyć (np. z powodu braku snu lub niedożywienia). Jest to szczególnie ważne, jeśli występują inne objawy.
• Wskazówki: Umieść wilgotne torebki herbaty (zielonej lub czarnej), plasterki ogórka lub zimne łyżeczki na dotkniętych obszarach skóry (pomaga tylko wtedy, gdy widoczne są naczynia krwionośne!). Upewnij się, że się wysypiasz, pijesz wystarczającą ilość płynów i stosujesz zdrową dietę. Unikaj alkoholu, nikotyny i innych narkotyków. Jeśli to konieczne, zatuszuj cienie makijażem.
• Leczenie: Jeśli to konieczne, należy leczyć przyczynę, np. stosować suplementy żelaza w przypadku niedoboru żelaza, leczenie podstawowych zaburzeń nerek lub tarczycy. W przypadku przebarwień: krem wybielający, laseroterapia lub autologiczny przeszczep tkanki tłuszczowej w okolice pod oczami. W przypadku przeświecających naczyń krwionośnych: wstrzyknięcie autologicznego tłuszczu lub kwasu hialuronowego.

Podkrążone oczy: Leczenie

Odpowiedź na pytanie „Co pomaga na powstawanie cieni pod oczami?” zależy od przyczyny ich powstawania.

Jeśli przyczyną ciemnych kręgów pod oczami jest hiperpigmentacja, do wyboru są różne leki, które mogą zmniejszyć ilość melaniny w skórze (np. hydrochinon). Jednak te substancje wybielające powinny być stosowane bardzo ostrożnie i pod kierunkiem lekarza, ponieważ czasami mają silne skutki uboczne. Alternatywą są specjalne lasery, za pomocą których lekarz może dokładnie usunąć pigment ze skóry. Te dwie metody można również łączyć. 

Jeśli cienie pojawiają się z powodu prześwitujących naczyń krwionośnych, leczenie jest zupełnie inne. Kremy wybielające byłyby tu zupełnie nie na miejscu, ponieważ sprawiają, że skóra staje się jeszcze cieńsza i bardziej przezroczysta, niż już jest. Zamiast tego tłuszcz pobrany od samego od pacjenta jest wstrzykiwany pomiędzy skórę a leżące pod nią naczynia krwionośne (autologiczny przeszczep tłuszczu). Alternatywnie można zastosować kwas hialuronowy, ale autologiczny tłuszcz jest lepiej tolerowany i ma mniej skutków ubocznych.

Podkrążone oczy: Co można zrobić samodzielnie?

Istnieje wiele porad dotyczących walki z problemem ciemnych kręgów wokół oczu. Należy jednak zachować ostrożność i nie stosować się do nich bez zastanowienia. Niektóre popularne domowe sposoby na podkrążone mogą powodować problemy. Przykładowo, przykładanie do oczu mokrych torebek z herbatą lub plasterków ogórka może także powodować alergie lub podrażnienia.

Wiele z popularnych porad w tym zakresie – takich jak przykładanie zimnej łyżeczki do herbaty czy przemywanie zimną wodą – opiera się na schładzaniu okolic oczu. Powoduje to skurcz miejscowych naczyń krwionośnych, dzięki czemu są one mniej widoczne przez skórę. Efekt ten jest jednak krótkotrwały, a jeśli przyczyną powstawania ciemnych kręgów jest hiperpigmentacja, to te metody w ogóle nie pomogą.

Zamiast tego sensowniejsze jest unikanie typowych czynników ryzyka powstawania cieni wokół oczu. Upewnij się, że dobrze się wysypiasz i pijesz wystarczająco dużo płynów. Alkohol powinien być spożywany tylko z umiarem, a palenia tytoniu najlepiej całkowicie unikać. Jeśli to nie pomoże, można używać tzw. korektorów. Dzięki tym specjalnym kremom kosmetycznym można przynajmniej tymczasowo ukryć cienie pod oczami.

