Ostrogi piętowe – co robić gdy boli pięta?

Ostrogi piętowe są chorobą powodującą ból guza kości piętowej, który pojawia się w wyniku zmian zwyrodnieniowych. Dolegliwości bólowe odczuwane są mniej więcej po środku kości piętowej. Zwyrodnienia powstają w skutek przewlekłego stanu zapalnego rozcięgna podeszwowego - tkanki, która łączy guz kości piętowej z nasadą palców stopy. Długotrwały stan zapalny sprawia, że we wrażliwym miejscu wytwarza się dodatkowy fragment kości, który jest ostro, "szpiczasto" zakończony. Jak łagodzić ból pięty w takiej sytuacji i co może pomóc?

Zapalenie rozcięgna podeszwowego – tkanki łączącej guza kości piętowej i nasadę palców stopy.

Rozcięgno podeszwowe jest elastycznym i grubym pasem tkanki, który łączy guz kości piętowej z palcami stopy. Dzięki niemu łuk podłużny stopy znajduje się w odpowiednim położeniu zarówno podczas stania jak i chodzenia. Na skutek licznych przeciążeń stopy, rozwija się stan zapalny rozcięgna, który nieleczony może przejść z postać przewlekłą. Zapalenie rozcięgna podeszwowego objawia się bólem stopy, który jest szczególnie mocny rano, przy stawianiu pierwszego kroku po wstaniu i z czasem przechodzi, aby powrócić wieczorem, po całym dniu chodzenia. Na schorzenie cierpią szczególnie osoby starsze i biegacze długodystansowi, u których przeciążenie stopy ma miejsce stosunkowo często. Do zapalenia rozcięgna podeszwowego może dojść na skutek mikrourazów, których można nabawić się rozpoczynając trening bez dobrej rozgrzewki. Często wraz z zapaleniem rozcięgna podeszwowego następuje przykurcz mięśni łydki lub zaburzenia w budowie stopy.

Przewlekłe zapalenie powoduje, że narasta nadprogramowa tkanka kostna, która przybiera ostry, „dziobiasty” kształt. Jest to właśnie ostroga piętowa. Ostrogi powszechnie kojarzą się z ostrym elementem buta kowboja, za pomocą którego może on popędzać swojego konia. Podobne objawy dają ostrogi piętowe.

Jedną z najczęstszych, bezpośrednich przyczyn występowania ostrogi piętowej jest zaniechanie lub niewłaściwe leczenie zastosowane w zapaleniu rozcięgna podeszwowego. Do przyczyn rozwinięcia się zapalenia rozcięgna podeszwowego i ostrogi piętowej należą też:

• nieodpowiednie obuwie powodujące dyskomfort w czasie chodzenia oraz biegania;
• zbyt długie pozostawanie w pozycji stojącej;
• częste chodzenie i bieganie po twardych powierzchniach;
• źle dobrany rozmiar obuwia – w trakcie noszenia zmusza do kurczenia palców;
• otyłość i nadwaga;
• niedoleczone urazy stopy i kostki;
• zapalenie ścięgna Achillesa;
• częste noszenie butów na obcasie;
• wady stóp – płaskostopie, stopa końsko-szpotawa.

Ostroga piętowa – objawy.

Ostroga piętowa głównie objawia się bólem okolicy pięty i podeszwy. Schorzenie wywołuje zapalenie powięzi podeszwowej. Początkowo najsilniejszy ból pięty pojawia się rano, podczas pierwszych obciążeń po nocnym odpoczynku. Po rozchodzeniu się stopniowo zanika, a wieczorem, po całodziennym obciążeniu pojawia się ponownie. Z biegiem czasu, ból w obrębie pięty staje się stałym towarzyszem – pojawia się podczas chodzenia, stania, prób ćwiczenia. Następnie ból przyjmuje charakter spoczynkowy. Chorzy opisują ostrogę piętową jako ból palący i piekący. Charakterystycznym objawem ostrogi piętowej jest pojawianie się bólu przy próbie uniesienia palców stopy.

Bolesność może obejmować całą powierzchnię pięty lub pojawiać się tylko w centralnej części pięty. Może być odczuwana jako pulsująca lub punktowa. Gdy ostroga piętowa wywołana jest zapaleniem ścięgna Achillesa, chory wcześniej odczuwa ból z tyłu stopy promieniujący ku górze, może mieć wrażenie że ścięgno jest mniej elastyczne i napięte, co wywołuje dyskomfort przy chodzeniu. Ból z tyłu stopy i w podeszwach może być również objawem zapalenia ścięgna Achillesa.

Zapalenie rozcięgna podeszwowego jest najczęstszą przyczyną bólu stopy u osób dorosłych. Ostrogi piętowe są jego komplikacją. Schorzenie występuje najczęściej u osób między 40 a 60 rokiem życia, w młodszych latach jest wywołane głównie bieganiem.

Leczenie ostrogi piętowej.

Diagnoza ostrogi piętowej wystawiana jest przez lekarza ortopedę i to on dobiera odpowiednie metody leczenia. Do jej diagnozy konieczne jest badanie palpacyjne, szczegółowy wywiad i wykonanie zdjęcia RTG okolicy guza kości piętowej. Leczyć ostrogę piętową można za pomocą leków, ćwiczeń i zabiegów rehabilitacyjnych. Jeśli chodzi o farmakologię, ma ona za zadanie głównie zmniejszać stan zapalny i łagodzić dolegliwości bólowe towarzyszące chorobie. Stosuje się zastrzyki z glikokortykosterydami oraz maści z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. W łagodzeniu bólu pięty pomocne będą zimne okłady, niektórzy stosują również łagodzące właściwości substancji naturalnych – okłady z octu czy liści orzechów włoskich. Działanie tych ostatnich nie jest jednak potwierdzone. W leczeniu ostrogi piętowej lekarz może zalecić noszenie opaski kompresyjnej na staw skokowy.

Jak się rehabilituje rozcięgno podeszwowe?

Leczenie bólu pięty i ostrogi piętowej to również rehabilitacja. Zmniejszenie dolegliwości bólowych można uzyskać poprzez zabiegi takie jak laser, ultradźwięki, krioterapię. Bardzo skuteczna jest fala uderzeniowa. Ćwiczenia rozciągające rozcięgno podeszwowe pozwalają uelastycznić je, usuwają nadmierne napięcie i poprawiają ukrwienie. Uporczywych dolegliwości bólowych można pozbyć się również dzięki masażom stóp. Konieczna będzie modyfikacja stylu życia – np. zmiana formy uprawianego sportu, ograniczenie biegania na jakiś czas, postawienie na odciążenie stopy, przynajmniej do momentu ustąpienia objawów i regeneracji tkanek. Przed każdym treningiem biegowym należy pamiętać o dobrej rozgrzewce, kupić właściwie wyprofilowane obuwie i w miarę możliwości wybierać tereny bez twardego podłoża.

Przeczytaj także o:

Ból stóp