Złamanie palca u stopy

Czy po uderzeniu masz gruby, niebieski palec u nogi? Być może jest on złamany. Objawy takie jak opuchlizna i niebieskawe przebarwienia wskazują na złamanie palca stopy – zwłaszcza jeśli uszkodzonym palcem nie można już prawidłowo poruszać.

Jak TELEMEDI może pomóc Ci w przypadku złamania palca u stopy? 

Osoby ze złamanym palcem u nogi powinny zawsze skonsultować się z lekarzem, aby zapobiec późniejszym problemom. W celu zbadania palca u nogi i wykonania zdjęcia rentgenowskiego osoby dotknięte urazem powinny skonsultować się z chirurgiem lub ortopedą. Najwygodniejszym sposobem takiego kontaktu jest wideokonferencja ze specjalistą TELEMEDI, który postawi dokładną diagnozę, zleci konieczne dalsze badania oraz wystawi zwolnienie lekarskie.

Podstawowe informacje

• Co robić, gdy masz złamany palec u nogi? Schładzaj, unieruchamiaj, podnoś, uśmierzaj ból, jeśli to konieczne.
• Złamany palec u nogi – ryzyko: np. złamanie z przemieszczeniem, zespół przedziałów powięziowych, uszkodzenie tkanek miękkich, uszkodzenie łożyska paznokcia.
• Kiedy należy zgłosić się do lekarza? Zawsze zleć lekarzowi zbadanie (rzekomo) złamanego palca u nogi, aby zapobiec trwałym uszkodzeniom (takim jak np. nieprawidłowe ułożenie palców stopy).

Uwaga!

• Złamany mały palec u nogi można często rozpoznać po jego widocznej deformacji.
• Chłodzenie może być dobre nie tylko zaraz po wypadku, ale także w ciągu kilku dni po złamaniu palca u nogi.
• Jeśli musisz chodzić mimo złamanego palca u nogi, noś wygodne buty z twardą podeszwą. Jeśli to możliwe, nie ruszaj i nie obciążaj chorego palca.
• Chorzy na cukrzycę często cierpią z powodu zaburzeń czucia w stopie i dlatego często późno zauważają złamany palec u nogi. Wynikające z tego opóźnienie w rozpoczęciu leczenia może opóźnić proces zdrowienia.

Złamany palec u stopy: jak go rozpoznać?

Nie ma znaczenia, czy złamany jest duży, czy mały palec u nogi – objawy są takie same. Dobrą informacją jest to, że złamany palec u nogi daje objawy, które nawet laicy mogą łatwo rozpoznać. Złamany palec u nogi objawia się poprzez takie oznaki jak:

• nieprawidłowe położenie palca,
• silny ból,
• ograniczona mobilność,
• opuchlizna,
• niebieskawe do czarnego przebarwienie pod paznokciem lub na całym palcu spowodowane krwiakiem.

UWAGA: Jeśli duży palec u nogi jest złamany, objawy są takie same, jak w przypadku innych palców. Jest to jednak najbardziej problematyczna forma złamania, ponieważ duży palec u nogi przenosi największy ciężar.

Złamany palec u nogi: co robić?

Stało się – twój palec jest złamany. To, co możesz zrobić, aby pomóc sobie lub komuś innemu jako osoba udzielająca pierwszej pomocy, to:

• Chłodzenie: Na złamanym palcu połóż chłodny okład. Może to złagodzić ból i obrzęk.
• Unieruchomienie: Jak najmniej ruszaj złamanym palcem u nogi i nie obciążaj go (np. nie stój i nie chodź).
• Unoszenie nogi: Aby przeciwdziałać opuchliźnie, unieś stopę ze złamanym palcem, najlepiej powyżej poziomu serca.
• Zmniejszanie bólu: Leki przeciwbólowe, dostępne bez recepty z grupy NLPZ, takie jak ibuprofen czy diklofenak, są pomocne w zwalczaniu silnego bólu. ASA (kwas acetylosalicylowy) jest mniej odpowiedni ze względu na jego działanie rozrzedzające krew.

