Krew w kale

Kiedy w muszli klozetowej znajdują się wyraźne ślady krwi, zwykle odczuwamy silny niepokój o nasz stan zdrowia. I rzeczywiście śladów krwi w kale nie powinno się lekceważyć. Krew w kale może mieć różne przyczyny. Aby wyjaśnić, czy krwawienie jest drobiazgiem, czy poważnym objawem choroby, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. W ten sposób możliwe, poważne choroby mogą być szybko wykrywane i leczone. W przypadku ustalenia nieszkodliwych przyczyn unikasz niepotrzebnego napięcia nerwowego.

Jak TELEMEDI może pomóc Ci w przypadku występowania krwi w kale? 

Ten artykuł dostarczy Ci pomocnych informacji na temat znaczenia objawu krwi w stolcu. Pamiętaj, że masz możliwość szybkiego i łatwego wyjaśnienia wszelkich wątpliwości podczas wideokonsultacji lekarskiej online na platformie TELEMEDI. W razie potrzeby otrzymasz odpowiednią receptę lub zwolnienie lekarskie. Skorzystaj z możliwości umówienia się na wizytę w sposób wygodny, bezpieczny i bez długiego oczekiwania.

Podstawowe informacje

• Krew w stolcu może być zmieszana z wydalinami lub krwawienie może występować równolegle.
• Różne czynniki mogą powodować występowanie krwi w kale, niektóre mogą być nieszkodliwe, inne bardzo poważne.
• Kolor krwi w kale dostarcza ważnych informacji o miejscu i przyczynie krwawienia.
• W przypadku obecności krwi w kale zawsze konieczna jest diagnoza lekarska, na której podstawie ustala się odpowiedni sposób leczenia.

Definicja

Jeśli krew wydostaje się z organizmu przez jelita podczas wypróżniania się wraz z kałem, mamy do czynienia z krwawieniem z górnego lub dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Sama konsystencja stolca nie jest natomiast istotna w diagnozie.

Zabarwienie kału może być czasami zafałszowane przez wcześniej spożyty pokarm. Jednak tego rodzaju zjawisko, w przeciwieństwie do krwawienia, utrzymuje się tylko przez krótki czas.

Przyczyny

Krew w kale może być spowodowana urazami fizycznymi. Innymi czynnikami są stany zapalne jelit i różne choroby przewodu pokarmowego. Krew w kale występuje również jako objaw choroby nowotworowej.

Niektóre z możliwych przyczyn to:

Urazy i zmiany naczyniowe	powiększone hemoroidy, żylaki lub pęknięcia, przełykuszczeliny odbytu, polipy, malformacje naczyniowe.
Stany zapalne i podrażnienia	wrzody żołądka, zmiany w błonie śluzowej.
Czynniki zewnętrzne	nietolerancje pokarmowe, zatrucia, skutki uboczne stosowania leków.
Choroby	choroba Leśniowskiego-Crohna, rak jelita lub rak odbytu, różne infekcje (np. salmonella), wąglik.

Już z tego przykładowego wyliczenia jasno wynika, że krew w kale jest bardzo niespecyficznym i potencjalnie groźnym sygnałem organizmu. Dalsze badania lekarskie są w tym wypadku absolutnie konieczne.

Czynniki ryzyka

Krew w kale może wystąpić u każdego. Niezrównoważona dieta, alkohol i nikotyna zwiększają ogólną podatność na zachorowanie.

Objawy

Krew w kale może występować w różnych postaciach. Konkretny przypadek daje lekarzowi pierwsze wskazówki dotyczące charakteru choroby i lokalizacji zaburzeń, które spowodowały pojawienie się krwi w kale.

