Jakie są skutki długotrwałego narażenia na promieniowanie UV?

Długotrwałe narażenie na promieniowanie UV, zwłaszcza w przypadku nadmiernego przebywania na słońcu, może prowadzić do wielu szkodliwych skutków zdrowotnych. Promieniowanie ultrafioletowe (UV) stanowi poważne zagrożenie dla skóry, oczu oraz ogólnego stanu zdrowia organizmu. Jakie są główne skutki długotrwałej ekspozycji na promieniowanie UV, jak promieniowanie UV wpływa na nasze ciało i jakie środki zapobiegawcze warto stosować?

Promieniowanie UV – podstawowe informacje

Promieniowanie UV dzieli się na trzy główne rodzaje: UVA, UVB i UVC.

• Promieniowanie UVA przenika głęboko w skórę, powodując przedwczesne starzenie się skóry i powstawanie zmarszczek. Jest ono główną przyczyną fotostarzenia.
• Promieniowanie UVB jest odpowiedzialne za oparzenia słoneczne i ma większy potencjał do wywoływania nowotworów skóry, takich jak czerniak złośliwy.
• Promieniowanie UVC jest najbardziej niebezpieczne, ale na szczęście niemal całkowicie pochłania je warstwa ozonowa atmosfery.

Szkodliwy wpływ promieniowania UV na skórę

Długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV prowadzi do wielu negatywnych skutków dla skóry, w tym:

• Oparzenia słoneczne – skóra staje się czerwona, bolesna i może pękać. Powtarzające się oparzenia zwiększają ryzyko wystąpienia czerniaka.
• Przedwczesne starzenie – promieniowanie UV powoduje utlenianie komórek skóry, prowadząc do powstawania zmarszczek, plam starczych i ogólnego pogorszenia stanu skóry.
• Przebarwienia skóry – nadmierna ekspozycja na słońce powoduje wzrost ilości pojawiających się plam na skórze.
• Nowotwory skóry – długotrwałe narażenie na promieniowanie UV zwiększa ryzyko powstania raka skóry, w tym czerniaka, który jest najgroźniejszym nowotworem skóry.

Wpływ promieniowania UV na oczy

Promieniowanie UV ma również szkodliwy wpływ na oczy, co może prowadzić do:

• Zaćmy – nadmierna ekspozycja na UV przyspiesza rozwój zaćmy, choroby prowadzącej do zmętnienia soczewki oka. Na całym świecie rocznie około 12-15 milionów osób traci wzrok z powodu zaćmy, a 20% tych przypadków może być spowodowane działaniem promieniowania słonecznego.
• Zwyrodnienia plamki żółtej – promieniowanie UV może przyspieszać rozwój tej choroby, która jest jedną z głównych przyczyn utraty wzroku u osób starszych.
• Zapalenia rogówki – znane również jako „ślepota śnieżna”, jest bolesnym stanem zapalnym rogówki spowodowanym intensywnym promieniowaniem UV.

Osłabienie układu odpornościowego

Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do osłabienia układu odpornościowego. Badania wykazują, że pod wpływem promieniowania ultrafioletowego zmniejsza się odporność organizmu, co może prowadzić do częstszych infekcji oraz reaktywacji wirusa opryszczki. Długotrwałe działanie promieniowania słonecznego osłabia mechanizmy obronne skóry, co sprzyja rozwojowi nienowotworowych chorób skóry.

Szkodliwe skutki promieniowania UV dla organizmu

Promieniowanie UV prowadzi do powstawania w organizmie szkodliwych związków, takich jak reaktywne formy tlenu. Te związki mogą uszkadzać DNA komórek, co z kolei może prowadzić do nowotworów skóry oraz innych problemów zdrowotnych.

Środki zapobiegawcze i ochrona przed promieniowaniem UV

Aby chronić się przed szkodliwymi skutkami promieniowania UV, warto stosować następujące środki ochrony:

• Kremy ochronne – używanie kremów z szerokim spektrum ochrony przeciwsłonecznej, które zawierają filtry UV, jest podstawowym sposobem ochrony przed promieniowaniem UV.
• Okulary przeciwsłoneczne – noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV pomaga chronić oczy przed szkodliwym wpływem promieniowania UV. Okulary powinny mieć szerokie ramki, aby maksymalnie chronić oczy.
• Ubrania ochronne – noszenie odzieży z długimi rękawami, kapeluszy oraz odzieży z filtrem UV zmniejsza powierzchnię skóry narażoną na promieniowanie.
• Unikanie intensywnego słońca – staraj się unikać przebywania na słońcu w godzinach największego nasłonecznienia (od 10:00 do 16:00).
• Zastosowanie szkła fotochromowego – okulary ze szkłami fotochromowymi dostosowują się do intensywności światła, co zapewnia dodatkową ochronę.

Przeczytaj także o:

Jakie są różnice między UVA a UVB i jak się przed nimi chronić?

Jakie są naturalne metody ochrony skóry przed UV?

Jakie są objawy uszkodzenia skóry spowodowane promieniowaniem UV?