Złamany palec u nogi: ryzyko

Często dochodzi do złamania więcej niż jednego palca na raz – na przykład jeśli podczas chodzenia przypadkowo uderzysz o kant łóżka lub nogę stołu albo jeśli ciężki przedmiot spadnie nastopę. Czasami kontuzja jest poważniejsza:

• Strzaskana kość: Jeśli na stopę spadnie ciężki przedmiot, często dochodzi do złamania kilku palców. W tym miejscu mogą też wystąpić tak zwane strefy rozbicia, tzn. kość nie rozpada się na dwie części, ale na wiele małych kawałków.
• Uszkodzenia tkanek miękkich: W poważniejszych wypadkach (np. wypadek motocyklowy) złamaniu palucha może towarzyszyć znaczne uszkodzenie tkanek miękkich (mięśni, ścięgien, więzadeł itp.). Często dotyczy to całego przodostopia.
• Uszkodzenie łożyska paznokcia: W przypadku złamania palca u nogi często dochodzi do uszkodzenia łożyska paznokcia. Trzeba je wtedy również leczyć, bo w przeciwnym razie paznokieć może się rozszczepić. Możliwe konsekwencje to deformacja paznokcia i przewlekła infekcja. Przemieszczony paznokieć musi zostać usunięty i, jeśli to konieczne, zszyty.
• Krwiak: Jeśli pod paznokciem u nogi znajduje się bolesny krwiak, wywierca się w nim dwa małe otwory, aby krew mogła łatwiej odpłynąć. Łożysko paznokcia nie może zostać uszkodzone w tym procesie.
• Zespół przedziałów powięziowych: W zespole przedziałów powięziowych ciśnienie w tkankach wzrasta z powodu obrzęku i stłuczenia mięśnia (grupa mięśni otoczona rozciągliwą powięzią). Może to powodować ucisk na nerwy i naczynia, a w konsekwencji obumieranie tkanki.

Złamany palec u nogi: kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Jeśli podejrzewasz, że masz złamany palec u nogi, zawsze powinieneś zgłosić się do lekarza. Właściwym specjalistą jest lekarz ortopedii i chirurgii urazowej.

Złamany palec u nogi: badania przeprowadzane przez lekarza

Aby wyjaśnić, czy palec u nogi jest złamany, czy zwichnięty, lekarz najpierw zapyta cię jako osobę udzielającą pierwszej pomocy lub osobę poszkodowaną o przebieg wypadku i historię choroby (anamneza). Możliwe pytania, które lekarz może zadać podczas tej rozmowy, to m.in.:

• Jak doszło do wypadku?
• Jakie masz dolegliwości (ból, ograniczona ruchomość stopy itp.)?
• Czy przed wypadkiem występowały jakieś dolegliwości, takie jak ból i ograniczenie ruchomości w okolicy stopy?

Następnie lekarz zbada palec u nogi. Złamanie otwarte jest łatwe do rozpoznania: fragmenty kości są widoczne przez otwarty obszar skóry. O zamkniętym złamaniu palca mówimy wtedy, gdy warstwy tkanek miękkich leżące nad złamaniem nie są uszkodzone. Czasami fragmenty złamanego palca są przemieszczone (zwichnięte). Podczas ostrożnego poruszania palcem u nogi może być również słyszalne „tarcie kości”.

Do postawienia ostatecznej diagnozy konieczne jest wykonanie badania rentgenowskiego. Szczególnie w przypadku małych złamań często nie ma wyraźnych oznak złamania. Lekarze wykonują zdjęcie rentgenowskie przodostopia w dwóch płaszczyznach, aby uzyskać jak najpełniejszy obraz urazu.

Złamany palec u nogi: leczenie przez lekarza

W większości przypadków złamany palec u nogi goi się bez większych problemów, jeśli jest odpowiednio leczony. Jeśli jednak brakuje leczenia lub jest ono nieodpowiednie, powrót do zdrowia może być opóźniony. Ponadto może dojść do uszkodzeń wtórnych (takich jak trwałe deformacje).

