Badania profilaktyczne po 40-tce: co przysługuje za darmo i co warto wiedzieć?

Program „Moje Zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” to bezpłatna możliwość wykonania badań profilaktycznych finansowanych przez NFZ. Dowiedz się, jakie badania przysługują Ci po 40. roku życia, jak wypełnić ankietę zdrowotną i jak skorzystać z indywidualnego planu zdrowotnego. Praktyczny przewodnik krok po kroku.

Dlaczego badania profilaktyczne po 40-tce są ważne?

Po czterdziestce wzrasta ryzyko chorób cywilizacyjnych – nadciśnienia, cukrzycy, zaburzeń lipidowych czy nowotworów. To dobry moment, aby regularnie monitorować swoje zdrowie. W Polsce działa program „Moje Zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, realizowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia, który umożliwia bezpłatne wykonanie badań profilaktycznych.

---

Co to jest program profilaktyka 40 plus „Moje Zdrowie”?

To rozszerzona wersja dawnego programu „Profilaktyka 40+”. Działa dla osób już od 20. roku życia, jednak osoby po 40-tce mogą z niego korzystać częściej i w szerszym zakresie.

Cele programu:

• Wczesne wykrywanie chorób
• Ocena ryzyka zdrowotnego
• Opracowanie indywidualnego planu zdrowia (IPZ)
• Promowanie stylu życia korzystnego dla zdrowia

Zakres badań oraz indywidualny plan zdrowotny są ustalane na podstawie celu ankiety, wyniku ankiety oraz płci pacjenta.

Co to jest program profilaktyka?

Program profilaktyka to kompleksowy zestaw działań i badań diagnostycznych, których głównym celem jest wczesne wykrywanie chorób oraz zapobieganie ich rozwojowi. W ramach programu profilaktyka 40 plus, realizowanego przez Ministerstwo Zdrowia do końca kwietnia 2025 roku, osoby po 40. roku życia mogły skorzystać z szerokiego wachlarza bezpłatnych badań. Wśród nich znalazły się m.in. pomiar ciśnienia tętniczego, morfologia krwi obwodowej, obliczenie wskaźnika masy ciała oraz inne badania laboratoryjne i diagnostyczne, które pozwalały na ocenę ogólnego stanu zdrowia.

Celem programu profilaktyka 40 plus było nie tylko wczesne wykrywanie chorób cywilizacyjnych, takich jak nadciśnienie, cukrzyca czy zaburzenia lipidowe, ale także identyfikacja czynników ryzyka i wdrożenie odpowiednich działań profilaktycznych. Dzięki temu wiele osób mogło uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych wynikających ze zbyt późnej diagnozy. Program ten stanowił ważny element polityki zdrowotnej Ministerstwa Zdrowia, promując regularne wykonywanie badań profilaktycznych w ramach programu oraz budowanie świadomości na temat profilaktyki zdrowotnej.

---

Nowy program profilaktyczny – co się zmieniło?

Od 1 maja 2025 roku w życie wszedł nowy program profilaktyczny „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, który zastąpił dotychczasowy program „Profilaktyka 40 Plus”. Nowy program został rozszerzony i jest dostępny już dla osób od 20. roku życia, co pozwala na jeszcze wcześniejsze wykrywanie chorób i skuteczniejszą profilaktykę zdrowotną. Badania profilaktyczne w ramach programu można wykonać w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, a zakres badań został dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta.

W ramach nowego programu każdy uczestnik może skorzystać z pakietu badań diagnostycznych wspólnego, a także z badań dedykowanych kobietom i mężczyznom. Wyniki badań są dostępne w internetowym koncie pacjenta, co ułatwia monitorowanie stanu zdrowia i planowanie dalszych działań profilaktycznych. Ministerstwo Zdrowia zachęca do regularnego korzystania z nowego programu, podkreślając, że wczesne wykrywanie chorób to klucz do skutecznego leczenia i poprawy jakości życia.

