Cholesterol całkowity norma

Czym jest cholesterol?

Lekarz sprawdzający ciśnienie krwi u starszego pacjenta w gabinecie.

Cholesterol jest substancją tłuszczową niezbędną do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Cholesterol to dokładniej alkohol steroidowy. Związek ten w naturalny sposób występuje w każdej komórce naszego ciała.

Cholesterol pełni wiele istotnych funkcji w organizmie. Oto kilka z nich:

  1. Składnik błon komórkowych: Cholesterol jest niezbędnym składnikiem błon komórkowych. Pomaga utrzymać odpowiednią płynność i elastyczność błony, co jest istotne dla prawidłowego funkcjonowania komórek.
  2. Prekursor hormonów steroidowych: Cholesterol jest wykorzystywany do produkcji hormonów steroidowych, takich jak kortyzol, aldosteron i hormony płciowe (estrogeny, progesteron i testosteron). Te hormony odgrywają istotną rolę w regulacji wielu procesów w organizmie.
  3. Synteza witaminy D: Cholesterol jest niezbędny do syntezy witaminy D w skórze w odpowiedzi na ekspozycję na promieniowanie słoneczne. Witamina D odgrywa ważną rolę w regulacji wchłaniania wapnia i fosforu, co wpływa na zdrowie kości.
  4. Produkcja żółci: Cholesterol jest wytwarzany w wątrobie i wydzielany do żółci. Żółć jest potrzebna do trawienia tłuszczów, a także do wchłaniania niektórych witamin (takich jak witamina K) i kwasów tłuszczowych.

Cholesterol całkowity to suma dwóch głównych frakcji cholesterolu, które są mierzone w badaniu lipidogramu (profilu lipidowego):

  1. Cholesterol LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości) – często nazywany „złym” cholesterolem, ponieważ jego wysokie stężenie wiąże się z zwiększonym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. LDL transportuje cholesterol z wątroby do tkanek, gdzie może się odkładać w naczyniach krwionośnych, tworząc płytki miażdżycowe.
  2. Cholesterol HDL (lipoproteiny o dużej gęstości) – często nazywany „dobrym” cholesterolem, ponieważ działa ochronnie przed chorobami sercowo-naczyniowymi. HDL usuwa nadmiar cholesterolu z tkanek i naczyń krwionośnych, przekazując go z powrotem do wątroby, gdzie jest przetwarzany i wydalany z organizmu.

Norma stężenia cholesterolu całkowitego, HDL, LDL i stężenie trójglicerydów, dla pacjentów zdrowych:

  • prawidłowy poziom cholesterolu całkowitego: 3,0 – 4,9 mmol/l czyli 114–190 mg dl
  • cholesterol HDL:
    • kobiety > 1,3 mmol/l czyli 50 mg/dl
    • mężczyźni > 1,0 mmol/l czyli 40 mg/dl
  • prawidłowy poziom cholesterolu LDL: < 3,0 mmol/l czyli 115 mg/dl dla osób zdrowych, mających małe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych
  • trójglicerydy: < 1,7 mmol/l czyli 150 mg/dl na czczo lub < 2,0 mmol/l 175 mg/dl po posiłku.

Wysoki poziom cholesterolu we krwi może mieć różne przyczyny, zarówno genetyczne, jak i związane ze stylem życia. Oto kilka czynników, które mogą przyczyniać się do podwyższonego poziomu cholesterolu:

  1. Dieta bogata w tłuszcze nasycone i cholesterol,
  2. Otyłość: Nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, zwłaszcza w okolicach brzucha, może wpływać na podwyższenie cholesterolu. Otyłość jest również związana z obniżonym poziomem cholesterolu HDL (dobry cholesterol).
  3. Brak aktywności fizycznej: Brak regularnej aktywności fizycznej może przyczynić się do wzrostu cholesterolu LDL (zły cholesterol)obniżenia cholesterolu HDL (dobry cholesterol).
  4. Palenie papierosów: Palenie papierosów ma negatywny wpływ na profil lipidowy, zwiększając poziom cholesterolu LDL obniżając poziom cholesterolu HDL.
  5. Genetyka: Czynniki genetyczne mogą wpływać na metabolizm cholesterolu i predyspozycję do wysokiego poziomu cholesterolu.
  6. Inne czynniki medyczne: Niektóre choroby i stany, takie jak cukrzyca, choroba wątroby, nerek lub tarczycy, a także niektóre leki, mogą wpływać na poziom cholesterolu we krwi.

Ważne jest, aby pamiętać, że podwyższony poziom cholesterolu może być również związany z innymi czynnikami ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takimi jak wysokie ciśnienie krwi, cukrzyca i otyłość.

Tak naprawdę podwyższony cholesterol nie będzie się objawiał niczym szczególnym.  Najczęściej nieprawidłowości wykrywane są w rutynowych badaniach profilaktycznych. Fakt, że nie odczujesz, gdy coś złego dzieje się z Twoim cholesterolem powinien być motywacją do wprowadzenia regularnych badań cholesterolu.

Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca rutynowe sprawdzenia stężenia cholesterolu w grupach osób z chorobami współistniejącymi, w tym otyłością, u osób palących, a także osób, u których w rodzinie występują choroby serca, nadciśnienie tętnicze lub podwyższony cholesterol.

Oto kilka potencjalnych objawów wysokiego poziomu cholesterolu:

  1. Zwapnienie tętnic (miażdżyca): Wysoki poziom cholesterolu może prowadzić do gromadzenia się płytek cholesterolowych wewnątrz naczyń krwionośnych, co powoduje ich zwężenie i utrudnienie przepływu krwi i może prowadzić do udaru mózgu
  2. Nadmiar cholesterolu może przyczyniać się do tworzenia się kamieni żółciowych w pęcherzyku żółciowym, co może prowadzić do bólu brzucha, nudności, wymiotów i innych objawów związanych z zaburzeniami układu pokarmowego.
  3. Ksantelazmy: Są to żółtawe złogi tłuszczu, które mogą występować wokół oczu lub innych części ciała.
  4. Plamy żółte na skórze.

W leczeniu wysokiego poziomu cholesterolu stosuje się następujące leki obniżające cholesterol:

  • statyny
  • ezetymib
  • inhibitory PCSK9
  • żywice jonowymienne
  • kwas bempediowy
  • lomitapid

Dieta antycholesterolowa powinna składać się z produktów, które pomagają zadbać o niski poziom cholesterolu we krwi. Oto kilka zasad, które warto przestrzegać:

  1. Unikaj spożywania dużych ilości tłuszczów nasyconych i trans, które zwiększają poziom „złego” cholesterolu LDL.
  2. Spożywaj więcej błonnika, który ma wpływ na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi.
  3. Spożywaj tłuszcze jednonienasycone i wielonienasycone, które pomagają zmniejszyć poziom „złego” cholesterolu LDL i zwiększyć poziom „dobrego” cholesterolu HDL.
  4. Spożywaj produkty bogate w omega-3, które również pomagają zmniejszyć poziom „złego” cholesterolu LDL i zwiększyć poziom „dobrego” cholesterolu HDL.
  5. Unikaj produktów wysokoprzetworzonych i bogatych w cukier, które zwiększają poziom „złego” cholesterolu LDL i obniżają poziom „dobrego” cholesterolu HDL.

Przeczytaj także o:

Zaktualizowano: 04.01.2024
  • #cholesterol
  • #dobrycholesterol
  • #hdl
  • #ldl
  • #lipidy
  • #złycholesterol