Żółtaczka u noworodka – zjawisko fizjologiczne. Czy jest niebezpieczna?
Jesteś świeżo po porodzie i zauważyłaś, że skóra Twojego noworodka przybrała lekko żółtawy odcień? Nie panikuj! To zjawisko, choć może wydawać się niepokojące, jest bardzo częste u noworodków i w większości przypadków zupełnie niegroźne. Żółtaczka noworodków to stan przejściowy, który pojawia się w pierwszych dniach życia dziecka i związany jest z adaptacją organizmu maluszka do nowych warunków. Nie jest to choroba, a raczej naturalny proces, który dotyczy nawet 70% donoszonych noworodków.
Żółtaczka fizjologiczna noworodków – jak powstaje?
Żółtaczka pojawia się w wyniku rozpadu dużych ilości czerwonych krwinek, które były niezbędne w życiu płodowym. Powstała w tym procesie bilirubina, czyli żółty barwnik, jest wydalana z organizmu głównie przez wątrobę. U noworodków wątroba jeszcze nie jest w pełni dojrzała, dlatego proces ten może przebiegać nieco wolniej. Objawy żółtaczki fizjologicznej to głównie zażółcenie skóry i błon śluzowych. Fizjologiczna żółtaczka u noworodków zwykle ustępuje samoistnie.
U noworodków urodzonych w terminie żółtaczka trwa maksymalnie 14 dni, u wcześniaków żółtaczka może trwać do 21 dni.
Prawidłowe stężenie bilirubiny u noworodków – kiedy żółtaczka staje się niebezpieczna?
Poziom bilirubiny we krwi dziecka jest regularnie kontrolowany przez lekarza, pielęgniarki i położne na oddziale noworodkowym. Nie oznacza to jednak, że dziecko jest co chwila kłute w celu pobrania krwi. Pomiary są wykonywane urządzeniem, które mierzy poziom bilirubiny przez skórę – bilirubinometrem.
W przypadku żółtaczki fizjologicznej, stężenie bilirubiny zazwyczaj wzrasta w ciągu pierwszych 3-5 dni życia, a następnie zaczyna stopniowo spadać. Ważne jest, aby pamiętać, że maksymalne stężenie bilirubiny u dzieci karmionych piersią może być nieco wyższe niż u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym.
Kiedy należy się niepokoić? Jeśli stężenie bilirubiny wzrasta zbyt szybko lub osiąga bardzo wysokie wartości, może to być żółtaczka patologiczna, która wymaga leczenia.
W przypadku fizjologicznej żółtaczki okresu noworodkowego poziom bilirubiny powinien wynosić 12 mg/dl w 3-4 dobie życia dziecka, jednak jeżeli mamy do czynienia z karmieniem piersią, poziom bilirubiny może wynieść nawet 17 mg/dl. Lekarze jednak nie zalecają odstawiania noworodka, ponieważ może to wpłynąć później na cały proces karmienia piersią, który jest niezwykle ważny i potrzebny dziecku.
Skutki zbyt wysokiego stężenia bilirubiny
Zbyt wysokie stężenie bilirubiny może prowadzić do uszkodzenia mózgu. Dlatego tak ważne jest regularne monitorowanie poziomu bilirubiny u noworodków i wczesne wykrycie ewentualnych problemów. Dzięki regularnym kontrolom jest możliwe szybkie wdrożenie skutecznego leczenia.
Żółtaczka noworodków – metody leczenia
W większości przypadków organizm dziecka radzi sobie z żółtaczką fizjologiczną w ciągu 2-3 tygodni. Leczenie żółtaczki noworodków to przede wszystkim częste i skuteczne karmienie piersią. Mleko matki zawiera czynniki, które przyspieszają wydalanie bilirubiny z organizmu dziecka.
W przypadku żółtaczki patologicznej lub gdy stężenie bilirubiny jest zbyt wysokie, lekarz może zalecić:
Transfuzję wymienną – jest to procedura, podczas której krew dziecka jest zastępowana krwią dawcy.
Fototerapię – jest ona podstawową metodą leczenia żółtaczki zaraz po karmieniu piersią. Dziecko jest poddawane działaniu specjalnych lamp, które przekształcają bilirubinę w formę, która może być łatwiej wydalona z organizmu.
Zastrzyki z immunoglobuliną – stosowane są w przypadku żółtaczki związanej z konfliktem serologicznym.