Małopłytkowość: Diagnoza, Przyczyny i Skuteczne Strategie Leczenia
Małopłytkowość
Małopłytkowość to stan, w którym poziom liczby płytek krwi (trombocytów, które produkowane są w szpiku kostnym) spada poniżej wartości prawidłowych. Płytki krwi są komórkami krwi, które są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu krzepnięcia. Ich główną funkcją jest tworzenie skrzepów, które zapobiegają utracie krwi w przypadku uszkodzenia naczyń krwionośnych.
Pakiety konsultacji od 55 zł
Tutaj uzyskasz receptę online.
Małopłytkowość to stan, w którym poziom liczby płytek krwi (trombocytów, które produkowane są w szpiku kostnym) spada poniżej wartości prawidłowych. Płytki krwi są komórkami krwi, które są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu krzepnięcia. Ich główną funkcją jest tworzenie skrzepów, które zapobiegają utracie krwi w przypadku uszkodzenia naczyń krwionośnych.
Przyczyny małopłytkowości
Istnieje wiele przyczyn małopłytkowości, które obniżają liczbę płytek krwi. Jej przyczyny to:
- Choroby autoimmunologiczne – układ odpornościowy atakuje i niszczy płytki krwi, co prowadzi do zmniejszenia ich liczby.
- Zaburzenia krwiotwórcze – choroby szpiku kostnego (np. przez promieniowanie jonizujące), białaczka, a także niedobory witamin, takich jak witamina B12 i kwasu foliowego, mogą wpłynąć na produkcję płytek krwi.
- Alkoholizm i zatrucie alkoholem etylowym może być przyczyną małopłytkowości.
- Choroby wątroby i nerek oraz choroby przebiegające z powiększeniem śledziony – choroby tych narządów mogą wpłynąć na produkcję i funkcjonowanie płytek krwi.
- Zakażenia wirusowe i bakteryjne – takie jak wirusowe zapalenie wątroby, mononukleoza zakaźna, a także bakteryjne zapalenie wsierdzia.
- Niektóre z przyjmowanych leków – chemioterapia, antybiotyki, leki przeciwdrgawkowe i przeciwzakrzepowe, mogą wpłynąć na poziom płytek krwi. Często wystarczy ich odstawienie.
- Zaburzenia układu odpornościowego – takie jak toczeń rumieniowaty układowy, mogą prowadzić do obniżenia poziomu płytek krwi.
- Ciąża – w czasie ciąży u niektórych kobiet poziom płytek krwi może spadać.
- Uszkodzenia naczyń krwionośnych – takie jak urazy, krwotoki, mogą prowadzić do utraty płytek krwi.
Objawy małopłytkowości
Objawy małopłytkowości zależą od stopnia zmniejszenia liczby płytek krwi we krwi oraz od przyczyny tej choroby.
Małopłytkowość może być samodzielną chorobą, ale często jest po prostu objawem innych jednostek chorobowych.
W niektórych przypadkach małopłytkowość może przebiegać bezobjawowo, szczególnie gdy liczba płytek krwi spada stopniowo i umiarkowanie.
W innych przypadkach objawy mogą być bardzo nasilone i zagrażać zdrowiu pacjenta.
Małopłytkowość zaliczana jest do grupy schorzeń, które określa się mianem skaz krwotocznych.
Do najczęstszych objawów małopłytkowości należą:
- Krwawienia z nosa, skóry, krwawienia z dziąseł lub błon śluzowych.
- Siniaki, drobne wybroczyny na skórze kończyn, plamki na skórze.
- Krwawienia z dróg rodnych i dróg moczowych u kobiet; przedłużające się i obfite miesiączki.
- Krwawienia z przewodu pokarmowego (czarne stolce lub wymioty z krwią).
- Zwiększona podatność na infekcje, zwłaszcza zakażenia bakteryjne.
- Zmęczenie, osłabienie, bóle mięśni, bóle brzucha.
- Bóle głowy, zawroty głowy.
- Problemy z widzeniem (plamy przed oczami, zamglenie widzenia).
Rodzaje małopłytkowości
Istnieją różne rodzaje choroby, które różnią się przyczynami i objawami. Oto kilka najczęstszych rodzajów małopłytkowości:
Małopłytkowość immunologiczna – jest autoimmunologiczną chorobą, w której układ odpornościowy pacjenta atakuje płytki krwi, co prowadzi do ich niszczenia a ich liczba spada w organizmie.
Zwykle płytki krwi pomagają w krzepnięciu krwi i zapobiegają krwawieniu, a ich niedobór może prowadzić do krwawienia skórno-śluzówkowych lub wewnętrznych.
Małopłytkowość polekowa – to rodzaj małopłytkowości spowodowany przez niektóre leki, takie jak heparyna, sulfonamidy czy kwasy acetylosalicylowe.
W przypadku małopłytkowości polekowej ważne jest odstawienie leków.
Małopłytkowość rzekoma – zwykle odkrywana jest przypadkowo podczas rutynowych badań laboratoryjnych, a pacjenci posiadający małopłytkowość rzekomą zwykle nie wykazują objawów klinicznych związanych z niską liczbą płytek krwi.
Małopłytkowość wtórna – to rodzaj małopłytkowości, który rozwija się w wyniku innej choroby lub stanu, takiego jak nowotwory, choroby autoimmunologiczne, choroby wątroby, HIV, niedobór witaminy B12 lub niedoczynność tarczycy.
Leczenie małopłytkowości
Małopłytkowość wymaga leczenia i zależy od przyczyny choroby i stopnia jej zaawansowania.
W przypadku łagodnego przebiegu, który nie zagraża zdrowiu pacjenta, podstawą leczenia mogą być jedynie regularne badania krwi (morfologii krwi obwodowej), a także unikanie czynników, które mogą wpłynąć na spadek poziomu płytek krwi, takich jak aspiryna i niektóre inne leki przeciwbólowe.
W przypadku umiarkowanej lub ciężkiej małopłytkowości konieczne może być leczenie farmakologiczne.
W zależności od przyczyny choroby, lekarz może przepisać leki, takie jak kortykosteroidy, immunoglobuliny, leki stymulujące krwiotwórczość, a także leki przeciwzakrzepowe.
W niektórych przypadkach konieczne może być leczenie przyczynowe, takie jak leczenie choroby autoimmunologicznej lub zakażenia.
W przypadku ciężkiej małopłytkowości, która zagraża życiu pacjenta, niezbędne może być przetoczenie koncentratu krwinek płytkowych.
W przypadku nawracającej lub opornej na leczenie małopłytkowości, skutecznym leczeniem może być usunięcie śledziony, która jest miejscem z nadmiernym niszczeniem płytek krwi w niektórych chorobach.
W najcięższych przypadkach chorób uwarunkowanych genetycznie, skutecznym leczeniem może być przeszczepienie szpiku kostnego.
Do zweryfikowania, czy nie doszło do krwawienia wewnętrznego, wykonuje się badanie, jakim jest tomografia komputerowa.
Przeczytaj także o: