Wizyty domowe u osób niepełnosprawnych są gwarantowane prawem

Opieka nad osobą niepełnosprawną wymaga zaangażowania ze strony nie tylko najbliższej rodziny, ale również całego systemu ochrony zdrowia. Polskie prawo wspiera osoby niepełnosprawne, niestety realizacja należnych praw nie zawsze jest prosta, a czasem wręcz niemożliwa. Wizyty domowe dla osób niepełnosprawnych w ramach NFZ to nie tylko lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, ale również specjaliści.

Tutaj umówisz wizytę domową.

Komfort życia osoby niepełnosprawnej zależny jest często od szeregu publicznych rozwiązań i regulacji prawnych. U osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności do zachowania tego komfortu konieczne są regularne wizyty lekarskie i częste kontrole stanu zdrowia. Niepełnosprawność skutecznie utrudnia, a często nawet uniemożliwia wizytę u lekarza. Ubezpieczonym w NFZ pacjentom przysługują wizyty domowe lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w przypadku nagłego zachorowania i w każdej sytuacji, kiedy dotarcie do przychodni jest utrudnione lub niemożliwe (mówi o tym Zarządzenie Prezesa NFZ nr 72/2009/DSOZ z  3.11. 2009 r. w sprawie warunków zawierania umów w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna). Pacjent niepełnosprawny ma prawo nie tylko do wizyty domowej, którą zapewnia mu podstawowa opieka zdrowotna, ale również do wizyt lekarzy specjalistów – np. neurologa lub ortopedy. W ramach wizyt domowych niepełnosprawny pacjent może korzystać z rehabilitacji i usług pielęgniarskich. Te zasady reguluje ustawa o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności z 9 maja 2018 roku. Prawo jest prawem, jednak polski system opieki zdrowotnej jest zbyt przeciążony, aby móc te prawa realizować. Poradnie specjalistyczne bardzo często nie mają możliwości organizacji wizyty domowej u pacjenta niepełnosprawnego z braku dostępnych lekarzy i ogólnego niedofinansowania. Wizyta domowa specjalisty oznacza przesunięcie innych pacjentów na jeszcze dalszy termin konsultacji, a jak wiadomo, już teraz kolejki do niektórych lekarzy wynoszą kilka lat. Najgorsze jest to, że w tej sytuacji osoba niepełnosprawna i jej opiekunowie pozostają bez pomocy, lub są zmuszeni wydawać nawet po kilkaset złotych na wizytę prywatną, ewentualnie stają przed nimi tak trudne zadania, jak organizacja dojazdu do poradni osoby leżącej, która nie porusza się nawet na wózku.

Warto wiedzieć, że lekarze podstawowej opieki zdrowotnej mają obowiązek poinformować swoich pacjentów o dostępnym sposobie otrzymania porady lekarskiej poza godzinami pracy przychodni. Najczęściej jest to Nocna i Świąteczna opieka zdrowotna, jednak bardzo rzadko się zdarza, aby tego rodzaju porady były dostępne w domu pacjenta. Należy pamiętać, że wizyty domowe nie obejmują sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia i stanów ostrych (w przypadku utraty przytomności, nagłych zaburzeń świadomości, czy urazów wypadkowych powstałych w wyniku wypadków komunikacyjnych). W tego typu sytuacjach nagłych należy wzywać pogotowie ratunkowe.

Wizytę domową specjalisty dla osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności powinieneś móc zamówić na podstawie skierowania wydanego przez lekarza rodzinnego. Na skierowaniu lekarz doda adnotację, że musi to być wizyta w domu pacjenta oraz informacja, czy jest ona „na cito”. Poradnia specjalistyczna jest zobligowana prawnie (rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06.11.2013 r w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej mówi: „w przypadkach wynikających ze stanu zdrowia świadczeniobiorcy świadczenia gwarantowane są udzielane w domu świadczeniobiorcy”), aby wyznaczyć najszybszy możliwy termin takiej wizyty domowej. Należy się jednak przygotować na to, że poradnia może nie mieć możliwości organizacji takiej wizyty, lub będzie próbowała namówić opiekuna pacjenta niepełnosprawnego do wizyty w miejscu udzielania świadczeń. Możesz wtedy spróbować złożenia skargi do rzecznika praw ubezpieczonych przy miejscowym oddziale NFZ. Proś również o odmowę wizyty na piśmie oraz napisz skargę do Rzecznika Praw Pacjenta. To samo postępowanie możesz wdrożyć w przypadku odmowy wizyty lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Gdy już uda się załatwić wizytę domową, będzie ona wyglądała tak samo jak w gabinecie lekarskim, z tą różnicą, że lekarz przyjedzie do domu pacjenta. Przed wizytą przygotuj swojego podopiecznego – zadbaj o to, aby był czysty, załóż mu czyste ubranie, jeśli trzeba, zmień pampersa. Otoczenie uprzątnij w taki sposób, aby nic nie przeszkadzało lekarzowi w wykonaniu badania. Musi on mieć również miejsce, w którym wypełni dokumentację medyczną – odpowiednio przygotowane biurko lub stół. Podczas wizyty domowej lekarz wystawi potrzebne recepty, udzieli wskazówek co do pielęgnacji i poprawy stanu zdrowia chorego, wyda potrzebne skierowania na badania.

Oto przydatne akty prawne, które pomogą w organizacji wizyty domowej i innych świadczeń zdrowotnych dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności:

  1. Ustawa o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności z 9 maja 2018 roku.
  2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06.11.2013 r w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
  3. Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – szczególnie rozporządzenie Ministra Zdrowia  z 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej.

Przeczytaj także o:

Zaktualizowano: 22.09.2023
  • wizyty-domowe
  • wizyty-domowe-poz
  • wizyty-domowe-prywatnie
  • wizyty-domowe-u-niepełnosprawnych