Podkrążone oczy: powstawanie i przyczyny

Ciemne kręgi wokół oczu często sprawiają, że wyglądają one na zapadnięte, a osoba z tym problemem wygląda na chorą. W rzeczywistości jednak choroby rzadko są powodem powstawania podkrążonych oczu. W większości przypadków ciemne cienie wokół oczu są nieszkodliwe i nie mają wpływu na zdrowie.

Istnieją zasadniczo dwa różne mechanizmy powstawania podkrążonych oczu: hiperpigmentacja i prześwitywanie naczyń krwionośnych przez cienką skórę.

Nadmierna pigmentacja skóry (hiperpigmentacja)

Skóra posiada specjalne pigmenty zwane melaninami, które decydują o kolorze skóry. Im więcej jest ich w skórze, tym ciemniejsza się ona wydaje. Jeśli w poszczególnych obszarach odkłada się więcej melanin, termin medyczny określa to jako hiperpigmentację lub melasmę.

Jeśli hiperpigmentacja dotyczy okolic oczu, zazwyczaj objawia się ona w postaci niebieskich lub niebiesko-szarych kręgów pod oczami. Przyczynami powstawania tego typu przebarwień są m.in:

• niedobór snu,
• brak płynów,
• niedożywienie,
• niedobór żelaza,
• nadużywanie leków, w tym zwiększone spożycie alkoholu i nikotyny,
• toksyny środowiskowe, np. metale ciężkie,
• niektóre choroby podstawowe, na przykład nerek lub tarczycy.

Hiperpigmentacja może być również dziedziczna. Zdarza się często, że kilka osób w rodzinie ma ciemne kręgi pod oczami bez żadnego konkretnego powodu ich występowania.

Prześwitujące naczynia krwionośne

W większości przypadków to nie sama skóra jest powodem powstawania cieni pod oczami. Zamiast tego w wielu przypadkach przyczyna leży głębiej.

Oko otoczone jest w okręgu przez mięsień (Musculus orbicularis oris). Ponieważ skóra i podskórna tkanka tłuszczowa są bardzo cienkie, zwłaszcza poniżej oka (infraorbital), naczynia krwionośne zaopatrujące ten mięsień mogą prześwitywać przez skórę. Sprawia to, że obszary dotknięte problemem wyglądają na zacienione i pojawiają się widoczne ciemne kręgi.

Stopień, w jakim naczynia krwionośne prześwitują przez skórę, różni się znacznie u poszczególnych osób. Zależy to między innymi od rodzaju skóry i grubości podskórnej tkanki tłuszczowej. W związku z tym osoby o bardzo jasnej karnacji, szczupłe, w szczególności mają tendencję do posiadania ciemnych kręgów pod oczami. Poza tym istnieje wiele innych czynników, które mogą sprzyjać prześwitywaniu naczyń:

• niedobór snu,
• brak płynów,
• niedożywienie,
• niedobór żelaza,
• nadużywanie leków, w tym zwiększone spożycie alkoholu i nikotyny,
• toksyny środowiskowe, np. metale ciężkie,
• niektóre choroby podstawowe, na przykład nerek lub tarczycy.

Zasadniczo, im mniej naczyń krwionośnych transportuje tlen, tym bardziej są one widoczne na powierzchni skóry. Dzieje się tak dlatego, że krew uboga w tlen jest ciemniejsza niż krew bogata w tlen. Brak snu prowadzi czasem do gorszego ukrwienia naczyń podoczodołowych, dlatego często jest powodem nagłego pojawienia się ciemnych kręgów.

Podkrążone oczy mogą być również spowodowane pewnymi zmianami zachodzącymi w starszym wieku. Z jednej strony podskórna tkanka tłuszczowa traci z wiekiem swoją objętość, a z drugiej strony skóra staje się bardziej wiotka. Oba te czynniki przyczyniają się do silniejszego uwidocznienia naczyń krwionośnych. Dodatkowo korytko łzowe – specyficzny odcinek po wewnętrznej stronie okolicy podoczodołowej – staje się coraz bardziej zapadnięte, co potęguje efekt cienia.

