Domowe sposoby na kaszel

Kaszel suchy i kaszel mokry mogą towarzyszyć infekcjom wirusowym i stanom zapalnym w drogach oddechowych. Jest to także naturalny odruch obronny organizmu przed czynnikami zewnętrznymi. Niezależnie od przyczyny, nagłe napady kaszlu i pojawiające się przy tym podrażnienie gardła należą do częstych dolegliwości zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Podpowiadamy, jakie są domowe sposoby na kaszel, co pomaga na męczący suchy kaszel, a co sprawdzi się w przypadku kaszlu mokrego.

Pakiety konsultacji od 55 zł

4 konsultacje
356 zł -33%
240 zł 60 zł/wizyta
9 konsultacji
801zł -38%
495 zł 55 zł/wizyta
1 konsultacja
89 zł
Oszczędzaj do 38% na konsultacjach
Pakiety ważne do 12 miesięcy
Bez zobowiązań

Odruch kaszlowy to naturalny mechanizm obronny organizmu, którego zadaniem jest oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny, czynników drażniących, czyli kurzu czy dymu oraz ciał obcych. Kaszel może także wskazywać na infekcję wirusową lub bakteryjną albo towarzyszyć astmie oskrzelowej, alergii, POChP czy chorobie refluksowej.

Zazwyczaj jednak przyczyną kaszlu są wirusowe zakażenia górnych dróg oddechowych, z którymi wiążą się zmęczenie, gorączka, ból gardła i ostry kaszel bez odkrztuszanej wydzieliny.

Pacjenci mają zazwyczaj problem z odróżnieniem czy mają do czynienia z kaszlem suchym (nieproduktywnym) czy z kaszlem mokrym (produktywnym). Kluczowe jest rozpoznanie rodzaju kaszlu, ponieważ pozwoli to na dobranie odpowiedniej kuracji.

Kaszel suchy to przede wszystkim męczący, uporczywy kaszel połączony z podrażnionym, bolącym gardłem. Odruch kaszlu nie doprowadza do odkrztuszania żadnej wydzieliny. Napady kaszlu występują nagle i o każdej porze, mogą powodować problemy ze snem, a na pewno utrudniają codzienne funkcjonowanie.

W przypadku kaszlu mokrego, mamy do czynienia z odrywaniem i odkasływaniem zalegającej wydzieliny. Kaszel mokry najczęściej występuje tuż po przebudzeniu. 

Jeżeli kaszel pojawia się podczas infekcji, to zazwyczaj w początkowej fazie ma charakter suchy, natomiast po kilku dniach od zakażenia, w efekcie nadprodukcji śluzu w drogach oddechowych, zamienia się on w mokry kaszel. Zdarza się jednak tak, że pomimo kaszlu suchego, mamy wrażenie zalegania wydzieliny w płucach, uczucie ciężaru w klatce piersiowej, to w istocie jest to kaszel mokry i w tym kierunku należy prowadzić kurację. 

Regularne inhalacje w leczeniu kaszlu stosowane są od wielu lat, zarówno w przypadku suchego kaszlu, jak i mokrego. Górne drogi oddechowe, niezależnie czy inhalacja przeprowadzana jest przy użyciu inhalatora czy garnka z ręcznikiem (czyli tzw. parówki), zostają nawilżone, szybciej się regenerują, a zalegająca w nich wydzielina zostaje rozrzedzona.

Na kaszel suchy pomogą inhalacje:

  • z soli izotonicznej lub fizjologicznej (chlorek sodu), co nawilży i oczyści gardło z ciał obcych, a w efekcie uporczywy, suchy kaszel zmniejszy się;
  • z soli z dodatkiem kwasu hialuronowego lub z dodatkiem ektoiny – dzięki temu błona śluzowa gardła szybszej i skuteczniejszej zregeneruje się oraz nawilży.

Na kaszel mokry można stosować inhalacje: 

  • z soli hipertonicznej, co ułatwia odkrztuszanie, dzięki upłynnianiu zalegającej wydzieliny;
  • z olejków eterycznych – olejek eukaliptusowy, olejek rozmarynowy, tymiankowy, sosnowy i jodłowy działa wykrztuśnie oraz upłynnia zalegającą wydzielinę.

Na męczący kaszel, ale także duszący kaszel warto zastosować domowe syropy. To dobra alternatywa dla leków z apteki, zwłaszcza, że zazwyczaj naturalne składniki potrzebne do przygotowania syropów mamy w lodówce lub spiżarni.

Domowe sposoby na kaszel suchy – domowe syropy:

  • Syrop z cebuli, który przygotowuje się z cebuli i miodu (zamiennie można użyć cukru). Przyjmuje się jedną łyżeczkę syropu z cebuli na kaszel suchy, co 2–3 godziny. Trzeba przy tym pamiętać, że cebula to naturalny antybiotyk, zawiera dużo witaminy C i działa wspomagająco na układ odpornościowy.
  • Syrop z pędów sosny – świeże pędy sosny zbiera się na przełomie kwietnia i maja, zrywa się zwłaszcza te pokryte brązową, lepką substancją, ponieważ świadczy to o dużej zawartości soku. Pokrojone pędy zasypuje się cukrem i odstwia na kilka tygodni, gotowy syrop można stosować na uporczywy kaszel przez całą jesień i zimę.

Do domowych sposobów na uporczywy suchy kaszel stosuje się napary ziołowe. Napar, który ma złagodzić kaszel przygotowuje się bezpośrednio przed spożyciem. Odpowiednią ilość ziół trzeba zalać wrzątkiem i pod przykryciem zaparzać 5–15 minut.

Na drogi oddechowe pomagają: prawoślaz lekarski, podbiał pospolity, dziewanna wielokwiatowa, babka lancetowata oraz porost islandzki. Wykazują one właściwości przeciwbakteryjne, właściwości przeciwzapalne oraz wspomagają układ odpornościowy.

W leczeniu kaszlu suchego stosuje się również napar z siemienia lnianego (lnu pospolitego), który kupić można w postaci ziaren lub zmielony. Zaparzone siemię lnianie łagodzi podrażnienia i uczucie drapania.

Oprócz poznania i stosowania domowych sposobów na radzenie sobie z uporczywym kaszlem, warto też zatroszczyć się o odpowiednie powietrze wewnątrz. Suche powietrze w domu może przyczyniać się do podrażniania gardła i powodowania suchego kaszlu. W sezonie grzewczym warto kontrolować wilgotność powietrza, a gdy powietrze jest zbyt suche, czyli ma mniej niż 40% wilgotności, stosować nawilżacz powietrza.

Przy kaszlu mokrym także ważne jest odpowiednie nawilżanie powietrza, ponieważ gdy ono jest zbyt suche to może przyczynić się do gęstnienia i zalegania wydzieliny w drogach oddechowych, co spowoduje problemy z odkrztuszaniem. Do pozbywania się zalegającej wydzieliny, zwłaszcza u dzieci, przyczynia się oklepywanie po plecach. Inną metodą jest stawianie baniek, co ma mobilizować układ odpornościowy do walki z infekcją.

Przeczytaj także o:

Zaktualizowano: 13.06.2023
  • domowe sposoby na kaszel
  • kaszel mokry
  • kaszel suchy