Nowy program profilaktyczny obejmuje również bezpłatne badania przesiewowe, takie jak badanie stężenia cholesterolu całkowitego we krwi, które pomagają w wykrywaniu chorób serca i układu krążenia. Dzięki temu każdy może zadbać o swoje zdrowie kompleksowo, korzystając z szerokiego pakietu badań diagnostycznych i nowoczesnych rozwiązań, takich jak dostęp do wyników w internetowym koncie pacjenta. Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” to kolejny krok w stronę skutecznej profilaktyki i budowania zdrowego społeczeństwa.

Jaki pakiet badań diagnostycznych obejmuje program?

🔹 Zakres podstawowy (dla każdego):

• Morfologia krwi
• Glukoza we krwi
• Kreatynina + eGFR
• Lipidogram (cholesterol całkowity, HDL, LDL, trójglicerydy)
• TSH (hormon tarczycy)
• Badanie ogólne moczu

🔹 Zakres rozszerzony (zależny od wieku i wyników ankiety):

• Enzymy wątrobowe (ALT, AST, GGTP)
• PSA (dla mężczyzn 50+)
• Anty-HCV (badanie na WZW typu C)
• Lipoproteina (a) – raz w życiu w określonym wieku
• Badania funkcji poznawczych (dla osób 60+)

---

Kto może skorzystać i jak często?

• Osoby 20–49 lat – raz na 5 lat
• Osoby 50+ – raz na 3 lata

W przypadku pacjentów, którzy już skorzystali z programu bezpłatnych badań profilaktycznych, po upływie odpowiedniego okresu od poprzedniego badania, bezpłatnych badań możesz dokonać ponownie – zarówno drugiego badania, jak i trzeciego badania. Automatycznie otrzymasz skierowanie na kolejne badania, w tym na twojego drugiego badania, bez konieczności ponownego wypełniania ankiety. Dzięki temu program bezpłatnych badań profilaktycznych umożliwia regularne monitorowanie stanu zdrowia i szybki dostęp do badań.

Udział w programie jest bezpłatny dla osób ubezpieczonych w NFZ.

---

Jak wziąć udział w programie?

1. Wypełnij ankietę zdrowotną online przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP) lub aplikację mojeIKP – możesz ją pobrać i zainstalować na swoim smartfonie, a następnie zalogować się i wypełnić ankietę. Wypełnienie ankiety przez internetowe konto pacjenta lub aplikację mojeIKP jest konieczne do uzyskania e-skierowania na badania profilaktyczne. Zakres badań, które otrzymasz, zależy od wyniku ankiety. E-skierowanie odbierzesz bezpośrednio w aplikacji mojeIKP lub na IKP.
2. Oczekuj na kontakt z przychodni — mają 30 dni na wystawienie skierowania.
3. Wykonaj badania w wyznaczonej przychodni POZ.
4. Uczestnicz w wizycie podsumowującej — lekarz omówi wyniki i opracuje Twój Indywidualny Plan Zdrowotny (IPZ).

Co zawiera IPZ na internetowym koncie pacjenta?

Twój plan zdrowotny może zawierać m.in.:

• Zalecenia dotyczące diety, aktywności fizycznej, snu
• Kalendarz dalszych badań profilaktycznych
• Informacje o koniecznych szczepieniach
• Edukację zdrowotną i kierunki ewentualnych interwencji

---

Dlaczego warto skorzystać?

• Wczesne wykrycie chorób – jeszcze zanim pojawią się objawy
• Bezpłatny dostęp do szerokiego zakresu badań
• Indywidualna ocena ryzyka i plan działania
• Możliwość poprawy jakości życia i zapobieganie powikłaniom

Regularne wykonywanie profilaktycznych badań bilansowych pozwala na szybkie wykrycie niepokojących wyników, które mogą świadczyć o rozwoju chorób przewlekłych.

Podsumowanie

Po 40. roku życia profilaktyka powinna stać się codziennością. Program „Moje Zdrowie” to realna szansa na wykrycie problemów zdrowotnych na wczesnym etapie – bez kosztów i bez skierowania.

🟢 Wystarczy wypełnić ankietę, poczekać na kontakt z przychodni i wykonać badania. Dzięki temu zyskasz nie tylko wiedzę, ale i kontrolę nad własnym zdrowiem. Program umożliwia także wczesne wykrycie raka prostaty u mężczyzn, co znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

Zadbaj o siebie — Twój organizm Ci za to podziękuje.