Jak leczyć kaszel?

Kaszel

Kaszel należy do podstawowych mechanizmów obronnych organizmu, jest reakcją odruchową mającą na celu usunięcie z dróg oddechowych nadmiaru wydzieliny, substancji drażniących lub ciała obcego.

Kaszel należy do podstawowych mechanizmów obronnych organizmu, reakcja odruchowa. Odruch kaszlowy wywoływany jest bez woli pacjenta w celu usunięcia z dróg oddechowych nadmiaru wydzieliny lub substancji drażniących, jak choćby dym czy kurz i może też być reakcją na kontakt z substancjami toksycznymi. Kaszel ułatwia także usunięcie z dróg oddechowych ciała obcego.

Kaszel dzielimy zwykle na kaszel suchy i kaszel mokry, ale możemy też wyróżnić inne rodzaje kaszlu, jak kaszel palacza (wywołany przez palenie papierosów), kaszel alergiczny. Kaszel suchy i kaszel mokry jest zwykle objawem infekcji górnych dróg oddechowych, ale może też być wynikiem alergii, czy towarzyszyć chorobie refluksowej.

Ze względu na czas trwania kaszlu dzielimy go na:

  • kaszel ostry− trwa krócej niż 3 tygodni, a najczęściej jego przyczyną są infekcje (np. w zapaleniu oskrzeli) i alergie lub ciało obce w drogach oddechowych,
  • kaszel podostry − trwa 3-8 tygodni,
  • kaszel przewlekły – przewlekły kaszel trwa dłużej niż 8 tygodni.

W większości przypadków kaszel ustępuje w ciągu trzech tygodni i nie wymaga leczenia. Jeśli jednak utrzymuje się przez dłuższy czas lub jest uporczywy (i np. powoduje wymioty) należy skonsultować się z lekarzem i zidentyfikować jego przyczynę.

Suchy kaszel to kaszel, w którym nie mamy do czynienia z odkrztuszaniem wydzieliny, odkrztuszaniem plwociny. Wynika on z drażnienia błony śluzowej oskrzeli, gardła czy krtani. Suchy kaszel związany jest często z infekcjami wirusowymi górnych dróg oddechowych. Wirusy namnażając się w nabłonku oskrzeli powodują jego uszkodzenie i nadmierną reakcję na bodźce, którym w takiej sytuacji może być nawet szybszy przepływ powietrza podczas mówienia, śmiechu czy szybszego oddychania w związku z wysiłkiem fizycznym. 

Innymi przyczynami kaszlu suchego są np. astma, niektóre leki, choroby serca (niewydolność serca, nadciśnienie płucne), przewlekła obturacyjna choroba płuc, alergia, palenie papierosów.

Chory powinien zgłosić się do lekarza, gdy:

  • poza kaszlem suchym pojawiają się wymioty lub kaszel je wywołuje,
  • infekcja wywołująca kaszel się przedłuża,
  • kaszel suchy powoduje trudności w oddychaniu, duszność i ból w klatce piersiowej,
  • wraz kaszlem pojawia się wysoka gorączka lub długo utrzymujący się stan podgorączkowy.

Kaszel mokry (kaszel produktywny) charakteryzuje się odkrztuszaniem plwociny z górnych dróg oddechowych. 

W kaszlu mokrym jego głównym zadaniem jest oczyszczenie płuc i oskrzeli z zalegającej wydzieliny (odkrztuszanie). Mokry kaszel może być objawem chorób, jak zakażenia dróg oddechowych bakteryjne i wirusowe (przeziębienie, zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli), choroby dróg oddechowych (POCHP, astma czy przewlekłe zapalenie oskrzeli). Inne jego przyczyny – przyczyny kaszlu mokrego to na przykład zapalenie zatok i związana z nim nadprodukcja śluzu i spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, co wywołuje kaszel.

Kaszel zwykle jest objawem choroby i celem leczenia jest wspomaganie organizmu pacjenta w walce chorobą i/lub wyeliminowanie przyczyny kaszlu.

W suchym kaszlu stosuje się leki przeciwkaszlowe, których stosować nie wolno, jeśli w drogach oddechowych zalega wydzielina. Domowe sposoby pomocne w kaszlu suchym to nawilżanie pomieszczeń, w których przebywa chory, inhalacje czy picie naparów ziołowych nawilżających gardło i krtań.

W mokrym kaszlu chodzi o wspieranie podstawowych mechanizmów obronnych organizmu oczyszczających drogi oddechowe i stosuje się leki rozrzedzające wydzielinę i leki wykrztuśne. Mają one ułatwić odkrztuszanie zalegającej wydzieliny z dróg oddechowych. Bardzo ważne jest w takiej sytuacji odpowiednie nawodnienie organizmu, bo pomaga ono w naturalnym rozrzedzeniu plwociny. Nie powinniśmy w przypadku kaszlu mokrego stosować leków przeciwkaszlowych. Także w przypadku kaszlu mokrego pomocne będą inhalacje, nawilżanie pomieszczeń czy stosowanie maści rozgrzewających na klatce piersiowej.

Ponieważ kaszel jest zwykle objawem infekcji i trwającej w organizmie pacjenta chorobie, towarzyszą mu różne inne objawy zależne od infekcji. Do najczęstszych należą: stan podgorączkowy, podwyższona temperatura ciała lub uczucie zimna z niską temperaturą ciała, ogólne złe samopoczucie chorego, trudności w oddychaniu, obrzęk błony śluzowej nosa, ból gardła, świszczący oddech i inne. Długotrwały kaszel, kaszel ostry może wywoływać wymioty, ból brzucha i ból w klatce piersiowej.

Przeczytaj także o:

Autor

Zespół Telemedi

Zaktualizowano: 18.01.2024
  • Infekcja
  • Kaszel
  • kaszel alergiczny
  • kaszel mokry
  • kaszel suchy
  • kaszel-mokry
  • kaszel-suchy
  • leczenie kaszlu