Jak wygląda czerniak skóry? Profilaktyka czerniaka

Czerniak jest jednym z najgroźniejszych i najczęstszych nowotworów złośliwych skóry. Niestety liczba przypadków tej choroby wciąż rośnie. Choć wydaje się, że opalanie to przyjemność dostępna dla każdego, warto pamiętać, że nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV może wywoływać tę chorobę. Jakie są najczęstsze objawy czerniaka i jak skutecznie chronić się przed zachorowaniem?

Czym jest czerniak skóry?

Czerniak skóry to nowotwór złośliwy powstający z komórek barwnikowych (melanocytów). Może rozwijać się zarówno na skórze, jak i w obrębie błon śluzowych (np. w jamie ustnej, odbycie). Najczęściej pojawia się na skórze, zwłaszcza u osób o jasnej karnacji, które często się opalają. Szansa na wyleczenie choroby jest tym większa, im szybciej zostanie wykryta niepokojąca zmiana, dlatego warto obserwować swoje pieprzyki i wszelkie zmiany, jakie pojawiają się na skórze. Jak rozpoznać objawy czerniaka?

Objawy czerniaka – jak rozpoznać niepokojące zmiany?

Czerniak może przybierać różne formy, dlatego trudno jest podać jeden, uniwersalny opis tego, jak wygląda. Istnieją jednak pewne szczególne cechy, które ułatwiają rozpoznanie czerniaka i powinny zwrócić Twoją uwagę:

• Asymetria – jedna połowa zmiany różni się od drugiej.
• Brzeg – brzeg zmiany jest nierówny, postrzępiony lub zamazany.
• Kolor – barwa zmiany jest niejednolita, mogą występować różne odcienie brązowego, czarnego, ale także czerwonego, białego lub niebieskiego.
• Średnica – zmiana zwykle ma średnicę większą niż 6 mm (wielkość gumki do ołówka).
• Ewolucja – zmiana się zmienia – powiększa, zmienia kolor, kształt lub zaczyna swędzieć, krwawić, może również pogrubiać się.

Jeżeli zaobserwowałeś u siebie taką nietypową zmianę i masz podejrzenie czerniaka skóry, jak najszybciej udaj się do dermatologa. Ten oceni zmianę pod dermatoskopem i otrzymasz dalsze instrukcje. Leczenie czerniaka skóry w pierwszej kolejności to usunięcie zmiany i skierowanie jej do badania histopatologicznego. Pozwoli ono określić, czy jest to złośliwy rak skóry i jaki jest jego typ, czy jest to zmiana niegroźna.

Rodzaje czerniaka:

• Czerniak powierzchowny rozprzestrzeniający się – najczęstszy rodzaj, rozwija się powoli i często na podłożu znamienia barwnikowego. Czerniak szerzący się powierzchownie najczęściej pojawia się w centralnych częściach ciała.
• Czerniak guzkowy – szybko rosnący guz, często wyniosły i ciemny.
• Czerniak lentigo maligna – występuje głównie u osób starszych, rozwija się w okolicach szyi lub twarzy.
• Czerniak akralny – pojawia się na podeszwach stóp, dłoniach lub pod paznokciami.

Nowotwory skóry – jak wygląda ich profilaktyka?

W przypadku czerniaka wczesne wykrycie znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Dlatego tak ważne jest regularne badanie skóry i zgłaszanie lekarzowi wszelkich zmian, które Cię niepokoją.

Profilaktyka czerniaka skóry obejmuje:

• Ochrona przed słońcem:
  • Unikanie opalania w godzinach największego nasłonecznienia (10:00-16:00).
  • Stosowanie kremów z wysokim filtrem UV (SPF 50+).
  • Noszenie nakrycia głowy i okularów przeciwsłonecznych.
  • Unikanie solarium.
• Regularne samobadanie znamion – raz w miesiącu dokładnie obejrzyj całą skórę, zwracając uwagę na wszelkie zmiany.
• Regularne wizyty u dermatologa – szczególnie ważne dla osób, u których ryzyko zachorowania jest większe: jasna karnacja, duża liczba znamion lub rodzinne obciążenie czerniakiem. Ryzyko zachorowania jest duże u osób z zespołem zmian dysplastycznych.
• Unikanie innych czynników ryzyka – palenie papierosów, osłabiony układ odpornościowy (np. na skutek innej choroby lub leków immunosupresyjnych).