Impotencja – skąd się biorą zaburzenia erekcji?

Impotencja to męska dysfunkcja seksualna, która najczęściej występuje po 50 roku życia, chociaż zdarza się również u młodych mężczyzn. Jej skutkiem jest brak możliwości odbycia stosunku seksualnego. Do przyczyn impotencji należą różnego rodzaju choroby, stres, zaburzenia hormonalne i nieprawidłowości anatomiczne. Zaburzenia erekcji to temat trudny i wstydliwy dla mężczyzny - ma wpływ nie tylko na jego życie intymne i relacje z partnerką/partnerem, ale również pewność siebie i samopoczucie psychiczne.

Impotencja, czyli inaczej zaburzenia erekcji, polega na jej braku pomimo podniecenia seksualnego. Pojawiają się też zaburzenia wytrysku – pomimo erekcji i możliwości odbycia stosunku. Szacuje się, że 1 na 10 mężczyzn między 21 a 75 rokiem życia ma zaburzenia erekcji. W skali populacyjnej od 5 do 20% ogółu mężczyzn ma umiarkowane lub ciężkie postaci impotencji. Problemy z erekcją dotykają 1% mężczyzn poniżej 19 roku życia, 3% mężczyzn poniżej 45 roku życia, 7% panów poniżej 55 roku życia oraz 25% poniżej 75 roku życia.

U mężczyzn naturalnie występuje coś takiego jak krótkotrwałe zaburzenia erekcji, na skutek np. stresu, chorób. Zwykle towarzyszy im spadek libido i ogólny brak zainteresowania sprawami seksu. Po pewnym czasie jednak mężczyźni odzyskują sprawność seksualną.

W 1999 roku WHO, na wniosek amerykańskich organizacji medycznych, zastąpiła termin „impotencja” określeniem „zaburzenia erekcji„, ponieważ jest bardziej precyzyjny i nie ma negatywnego wydźwięku.

Dla mężczyzn impotencja to temat bardzo wstydliwy i ma realny wpływ na ich psychikę. W oczach kobiety/partnera mogą oni poczuć się ”niemęscy”. Osoby z impotencją mogą umyślnie rezygnować z aktywności seksualnej, aby nie narażać się na kompromitację w oczach drugiej osoby.

Występuje impotencja pierwotna i wtórna. Impotencja pierwotna to zaburzenia erekcji występujące od momentu podejmowania pierwszych stosunków seksualnych.

Niektórzy badacze zjawiska szerzej opisują zaburzenia sprawności seksualnej i zaliczają do nich:

  • impotencję generatywną, czyli zaburzenia płodności;
  • impotencję erektywną – zaburzenia wzwodu;
  • impotencję orgastyczną – zaburzenia orgazmu i wytrysku.

Rodzaje impotencji różnicowane są na podstawie przyczyn, jakie ją wywołały. Przyczyny impotencji mogą być różnorodne i odnosić się zarówno do sfery psychicznej jak i biologicznej.

Impotencja na tle psychicznym (impotencja psychogenna) – wynika z zahamowania reakcji seksualnych na skutek ogólnego lęku związanego z seksualnością. Mężczyzna może obawiać się niechcianej ciąży, popełnienia grzechu, mieć obawy, że nie zaspokoi partnerki lub partnera. Inne czynniki psychogenne to molestowanie seksualne, gwałt, wychowanie w patologicznym lub bardzo konserwatywnym środowisku. Reakcje seksualne mogą być hamowane poczuciem winy, kompleksami, trudną sytuacją w pracy lub stanem żałoby. Zaburzenia erekcji na podłożu psychicznym występują głównie u młodych mężczyzn, u których dopiero rozwija się seksualność. Zwykle masturbacja, seksualne sny, a nawet inna partnerka mogą wywoływać prawidłowe reakcje, erekcję, wytrysk i orgazm.

