Jak melatonina wpływa na nasz sen?

Łatwo budzisz się w nocy i nie możesz zasnąć? Zaburzenia snu i czuwania to dość złożony problem. Szacuje się, że z powodu zaburzeń snu cierpi nawet połowa populacji. Jednym z przyczyn problemu może być obniżone stężenie melatoniny - hormonu, który odpowiada za zdrowy sen. Jak melatonina wpływa na jakość snu i kiedy warto zacząć ją suplementować?

Melatonina hormon snu i czuwania – jak działa?

Za wydzielanie melatoniny odpowiada głównie szyszynka – położony w mózgu niewielki narząd. Małe ilości melatoniny są wydzielane również w soczewce i siatkówce oka, komórkach krwi i przewodzie pokarmowym. Melatonina nazywana jest hormonem snu lub hormonem ciemności, ponieważ wydzielanie melatoniny jest szczególnie nasilone po zmroku i ustaje pod wpływem światła słonecznego. Przygotowuje ona organizm człowieka na spoczynek nocny – jest jednym z głównych hormonów odpowiedzialnych za regulację rytmu dobowego.

Jakie mechanizmy związane z melatoniną odpowiadają za jakość snu i czuwania?

1. Receptory melatoninowe – melatonina działa poprzez wiązanie się z receptorami melatoninowymi (MT1, MT2 i MT3) znajdującymi się w różnych częściach mózgu i innych tkankach. Aktywacja tych receptorów prowadzi do szeregu zmian biochemicznych, które wpływają na funkcje takie jak sen, termoregulacja, ciśnienie krwi i wydzielanie hormonów.

2. Układ GABAergiczny – wpływa na układ GABAergiczny, który odgrywa ważną rolę w hamowaniu pobudzenia nerwowego. Poprzez zwiększanie stężenia GABA w mózgu, melatonina przyczynia się do uczucia senności i relaksacji.

3. Wpływ na temperaturę ciała – zadaniem melatoniny jest regulacja rytmu dobowego temperatury ciała. Obniża ją wieczorem i rano, co sprzyja zasypianiu i budzeniu się.

Oprócz wyżej wymienionych mechanizmów, melatonina może również wpływać na inne funkcje organizmu, takie jak apetyt, nastrój i funkcje poznawcze.

Niedobór melatoniny – przyczyna zaburzeń snu

U osób z zaburzeniami snu może występować zbyt niski poziom melatoniny. Zaburzenia rytmu snu wymagają jednak dokładnej analizy indywidualnego przypadku – powodować je może również nadmiar stresu, brak ruchu, niewłaściwa dieta a nawet stany chorobowe.

Jakie są objawy niedoboru melatoniny i kiedy warto rozważyć suplementację?

• Bezsenność – osoby z bezsennością często mają obniżony poziom melatoniny wieczorem, co utrudnia im zasypianie. Przyjmowanie melatoniny może pomóc w skróceniu czasu zasypiania i poprawie jakości snu u osób z bezsennością.
• Zaburzenia okołodobowego rytmu snu – praca zmianowa, podróże lotnicze i inne czynniki mogą zaburzać naturalny rytm wydzielania melatoniny.
• Zaburzenia snu związane z wiekiem – produkcja melatoniny naturalnie spada wraz z wiekiem, co może przyczyniać się do problemów ze snem u osób starszych.
• Inne zaburzenia snu – melatonina może być również stosowana w leczeniu innych zaburzeń snu, takich jak zespół opóźnionej fazy snu i zespół przyspieszonego rytmu snu.

Zażywanie melatoniny nie jest odpowiednie dla każdego, dlatego zanim podejmiesz decyzję o sięgnięciu po suplementy diety, porozmawiaj z lekarzem. Nadmiar melatoniny również może mieć swoje skutki uboczne. Do skutków ubocznych suplementowania melatoniny należą spadek koncentracji, zawroty głowy, niedociśnienie tętnicze, drażliwość, a nawet stany depresyjne czy wymioty.

Przeciwwskazania melatonina: zaburzenia i choroby wątroby, w czasie ciąży i karmienia piersią, spożywanie alkoholu.

Przeczytaj także o:

Jak kortyzol wpływa na metabolizm i wagę?

Czym jest melatonina i jakie pełni funkcje w organizmie?

Jakie są skutki niedoboru i nadmiaru melatoniny?