Złamany palec u nogi: leczenie zachowawcze

Lekarze zazwyczaj leczą proste złamanie palca u nogi zachowawczo, obwiązując złamany palec: innymi słowy, stosują tzw. opatrunek z gipsu. Złamany palec jest mocowany do sąsiedniego zdrowego palca za pomocą bandaża samoprzylepnego, tzw. buddy taping.

U dzieci złamany palec u nogi zazwyczaj wymaga opatrunku przez około trzy tygodnie. Dorośli powinni nosić opatrunek przez cztery do pięciu tygodni, aż ból ustąpi. Jeśli deformacja nadal się utrzymuje, konieczna może być operacja.

Osoba dotknięta chorobą może obciążać złamany palec tylko w zależności od odczuwanego bólu. Jeśli zranionych jest kilka palców u stóp, pacjentowi zakłada się but gipsowy. Oznacza to, że stopa nie może być w pełni obciążana. Nawet w przypadku złamań bez przemieszczenia dużego palca u nogi często stosuje się gips lub specjalne szyny, które unieruchamiają stopę.

Złamany palec u nogi: leczenie chirurgiczne

W niektórych przypadkach złamany palec u nogi wymaga operacji. Jest to konieczne na przykład w przypadku złamania palucha z dużym przemieszczeniem, złamania palucha z zajęciem stawów lub złamania otwartego.

Złamany duży palec u nogi jest mocowany za pomocą śrub lub płytek podczas operacji. Jeśli w wyniku złamania w stawie śródstopno-paliczkowym dużego palca powstanie uskok, również musi on zostać skorygowany chirurgicznie, aby pacjent mógł bez bólu obciążać stopę. Lekarz unieruchamia złamania innych palców za pomocą miniwkrętów lub drutów.

Złamany palec u nogi: czas gojenia

W większości przypadków złamany palec u nogi można dobrze wyleczyć. Czas gojenia zależy m.in. od rodzaju złamania. Zrastanie się kości trwa średnio około pięciu do sześciu tygodni. Palec może być wtedy znów w pełni obciążony i już nie sprawia bólu.

W przypadku chirurgicznego leczenia złamania palca u nogi, jak w przypadku każdej operacji, istnieje ogólne ryzyko, takie jak zaburzenia gojenia się ran czy infekcje. Możliwe jest też niedostateczne wygojenie się kości. Takie komplikacje mogą wydłużyć czas gojenia się złamanego palca u nogi.

Pytania i odpowiedzi

Co robić ze złamanym palcem u nogi?

W większości przypadków małe palce u stóp leczy się zachowawczo, stosując szynę lub bandaż z taśmy, nie przemęczając się i podając środki przeciwbólowe. Dzieci zazwyczaj noszą opatrunek stożkowy przez około jeden do dwóch tygodni. Dorośli powinni nosić opatrunek przez dwa do czterech tygodni.

Źródła

• Roman Góral Zarys chirurgii (Warszawa 1992).
• Poradnik lekarza praktyka (Wrocław 1993).
• Tadeusz Szymon Gaździk: Ortopedia i traumatologia dla studentów medycyny. Warszawa: PZWL, 1998.

Przeczytaj także o:

Ból stóp

W tym artykule poruszamy zagadnienia dotyczące:

• jak usztywnić złamany palec u nóg
• nieleczone złamanie palca
• złamany palec gips czy szyna
• leczenie stopy cukrzycowej
• zespół stopy cukrzycowej
• objawy stopy cukrzycowej
• stopy cukrzycowej
• czy można ruszać złamanym palcem
• jak sprawdzić czy palec jest złamany
• jak wygląda złamany palec
• jak złamać palec
• pęknięty palec
• złamany palec gips
• ból palców
• przyczyny bólu palców
• rwący ból palców
• ból dużego palca
• bólem palców
• jak zlamac palec
• palec w gipsie
• stłuczenie palca u nóg
• czy złamany palec puchnie
• plaster na złamany palec
• spuchnięty mały palec w stopie
• zachodzące palce
• dolegliwości bólowe
• charakter deformacji
• zachodzeniu palców
• małym palcu
• przyczyną dolegliwości
• paluch koślawy