Impotencja o podłożu fizycznym (somatogenna, organiczna) – mężczyzna nie może osiągnąć erekcji z powodu choroby, zmian organicznych lub wieku. Jest to zwykle impotencja wtórna, która pojawia się w satysfakcjonującym emocjonalnie, wieloletnim związku. Przyczyny zaburzeń erekcji o podłożu organicznym to:

  • impotencja związana z zaburzeniami krążenia i chorobami serca;
  • impotencja neurogenna, gdy mężczyzna cierpi na choroby neurologiczne oraz związana z chorobami i urazami kręgosłupa (uszkodzenie ośrodka erekcji);
  • impotencja hormonalna – efekt postępującego z wiekiem spadku testosteronu;
  • impotencja mieszana – skutek kombinacji różnych przyczyn impotencji, np. urazu kręgosłupa i nadmiernego stresu, depresji.

Ogólne przyczyny impotencji to:

  • czynniki psychogenne (ok. 10,4 % przypadków) – stres, uzależnienia od alkoholu i substancji psychoaktywnych;
  • czynniki organiczne: wiek i związane z nim schorzenia (30% przypadków), cukrzyca (40% przypadków), choroby neurologiczne (18% przypadków).
  • Choroby serca i nadciśnienie tętnicze (54% przypadków).
  • Depresja.
  • Polineuropatia.
  • Operacje.
  • Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego.
  • Zaburzenia o podłożu endokrynologicznym.
  • Wady anatomiczne – stulejka, skrzywienie prącia, spodziectwo, wierzchniactwo, przerost gruczołu krokowego.
  • Zażywanie niektórych leków – neuroleptyki, leki przeciwnowotworowe, leki na nadciśnienie, moczopędne.

W diagnostyce zaburzeń erekcji najważniejszy jest pierwszy krok, który jednocześnie nastręcza najwięcej problemów. Panowie na ogół wstydzą się swojego problemu i niechętnie zgłaszają się z nim do lekarza – zupełnie niepotrzebnie, ponieważ impotencję można z powodzeniem leczyć. Diagnozowanie impotencji zaczyna się w gabinecie lekarza pierwszego kontaktu, który zbierze wywiad i skieruje pacjenta na badania krwi i moczu. Będzie to poziom testosteronu, prolaktyny, cholesterolu, glukozy oraz badanie ogólne moczu. Dzięki temu istnieje możliwość oceny, jakie źródło ma problem. Następny krok to wizyta u urologa, który może zlecić kolejne, bardziej szczegółowe badania. Może okazać się również konsultacja z neurologiem lub psychiatrą, kiedy zachodzi prawdopodobieństwo, że zaburzenia erekcji mogą być wynikiem impotencji. Kiedy pacjent przypuszcza, że źródłem problemu są relacje z partnerką, dobrze, aby udał się do psychologa – może podjąć psychoterapię indywidualną lub par.

Metody leczenia impotencji:

  1. W leczeniu impotencji stosuje się leki na erekcję, takie jak Viagra, Cialis, Spedra, Levitra.
  2. Podawanie iniekcji do ciał jamistych prącia (rzadko stosowana metoda ze względu na kłopotliwość podania – należy stosować przed każdym stosunkiem, jednak możliwym powikłaniem częstego podawania może być zwłóknienie ciał jamistych).
  3. Regularne wizyty u psychologa lub seksuologa.
  4. Leczenie farmakologiczne – leki hormonalne z androgenami.
  5. Stosowanie specjalnych narzędzi próżniowych.
  6. Leczenie chirurgiczne – zabiegi naczyniowe, proteza penisa.

Profilaktyka zaburzeń erekcji jest o wiele prostsza niż leczenie zaburzeń seksualnych tego rodzaju. Chodzi tutaj przede wszystkim o prowadzenie zdrowego stylu życia – zwiększyć aktywność fizyczną, stosować zbilansowaną dietę. Ważne jest również odstawienie papierosów i niezbyt częste spożywanie alkoholu. Życie seksualne mogą zepsuć zaburzone relacje w związku, dlatego należy albo o nie zadbać i przepracować problemy na terapii par u psychologa, albo zakończyć relację. Pomocna bywa nawet szczera rozmowa z partnerem.

Przeczytaj także o:

Zaktualizowano: 16.05.2023
  • impotencja
  • leczenie-impotencji
  • zaburzenia-erekcji