Podobnie jak w przypadku hiperpigmentacji, czynniki genetyczne mogą być również odpowiedzialne za bardziej widoczne naczynia krwionośne.

Podkrążone oczy: Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Cienie pod oczami rzadko mają poważne przyczyny. Osoby, które mają skłonność do występowania cieni pod oczami i nie mają innych dolegliwości, nie muszą się martwić. Często cienie pod oczami są dziedziczne i nie mają znaczenia medycznego. Także po nieprzespanych nocach podkrążone oczy nie są niczym niezwykłym i zazwyczaj szybko znikają.

Jeśli jednak nagle zauważysz u siebie dłużej utrzymujące się cienie pod oczami, a wcześniej one nie występowały, powinieneś wspomnieć o tej okoliczności podczas następnej wizyty u lekarza rodzinnego. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy wystąpią również inne objawy (takie jak nietypowe zmęczenie, problemy z koncentracją itp.). Informacje uzyskane podczas konsultacji lekarskiej dotyczące historii choroby (anamneza) oraz ewentualne badania (np. badanie krwi) pomogą lekarzowi ustalić przyczynę występowania cieni pod oczami oraz innych objawów. W razie potrzeby rozpocznie on odpowiednie leczenie.

Pytania i odpowiedzi

Jakie niedobory występują w przypadku ciemnych kręgów pod oczami?

Silny niedobór żelaza prowadzi do niedostatecznego zaopatrzenia krwi w tlen, co z kolei może prowadzić do zmęczenia, chronicznego zmęczenia, problemów z koncentracją i obniżonego nastroju, a także do ciemnych kręgów pod oczami. Ponadto niedobór cynku prowadzi m.in. do powstawania cieni pod oczami.

Jak rozjaśnić cienie pod oczami?

Dobrze dobrany kosmetyk rozjaśniający może rozjaśnić cienie pod oczami i sprawić, że skóra pod oczami będzie bardziej promienna. Pamiętaj, aby wybrać produkt, który zawiera witaminę C i niacynamid. Używaj kremu pod oczy przeznaczonego do Twojego typu skóry.

Czy witamina E zmniejsza cienie pod oczami?

Stosowanie olejku z witaminy E i olejku migdałowego na skórę pod oczami może pomóc rozjaśnić cienie i zmniejszyć opuchliznę pod oczami dzięki połączeniu właściwości przeciwzapalnych i przeciwutleniających, które zawierają te dwa olejki.

Czy stres może powodować cienie pod oczami?

Kiedy jesteś zestresowany, krew jest dostarczana do innych części ciała niż twarz, co sprawia, że wygląda ona bardzo blado. Powoduje to, że naczynia krwionośne pod oczami są bardziej widoczne, co ostatecznie prowadzi do powstania ciemnych kręgów.

Jaka witamina jest dobra na cienie pod oczami?

Jednym z najlepszych składników, jakie można znaleźć w kremach pod oczy, jest witamina C, ponieważ pozbywa się ona wolnych rodników i rozjaśnia skórę. Witamina C jest również silnym stymulatorem kolagenu, a więc dodanie jej do swojej diety lub wybór kosmetyków, które ją zawierają, może pomóc wzmocnić delikatną skórę pod oczami i ukryć przebarwienia.

Źródła

• Ivan Vrcek, Omar Ozgur, TanujNakra, Infraorbital Dark Circles: A Review of the Pathogenesis, Evaluation and Treatment, „Journal of Cutaneous and AestheticSurgery”, 9.
• Stanisław Konturek: Fizjologia człowieka. Wyd. VII poprawione i uzupełnione. T. II: Układ krążenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Organizm człowieka. Zrozumiały i pełny przewodnik po budowie i funkcjach ludzkiego organizmu. Londyn: Marshall Editions Limited, 1989.

Przeczytaj także o:

Choroby skóry