Jakie są skutki niedoboru i nadmiaru melatoniny?
Melatonina reguluje rytm dobowy człowieka - wydzielanie melatoniny jest wzmożone po zmroku i opada pod wpływem światła słonecznego. Hormon ten, zwany hormonem snu i czuwania, przygotowuje organizm człowieka na sen w nocy, m.in. poprzez obniżenie ciśnienia krwi i rozluźnienie mięśni. Melatonina wpływa na nasz rytm dobowy i wspomaga jakość snu. Co dzieje się kiedy melatoniny jest zbyt dużo lub zbyt mało?
Niedobór melatoniny a zaburzenia snu
Zaburzenia snu to dość powszechny problem – z powodu zaburzeń snu cierpi nawet połowa populacji. Melatonina to hormon odgrywający kluczową rolę w regulacji snu. Jest ona produkowana w szyszynce, gruczole znajdującym się w mózgu. Stężenie melatoniny naturalnie wzrasta wieczorem, sygnalizując organizmowi, że czas na sen, a następnie spada rano, przygotowując nas do pobudki.
Niedobór melatoniny może prowadzić do różnych zaburzeń snu, w tym:
- Trudności z zasypianiem – osoby z niedoborem melatoniny mogą mieć problem z zaśnięciem – każdy czasem doświadcza długiego leżenia w łóżku i rozmyślania zanim przyjdzie sen. Niedobór melatoniny może sprawić, że problem będzie się często powtarzał.
- Płytki lub przerywany sen – niedobór melatoniny może powodować, że sen jest krótki i niespokojny, dochodzi do łatwych wybudzeń, co prowadzi do niewyspania.
- Wczesne budzenie się – osoby z niedoborem melatoniny mogą budzić się nad ranem i mieć trudności z ponownym zaśnięciem.
- Zmienna jakość snu – poziom melatoniny może wahać się z dnia na dzień, co prowadzi do zmiennej jakości snu, od dobrze przespanych nocy do takich, gdzie pacjent „nie zmrużył oka”.
Objawy niedoboru melatoniny sprawiają, że osoba której dotykają jest zmęczona i senna, ma utrudnioną koncentrację i zaburzone funkcjonowanie. Przyjmowanie melatoniny może być wskazane w powyższych sytuacjach, jednak najlepiej jest najpierw porozmawiać z lekarzem. Stosowanie melatoniny powinno odbywać się wyłącznie według zalecanych dawek. Istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania melatoniny.
Przyczyny niedoboru melatoniny:
Istnieje wiele czynników, które mogą powodować niedobór melatoniny:
- Wiek – produkcja melatoniny naturalnie spada wraz z wiekiem, co częściowo tłumaczy problemy ze snem u osób starszych.
- Praca zmianowa – nieregularne godziny snu mogą zaburzać naturalny rytm produkcji melatoniny, co może prowadzić do zaburzeń snu.
- Podróże lotnicze – zmiana strefy czasowej może zakłócać produkcję melatoniny, prowadząc do tzw. jet lag’ów.
- Niektóre schorzenia – choroby takie jak jaskra, choroba Alzheimera i niektóre rodzaje nowotworów mogą wpływać na produkcję melatoniny i zaburzać rytm snu i czuwania.
- Leki – niektóre leki, np. beta-blokery i leki nasenne, mogą wpływać na poziom melatoniny.
- Narażenie na światło niebieskie – nadmierne wystawianie się na światło niebieskie emitowane przez ekrany urządzeń elektronicznych może hamować produkcję melatoniny.
Nadmiar melatoniny w organizmie człowieka – zaburzenia rytmu snu, stany depresyjne, mdłości
Melatonina, hormon odgrywający kluczową rolę w regulacji snu, jest ogólnie bezpieczna, gdy przyjmowana jest w zalecanych dawkach. Przeznaczona jest jednak tylko dla osób z zaburzeniami snu i czuwania. Nadmiar melatoniny w organizmie człowieka może powodować senność i zmęczenie, uczucie dezorientacji, bóle głowy, nudności i wymioty. Mogą pojawić się koszmary senne i zaburzenia nastroju. W zaburzeniach rytmu dobowego snu należy przyjmować tylko zalecane dawki melatoniny.
Przeczytaj także o: