Ból kręgosłupa – możliwe przyczyny i jak leczyć dolegliwości bólowe?

Ból kręgosłupa jest bardzo powszechnym problemem zdrowotnym, który może być wywołany przez wiele czynników. Na dolegliwości bólowe kręgosłupa narzeka nawet 25% Polaków około 40 roku życia, a aż 70% doświadczyło w swoim życiu różnego rodzaju bólu pleców. Bóle kręgosłupa zwykle mają swoją przyczynę w różnych rodzajach zwyrodnień. Najczęściej występuje ból kręgosłupa lędźwiowego. Jakim chorobom i sytuacjom towarzyszy ból pleców i co możesz zrobić, aby sobie z nim poradzić?

Bóle kręgosłupa – jak się objawiają? Czynniki ryzyka.

Ból kręgosłupa może przybierać różne nasilenie – być lekki i nie utrudniać codziennych czynności, ale też może całkowicie uniemożliwić poruszanie się. Bolesności w obrębie kręgosłupa mogą towarzyszyć różne inne objawy, w zależności od umiejscowienia bólu i jego przyczyny. Na bóle kręgosłupa cierpią zarówno kobiety jak i mężczyźni, a ryzyko jego wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem. Najczęściej pierwsze problemy z bólem pleców pojawiają się jeszcze między 30 a 40 rokiem życia. Na ból kręgosłupa szczególnie narażone są kobiety, ze względu na swoją budowę anatomiczną – u kobiet mięśnie brzucha i mięśnie przykręgosłupowe są o wiele słabsze niż u mężczyzn. U kobiet również pogłębione jest wgięcie w odcinku lędźwiowym, co dodatkowo predysponuje do bólu kręgosłupa lędźwiowego.

Czynniki ryzyka wystąpienia bólu kręgosłupa:

• nadwaga i otyłość;
• siedzący tryb życia z brakiem aktywności fizycznej;
• niewłaściwy materac i poduszka;
• poddawanie kręgosłupa długotrwałym obciążeniom – długie przebywanie w jednej pozycji;
• ciężka praca fizyczna;
• ciąża i okres połogu;
• wady wrodzone kręgosłupa;
• niewłaściwa pozycja przed komputerem.

Objawy bólu kręgosłupa zależne są od tego, który odcinek obejmują i jakie są pierwotne przyczyny bólu pleców:

1. Ból odcinka szyjnego kręgosłupa – oprócz bólu, pojawia się sztywność, mrowienia lub drętwienia w rękach, często ból promieniuje na tył głowy. Chory może mieć wrażenie ograniczenia ruchomości szyi.
2. Ból odcinka piersiowego kręgosłupa – jest to ból promieniujący również do klatki piersiowej, przez co może być mylony z zawałem i innymi niebezpiecznymi stanami związanymi z sercem. Towarzyszy mu często uczucie sztywności, a bolesność pogłębia się przy oddychaniu.
3. Ból odcinka lędźwiowego (potocznie – ból krzyża) – występuje najczęściej. Może promieniować do nóg, wraz z nim pojawia się uczucie sztywności i ograniczenie ruchomości w okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Może towarzyszyć mu osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych.

Rodzaje bólu kręgosłupa lędźwiowego.

Nagle pojawiające się bóle dolnej części kręgosłupa mają swój podział. Wszystkie te przypadki wymagają pomocy lekarskiej w celu uśmierzenia dolegliwości i są wywołane dyskopatią odcinka lędźwiowego kręgosłupa:

• lumbago – jest to ból promieniujący od pleców i rozchodzący się wzdłuż tylnej części uda, aż do dołu podkolanowego;
• rwa kulszowa – bóle kręgosłupa lędźwiowego promieniują wzdłuż nerwu kulszowego, czyli tylnej części uda i podudzia, niekiedy przez całą nogę, aż po duży palec u stopy;
• postrzał – nagły, silny ból kręgosłupa obejmujący odcinek lędźwiowy.

Podobne dolegliwości bólowe promieniujące na kończyny mogą dotyczyć również kręgosłupa szyjnego i piersiowego, jednak są stosunkowo rzadkie.

Przyczyny bólu kręgosłupa.

Często pojawiający się lub przewlekły ból pleców powinien zostać skonsultowany z lekarzem. Może być związany nie tylko z przeciążeniem mięśni i stawów, ale również z poważną chorobą. Wymagane jest więc wdrożenie odpowiedniej diagnostyki. Ból kręgosłupa może być wywołany wymienionymi powyżej czynnikami ryzyka (przeciążenia, niewłaściwa pozycja, nadwaga, ciąża, połóg, wady wrodzone, brak ruchu) lub schorzeniami w obrębie kręgosłupa i w strukturach do niego przylegających.

Choroby i stany których objawem jest ból kręgosłupa:

• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;
• choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa;
• naciągnięcie mięśni;
• zwyrodnienie kanału kręgowego;
• degeneracja krążków międzykręgowych i wynikająca z niej dyskopatia;
• przesunięcie kręgów – kręgozmyk;
• stany zapalne w okolicach kręgosłupa;
• urazy kręgosłupa;
• reumatoidalne zapalenie stawów.

Inne przyczyny bólu pleców mogą nie wiązać się z chorobami kręgosłupa. Ból pleców wywołują choroby nerek (np. kolka nerkowa), miesiączka, również podczas porodu skurcze mogą być odczuwane jako silny ból krzyża. W przebiegu infekcji wirusowych lub bakteryjnych można odczuwać bóle mięśni pleców, które mijają z chwilą wyleczenia choroby.

Jak skutecznie leczyć ból pleców?

Ból kręgosłupa jest diagnozowany zależnie od objawów, długości i częstości ich występowania, a następnie leczony według ustalonej przyczyny bólu. Leczeniem bólu kręgosłupa zajmuje się ortopeda lub neurolog. Ścieżka leczenia jest uzależniona od indywidualnej sytuacji danego pacjenta.

Diagnostyka:

1. Wywiad lekarski – lekarz zbiera informacje na temat historii chorób, objawów bólowych, wcześniejszych urazów i innych czynników, które mogą wpłynąć na przyczyny bólów kręgosłupa.
2. Badanie fizykalne – lekarz przeprowadza badanie fizykalne, w tym ocenę ruchomości kręgosłupa, ocenę siły mięśni, czucia i odruchów, aby określić źródło bólu.
3. Badania obrazowe -lekarz może skierować pacjenta na badania obrazowe, takie jak rentgen, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny, aby ocenić struktury kręgosłupa i określić przyczyny bólu.

Leczenie:

1. Leczenie farmakologiczne – lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwbólowych, niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), steroidów lub leków obniżających napięcie mięśniowe, aby złagodzić ból i zredukować stan zapalny. Stosowane są również leki, w których substancją czynną jest witamina B12 (np. Neurovit).
2. Terapia manualna – fizjoterapeuta może przeprowadzać terapię manualną, taką jak masaż i manipulacje kręgosłupa, aby poprawić ruchomość kręgosłupa i złagodzić ból.
3. Ćwiczenia – regularne wykonywanie ćwiczeń fizycznych, wzmacniających mięśnie i poprawiających postawę, może pomóc w zmniejszeniu bólu kręgosłupa i zapobieganiu jego nawrotom.
4. Inne metody leczenia – lekarz może zalecić także stosowanie innych metod leczenia, takich jak elektrostymulacja, krioterapia, terapia cieplna czy akupunktura.

W przypadku ciężkich objawów lub braku poprawy po zastosowaniu powyższych sposobów leczenia, wielu lekarzy proponuje operację, mającą na celu usunięcie przyczyny bólu pleców.

Przeczytaj także o:

Ból w klatce piersiowej

Ból po prawej stronie brzucha – co może oznaczać?