Napięciowy ból głowy – skąd się bierze?

Napięciowy ból głowy jest jednym z najpowszechniejszych rodzajów bólu głowy. Doświadczył go niemal każdy. Pojawia się i stopniowo nasila samoistnie lub na skutek zmęczenia, stresu, przepracowania - np. po długiej nauce lub w czasie wyczerpującej podróży. Dolegliwości bólowe mogą mieć różne natężenie, jednak zwykle są umiarkowane. Jak sobie radzić z napięciowym bólem głowy i czy konieczna jest konsultacja lekarska?

Czym jest napięciowy ból głowy?

Napięciowe bóle głowy są dolegliwością występującą dość często, zarówno u osób starszych, jak i u nastolatków. Napięciowy ból głowy może być samoistny albo wtórny (na skutek zadziałania jakiegoś czynnika). Do samoistnych, pierwotnych bólów głowy należą również bóle klasterowe i migreny. Na napięciowy ból głowy najczęściej cierpią kobiety między 25 a 35 rokiem życia. Różne mogą być jego źródła oraz obraz kliniczny. U jednych osób bóle występują regularnie, u innych zdarzają się raz na jakiś czas. Przy napięciowym bólu głowy zwykle nie pojawiają się inne objawy, takie jak np. nudności i światłowstręt, dzięki czemu można odróżnić go od bólu klasterowego i migreny.

Objawy napięciowego bólu głowy.

Napięciowy ból głowy pojawia się symetrycznie, po obu stronach głowy, może obejmować całą głowę lub tylko określone jej okolice – np. tylko lewą lub tylko prawą skroń. Pacjenci opisują ból jako ciągły, tępy i uciskający, jakby „opasał” całą głowę. Nie występują w nim symptomy towarzyszące w postaci wymiotów, nudności, nie ma też objawów aury, tak jak ma to miejsce w migrenie. Charakterystyczne jest umiarkowane natężenie bólu, które nie zwiększa się pod wpływem wysiłku fizycznego. Do nasilenia bólu może dojść pod wpływem zmęczenia, braku snu, silnych emocji. Niektóre osoby cierpiące na napięciowe bóle głowy zauważają, że nasilają się one po spożyciu alkoholu i przy zmianach pogody. Zwykle ból głowy pojawia się bez konkretnej przyczyny, jednak pacjenci wiążą go z pewnymi czynnikami:

• stres, lęk i napięcie emocjonalne;
• niewyspanie lub brak snu, wczesne wstawanie;
• spożywanie alkoholu i palenie tytoniu;
• zmiany atmosferyczne;
• głód;
• przegrzanie lub przemarznięcie.

Ile trwa ból napięciowy? Może być on różny u poszczególnych pacjentów. Epizody bólowe trwają od 30 minut aż do tygodnia. Najczęściej jednak napięciowy ból głowy trwa kilka godzin. Stopniowo narasta, uciska skronie, później przesuwa się na tylne partie głowy. Niektóre osoby w czasie trwania epizodu bólowego odczuwają też napięcie mięśni karku. Przy bólach głowy typu napięciowego często równolegle występuje depresja, zaburzenia lękowe lub inne problemy tego rodzaju.

Rodzaje napięciowego bólu głowy i ich cechy.

Występuje kilka typów napięciowego bólu głowy. Zależne są one od czasu trwania i nasilenia dolegliwości bólowych.

Rzadki napięciowy ból głowy:

• epizod bólowy trwa od 30 minut do kilku dni, nawet tygodnia;
• ból nie nasila się przy wysiłku fizycznym;
• bez nudności i wymiotów;
• ma charakter uciskowy;
• nie jest zbyt silny;
• pacjent nie cierpi na inne schorzenia, którym można przypisać ból głowy;
• chory nie jest nadwrażliwy na światło i dźwięk.

Napięciowy ból głowy częsty:

• trwa od 30 minut do kilku dni;
• umiarkowane lub niewielkie nasilenie;
• nie nasila się przy aktywności fizycznej;
• opisywany jest jako uciskowy;
• ból głowy pojawia się częściej niż raz w miesiącu ale rzadziej niż przez 15 dni.

Przewlekły napięciowy ból głowy:

• odczuwany przez co najmniej 15 dni w miesiącu;
• ból występuje obustronnie;
• ma charakter uciskowy;
• nie jest pulsujący, bez nudności i wymiotów;
• wiąże się z długotrwałymi nawrotami bólu;
• bólu nie można przypisać do innego schorzenia.

Przyczyny napięciowego bólu głowy.

Eksperci wiążą napięciowe bóle głowy z nadmiernym napięciem mięśniowym górnej części tułowia (karku, barków, głowy), które powstaje na skutek zmęczenia i stresu. Jako przyczyny epizodów bólu wskazuje się również wzmożoną wrażliwość mięśni czepca i ogólnie wzmożone napięcie mięśni głowy. Prawdopodobnie do napięciowego bólu głowy przyczynia się też nieprawidłowa postawa i napięcie emocjonalne. Na napięciowe bóle głowy są narażone osoby w dużym stresie, przemęczone, które nie mają możliwości odpowiedniego wypoczynku. Niektórzy pacjenci zauważają, że epizody bólu pojawiają się na skutek zbyt krótkiego snu w nocy. Ból głowy może zostać wywołany też długą podróżą, żmudnym zadaniem służbowym lub trudną sytuacją osobistą (śmierć bliskiej osoby, choroba, rozstanie, rozwód itp.). Zwykle jednak pojawia się bez wyraźnej przyczyny. Osoby uskarżające się na napięciowe bóle głowy miewają też stany depresyjne i ogólnie złe samopoczucie.

Jak się leczy napięciowe bóle głowy?

Kiedy napięciowy ból głowy zdarza się rzadko, do jego uśmierzenia wystarczy odpoczynek i środki przeciwbólowe – np. niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. Ibuprofen i Paracetamol). Gdy ból ma charakter nawracający i regularny, warto skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub neurologiem, aby sprawdzić, czy przyczyna bólu głowy nie jest poważniejsza. Leczyć napięciowy ból głowy można w sposób farmakologiczny, chociaż 40% pacjentów z postacią przewlekłą stosuje niefarmakologiczne metody leczenia. Należą do nich zmiana stylu życia – unikanie stresów, odpowiednia podstawa, regularne ćwiczenia fizyczne. Pomocne w leczeniu napięciowych bólów głowy są techniki relaksacyjne i biofeedback – bezbolesna technika treningu mózgu. Podczas epizodu bólowego, który utrudnia funkcjonowanie, można skorzystać ze środków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, można też stosować preparaty złożone (np. kofeina+paracetamol). Ważne jest jednak, aby nie stosować ich zbyt często. Jeżeli pacjent uskarżający się na napięciowe bóle głowy cierpi jednocześnie na stany depresyjne, zmiany nastrojów, warto rozważyć wizytę u psychiatry. Często leki przeciwdepresyjne i terapia sprawiają, że bóle głowy przestają nawracać.

Przeczytaj także o:

Ból głowy z przodu – czego jest objawem i jak sobie z nim radzić?

Co pomaga na migrenę?

Recepta Online | e-Recepta i Konsultacja od 29,50 Zł lub na NFZ