Zawroty glowy – skąd się biorą i jak wygląda ich leczenie?
Zawroty głowy to subiektywne uczucie wirowania, "kręcenia się" w głowie - mogą towarzyszyć im zaburzenia równowagi, nudności i wymioty. Przyczyn zawrotów głowy jest bardzo wiele, a sam objaw jest niezwykle powszechny. Mogą być spowodowane osłabieniem, odwodnieniem i różnego rodzaju infekcjom. Zawroty głowy są również oznaką problemów z ośrodkowym układem nerwowym i błędnikiem. Dokuczają Ci częste zawroty głowy? Sprawdź ich przyczyny i do jakiego lekarza powinieneś się udać.
Zawroty głowy – czym są i jak się objawiają.
Na zawroty głowy może cierpieć nawet 10% populacji. Ryzyko wystąpienia zawrotów głowy rośnie wraz z wiekiem, ale zdarzają się również dzieciom. Objaw dotyczy nawet 30% seniorów po 65 roku życia, szczególnie kobiet. Zawroty głowy mogą być odczuwane jako „kręcenie w głowie” albo „wirowanie” otoczenia i własnego ciała. Pacjent może mieć problem z utrzymaniem równowagi, a same zawroty mogą być nasilone do stopnia wywołującego mdłości i wymioty. Za uczucie „wirowania” w głowie odpowiedzialne są zaburzenia układu równowagi, w skład którego wchodzi błędnik, jego unerwienie przedsionkowe, ośrodki pnia mózgu, móżdżku, jąder podkorowych i kora mózgowa.
Co jest przyczyną zawrotów głowy?
Istnieje mnóstwo przyczyn zawrotów głowy. Objaw ten może być wywołany niegroźną infekcją układu pokarmowego lub oddechowego, zatruciem substancjami chemicznymi, pojawić się przy ciężkim wysiłku fizycznym lub na skutek silnego stresu. Zawroty głowy mogą oznaczać też choroby układu nerwowego, błędnika, układu sercowo-naczyniowego (np. nagły spadek ciśnienia tętniczego) a także nowotwory.
Występują poszczególne rodzaje zawrotów głowy:
- Zawroty głowy nieukładowe – odczuwane jako uczucie niestabilności, kołysania, falowania, „kręcenia” w głowie.
- Zawroty głowy układowe – uczucie wirowania otoczenia lub własnego ciała, zaburzenia równowagi.
Przyczyny zawrotów głowy to zaburzenia lub uszkodzenia układu przedsionkowego, na który składa się błędnik wraz z jego unerwieniem, ośrodki pnia mózgu, kory mózgowej, jąder podkorowych i móżdżku.
Zawroty głowy – przyczyny zawrotów głowy ze strony ucha.
Jednymi z najczęstszych przyczyn zawrotów głowy są choroby ucha zewnętrznego i wewnętrznego. Pojawiają się w nich takie objawy jak zaburzenia słuchu, uczucie pełności w uchu zewnętrznym, ból w obrębie ucha, ogólne uczucie osłabienia, ból głowy, gorączka. Zawroty głowy są jednym z głównych skutków uszkodzenia błędnika.
Choroby ucha, których objawem są zawroty głowy:
- zapalenie trąbki słuchowej;
- schorzenia ucha zewnętrznego;
- toksyczne uszkodzenie błędnika;
- uszkodzenia mechaniczne błony bębenkowej;
- urazy ucha wewnętrznego;
- zaburzenia krążenia ucha wewnętrznego;
- infekcje wirusowe lub bakteryjne w uchu wewnętrznym;
- zapalenie błędnika;
- choroba Meniere’a;
- choroby nowotworowe ucha wewnętrznego.
Zawroty głowy – przyczyny ze strony układu nerwowego.
Nieukładowe i układowe zawroty głowy występują w chorobach i uszkodzeniach układu nerwowego. Mogą towarzyszyć im zaburzenia lękowe, nadmierne napięcie mięśni, zaburzenia czucia głębokiego, uczucie drętwienia i mrowienia kończyn.
Najczęstsze przyczyny zawrotów głowy to również schorzenia neurologiczne:
- zapalenie nerwu przedsionkowego;
- choroby zapalne mózgu;
- padaczka;
- zapalenie opon mózgowych;
- urazy czaszki i mózgu, np. wstrząśnienie mózgu;
- guzy w obrębie mózgu i pnia mózgu;
- ataki migrenowe;
- choroby neurologiczne np. stwardnienie rozsiane.
Silne zawroty głowy mogą być wywołane zaburzeniami ogólnoustrojowymi, takimi jak:
- zaburzenia rytmu serca;
- cukrzyca;
- niedoczynność tarczycy;
- nagły spadek ciśnienia tętniczego;
- hiperwentylacja;
- pobudzenie emocjonalne – silne wzburzenie, euforia, duży stres, atak paniki.
Zawroty głowy mogą zostać wywołane czynnikami zewnętrznymi, takimi jak urazy głowy lub zatrucia. Istnieje też takie schorzenie jak łagodne położeniowe zawroty głowy. Jest ono wywołane zaburzeniami ucha wewnętrznego i pojawia się przy określonych ruchach głowy, głównie przy kładzeniu się do łóżka i przy zmianie pozycji głowy w czasie leżenia. Zawroty głowy następujące szybko po wstaniu z pozycji siedzącej to oznaka zaburzeń wazowagalnych.
Problem z zawrotami głowy – zrób te badania.
Diagnostyka zawrotów głowy jest uzależniona od ich rodzaju i ewentualnych objawów towarzyszących. Problem należy skonsultować z lekarzem rodzinnym, laryngologiem i neurologiem. Na podstawie wywiadu, lekarz skieruje Cię na określone badania:
- tomografię komputerową głowy;
- badania laboratoryjne (morfologia, glukoza, lipidogram, TSH, FT3, FT4, przeciwciała Anty-TG i Anty-TPO);
- badania audiologiczne;
- pomiar ciśnienia krwi;
- USG tętnic szyjnych.
W przypadku zaburzeń słuchu, konieczna może być również konsultacja z audiologiem. Jeżeli wyniki badań tarczycowych są niepokojące, konieczna będzie też konsultacja endokrynologiczna.
Leczenie zawrotów głowy.
Leczenie zawrotów głowy jest zależne od ich pierwotnej przyczyny. W miarę leczenia zdiagnozowanej choroby, zawroty głowy powinny ustępować. Aby łagodzić objawy zawrotów głowy, często stosuje się leki rozszerzające naczynia krwionośne (np. betahistyna). W leczeniu zawrotów głowy można zastosować rehabilitację przedsionkową – kinezyterapię, która ma na celu rozluźnienie mięśni barków, szyi i karku. Odpowiednie ćwiczenia poprawią stabilność podczas stania i chodzenia.
Przeczytaj także o: