Trzepotanie przedsionków

mężczyzna trzyma się za klatkę piersiową

Trzepotanie przedsionków jest zaburzeniem rytmu serca, które zwykle występuje w chorobach serca lub podczas przyjmowania określonych leków. Osoby dotknięte tą chorobą cierpią na kołatanie serca, duszności i zawroty głowy. Trzepotanie przedsionków można wyleczyć w ponad 95 procentach przypadków.

Jeśli serce trzepocze podczas stresu, strachu, paniki lub przed ważnym spotkaniem, jest to całkowicie normalna reakcja organizmu, ponieważ uczucie podniecenia i lęku stwarza dla organizmu sytuację stresową. Jednak w przypadku powracającego lub utrzymującego się trzepotania przedsionków warto skonsultować się z lekarzem. Lekarz specjalista TELEMEDI w czasie wideokonsultacji oceni, czy objawy są niegroźne, czy też są wynikiem poważniejszych chorób i należy podjąć niezwłocznie ich leczenie. Jeżeli wyniknie taka potrzeba, będzie mógł też wypisać stosowną receptę lub zwolnienie lekarskie.

  • Trzepotanie przedsionków jest zaburzeniem rytmu regulowanego impulsami pochodzącymi z prawego przedsionka serca. W trzepotaniu przedsionków sygnał elektryczny z węzła zatokowego „błądzi” i tworzy w prawym przedsionku tzw. pobudzenia nawrotne (pętle nawrotnego pobudzenia). Stymuluje ono przedsionki do 300 razy na minutę. Sygnały elektryczne są również przekazywane do komór serca. W układzie przewodzącym serca istnieje jednak zabezpieczenie (tzw. blok przewodnictwa przedsionkowo-komorowego) przed zbyt szybkimi wzbudzeniami. Tylko co drugi, trzeci lub czwarty sygnał jest rzeczywiście przekazywany do komórek mięśniowych komór serca. Serce bije wtedy do 150 razy na minutę.
  • Czasami to blokowanie pobudzeń elektrycznych przestaje działać. W wyniku tego do komór serca przekazywana jest tak duża ilość impulsów, że biją one z prędkością do 300 razy na minutę. Osoba dotknięta tym problemem bardzo szybko traci przytomność.

Ponieważ w przypadku trzepotania przedsionków serce bije bardzo szybko (ponad 150 razy na minutę), osoby cierpiące na to schorzenie prawie zawsze odczuwają nieprzyjemne przyspieszone bicie i kołatanie serca. Odczuwają zmęczenie, duszności i zawroty głowy. Wiele osób odczuwa ucisk w klatce piersiowej. Zaburzenia rytmu serca zwykle zaczynają się nagle. Tętno jest szybkie i regularne.

Najczęściej trzepotanie przedsionków występuje, gdy serce jest osłabione chorobą wieńcową, stanem zapalnym lub po operacji serca. Bardzo rzadko trzepotanie przedsionków może wystąpić bez określonego czynnika wyzwalającego.

Zwykle wystarczy, że lekarz wykona elektrokardiogram (EKG). Elektrody są umieszczane na klatce piersiowej pacjenta w celu rejestrowania aktywności elektrycznej jego serca, a następnie są zapisywane przez rejestrator. Czasami, aby udokumentować trzepotanie przedsionków, EKG musi być zapisywane przez okres 24 godzin lub dłużej.

W zależności od tego, jak przebiegają pobudzenia nawrotne, mamy do czynienia z typowym trzepotaniem przedsionków lub atypowym trzepotaniem przedsionków. 

Jeśli trzepotanie przedsionków nie może być zdiagnozowane za pomocą EKG, można wykonać tzw. badanie elektrofizjologiczne serca. Jest to badanie podobne do cewnikowania serca. Cewnik z elektrodami jest wprowadzany przez żyłę w pachwinie do serca. Mierzy on pobudzenie elektryczne bezpośrednio w sercu. Jeśli podczas badania zostanie wykryte trzepotanie przedsionków, może być ono leczone już podczas badania.

Trzepotanie przedsionków można na jakiś czas zatrzymać poprzez tzw. kardiowersję elektryczną. Ta metoda terapii jest podobna do defibrylacji podczas resuscytacji. Najpierw do klatki piersiowej pacjenta przykleja się dwie tzw. elektrody. Następnie pacjent jest znieczulany. Następnie lekarz przesyła krótki impuls elektryczny przez serce pacjenta. Wstrząs elektryczny zwykle powoduje, że serce powraca do prawidłowego rytmu. Monitorowane są wszystkie parametry życiowe pacjenta. Jednakże po kardiowersji trzepotanie przedsionków zwykle po pewnym czasie powraca.

Jeśli trzepotanie przedsionków występuje częściej, można wyleczyć chorego za pomocą tzw. ablacji cewnikowej. W tym celu przez żyłę pachwinową do serca wprowadzany jest cewnik z elektrodami. Obszar, w którym rozwija się trzepotanie przedsionków, może zostać poddany ablacji za pomocą cewnika. Wskaźnik wyleczalności dla tej metody leczenia wynosi ponad 95 procent.

W prawie wszystkich przypadkach trzepotanie przedsionków można wyleczyć za pomocą ablacji cewnikowej. Rokowanie jest jednak uzależnione przede wszystkim od rodzaju choroby serca, która wywołała trzepotanie przedsionków.

Trzepotanie przedsionków jest tylko niekiedy niebezpieczne, jeśli pobudzenia są przenoszone jeden do jednego do komór serca. W rzadkich przypadkach trzepotanie przedsionków po podaniu leków przechodzi w tzw. migotanie przedsionków.

Ponieważ trzepotanie przedsionków zwiększa ryzyko udaru, osoby z trzepotaniem przedsionków często muszą otrzymywać leki rozrzedzające krew. Jeśli ablacja była skuteczna, leczenie trzepotania przedsionków lekami rozrzedzającymi krew zazwyczaj nie jest już konieczne.

Jaka jest różnica między migotaniem a trzepotaniem przedsionków?

U osób z migotaniem przedsionków puls jest nieregularny i zazwyczaj szybki. W trzepotaniu przedsionków puls jest zazwyczaj szybki i może być regularny lub nieregularny.

Co to jest typowe trzepotanie przedsionków?

Typowe trzepotanie przedsionków jest częstoskurczem, w którym impulsy elektryczne biegną zwykle przeciwnie do ruchu wskazówek zegara z prędkością 250-350/min wokół zastawki trójdzielnej.

  • Feliks Bolechowski: Podstawy ogólnej diagnostyki klinicznej. Warszawa: PZWL, 198.
  • Andrzej Szczeklik: Choroby wewnętrzne. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2010.
  • Henryk Chlebus, Włodzimierz Januszewicz: Zarys kardiologii. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Przeczytaj także o:

Autor

opracowano przez radę medyczną Telemedi

Zaktualizowano: 13.06.2023
  • poradnik
  • Trzepotanie przedsionków