Jakie są normy HbA1c i jak interpretować wyniki?

Badanie hemoglobiny glikowanej wykonuje się w celu diagnozowania lub kontroli leczenia cukrzycy. Stężenie hemoglobiny glikowanej mówi o średniej glikemii z trzech miesięcy poprzedzających badanie. Na pobranie należy zgłosić się na czczo - wykorzystuje się krew z żyły łokciowej. Jaki jest prawidłowy poziom hemoglobiny glikowanej? Odpowiedź nie jest wcale prosta, ponieważ to zależy od wielu czynników, takich jak etap choroby, rodzaj cukrzycy czy indywidualna sytuacja pacjenta.

Hemoglobina glikowana HbA1C

Hemoglobina glikowana, znana również jako hemoglobina A1c (HbA1c), to forma hemoglobiny, która jest łączona z glukozą we krwi. Hemoglobina jest białkiem zawartym w czerwonych krwinek, które transportuje tlen z płuc do różnych tkanek i narządów w organizmie. Kiedy glukoza (cukier) krążąca we krwi reaguje z hemoglobiną, tworzy się hemoglobina glikowana. Jeżeli rośnie poziom glukozy we krwi, rośnie też stężenie hemoglobiny glikowanej.

Badanie hemoglobiny glikowanej pozwala określić stężenie glukozy we krwi z 3 miesięcy wstecz.

Poziom hemoglobiny glikowanej – jaki jest prawidłowy?

Normy hemoglobiny glikowanej nie są wcale proste, ponieważ zależą od indywidualnego stanu zdrowia pacjenta. Norma hemoglobiny glikowanej zależna jest od takich czynników jak postawiona już diagnoza, rodzaj cukrzycy, ewentualna ciąża lub jej planowanie, fakt, czy mamy do czynienia ze świeżo-zdiagnozowaną czy wieloletnią cukrzycą. Normy hemoglobiny glikowanej są również zależne od wieku pacjenta oraz czy mamy do czynienia ze stabilnym przebiegiem choroby czy może ze słabą kontrolą cukrzycy. Bardzo duże znaczenie mają również zastosowane leki przeciwcukrzycowe i insulina.

Wykonywanie badań hemoglobiny glikowanej pozwala lekarzowi na właściwe działanie i skuteczną regulację stężenia glukozy we krwi. Wynik hemoglobiny glikowanej podpowiada, jakie modyfikacje leczenia powinny być poczynione. Kontrole pozwalają zmniejszyć ryzyko powikłań cukrzycy, takich jak uszkodzenie nerek czy wzroku.

Hemoglobina glikowana normy:

• osoby zdrowe – 4-6% (20-42 mmol/mol), zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego rozpoznania cukrzycy dokonuje się, kiedy wartość przekroczy 3,5;
• osoby ze stanem przedcukrzycowym – 6-6,5% (42-48 mmol/mol) – podwyższony poziom hemoglobiny glikowanej;
• cukrzyca – ≥6,5% (48 mmol/mol);
• cukrzyca typu 1 – <7% (53 mmol/mol);
• cukrzyca typu 2 – <6,5% (48 mmol/mol);
• kobiety planujące ciążę oraz I trymestr: HbA1c <6,5% (48 mmol/mol);
• w II i III trymestrze ciąży: HbA1c <6% (42 mmol/mol);
• u osób starszych poziom hemoglobiny glikowanej może być wyższy.

Hemoglobinę glikowaną bada się z krwi z żyły łokciowej.

Wynik badania hemoglobiny glikowanej dostępny jest zwykle po 1 dniu roboczym.

Poziomu hemoglobiny glikowanej nie powinno oznaczać się po przetoczeniu krwi, w przypadku anemii, podwyższonej bilirubiny i wysokich trójglicerydów. Wartość hemoglobiny glikowanej może wtedy nie korelować prawidłowo z właściwym stężeniem glukozy we krwi.

Hemoglobina glikowana – jak często wykonuje się badania?

Pomiar hemoglobiny glikowanej wykonuje się raz na 3 miesiące w sytuacji:

• na początku leczenia cukrzycy;
• przy zmianie leków przeciwcukrzycowych;
• po wprowadzeniu insuliny do leczenia.

Badania hemoglobiny glikowanej można wykonywać raz w roku przy stabilnym przebiegu cukrzycy.

Przeczytaj także o:

Czym różni się pomiar HbA1c od codziennej kontroli poziomu cukru we krwi

Co to jest HbA1c i dlaczego jest ważne dla diabetyków? Hemoglobina glikowana

Jak HbA1c odzwierciedla kontrolę glikemii?