Termin medyczny	Wygląd	Możliwe przyczyny
Utajona krew w kale (krew niewidoczna gołym okiem, ale wykrywalna w badaniach stolca)	Krew jest wymieszana z kałem i „niewidoczna”.	Wykrywanie za pomocą badań laboratoryjnych. Krew może być obecna w stosunkowo niewielkich ilościach.
Hematochezja (obecność świeżej, czerwonej krwi w stolcu)	Jasnoczerwona, świeża krew w stolcu i wokół niego.	W przypadku obecności krwi na stolcu istnieje wskazanie na zaburzenia w dolnym odcinku przewodu pokarmowego lub w okolicy odbytu. Jeśli wewnątrz kału znajduje się krew, wskazuje to na zaburzenia w górnym odcinku przewodu pokarmowego.
Stolec smolisty (ciemne, czarne zabarwienie stolca)	Krew jest zabarwiona na ciemno, stolec jest błyszczący i bez zapachu.	Ciemna krew wskazuje na długotrwałe przebywanie w organizmie, gdzie krew weszła w kontakt z kwasem żołądkowym. Możliwe jest zaburzenie w górnym odcinku przewodu pokarmowego pomiędzy przełykiem a dwunastnicą.

Opcjonalnym objawem towarzyszącym krwi w kale jest często ból w podbrzuszu i ból podczas wypróżniania. Dodatkowo krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego mogą towarzyszyć wymioty substancją przypominającą fusy z kawy. Stolec może również zawierać domieszkę śluzu.

Przebieg

Tak jak różnorodne są czynniki wywołujące krew w stolcu, tak i przebieg tego zjawiska nie jest zbyt specyficzny. Pierwszym sygnałem jest utrzymywanie się krwawienia przez kilka dni. Ponieważ samo krwawienie nie jest chorobą, a jedynie objawem, trudno mówić o linearnym przebiegu.

Krwawienie nie musi powodować dyskomfortu fizycznego. Może jednak nasilić się ból podczas defekacji. Stała utrata krwi może prowadzić do anemii z bladością, wyczerpaniem i utratą sprawności. Występują również problemy z krążeniem.

Diagnoza

Krew w stolcu może być zazwyczaj wykryta wzrokowo. Aby wykryć krew utajoną w stolcu, lekarz stosuje badanie kału. Znany jest tzw. test na krew utajoną w kale (ang. FOBT, hemoccult), w którym nawet niewielkie ilości krwi mogą być wykryte poprzez reakcje barwne na pasku testowym.

Podczas konsultacji lekarz uzyska wstępny pogląd na temat choroby. Będzie on zadawać pytania na przykład o częstotliwość i konsystencję stolca, nawyki żywieniowe czy przyjmowane leki.

W celu ustalenia klinicznych przyczyn krwawienia lekarz ma do dyspozycji różne metody, takie jak:

• badanie palpacyjne okolicy odbytu,
• gastroskopia,
• endoskopia odbytnicy (kolonoskopia),
• badanie laboratoryjne próbek z żołądka i jelit,
• obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego,
• tomografia komputerowa,
• USG.

Rzadko stosowanymi metodami diagnostycznymi w przypadku niewyjaśnionych jeszcze przyczyn występowania krwi w kale są zdjęcia rentgenowskie lub endoskopia kapsułkowa. Tutaj jelito cienkie może być badane poprzez połknięcie maleńkiej kapsułki zawierającej mikrokamerę wideo.

Leczenie

Metody leczenia zależą również od rodzaju schorzenia podstawowego i lokalizacji źródła krwawienia. Jeśli krwawienie jest objawem choroby podstawowej, to jej leczenie ma pierwszeństwo:

• Jeśli obecność krwi w stolcu jest spowodowana hemoroidami lub polipami jelit, można je poddać sklerotyzacji lub usunąć chirurgicznie.
• Choroby wewnętrzne, takie jak infekcje, mogą być leczone za pomocą środków farmaceutycznych.
• W przypadku nowotworów można zastosować chemioterapię lub radioterapię.

Domowe sposoby leczenia

Domowe sposoby na krew w stolcu działają w przypadku fizycznych uszkodzeń w dolnym odcinku przewodu pokarmowego. W przypadku krwi w stolcu spowodowanej szczelinami odbytu lub hemoroidami ulgę przynoszą maści przeciwzapalne.

Dzięki zrównoważonej diecie zapewnisz sobie gładki stolec. Włącz do swojej diety pokarmy takie jak owoce i warzywa, nasiona, pełne ziarna, fermentowane produkty mleczne (jogurt) i pokarmy wysokobiałkowe.

Profilaktyka

Niestety nie można podjąć konkretnych środków zapobiegawczych przeciwko wielu z czynników wywołujących występowanie krwi w stolcu.

W ramach badań przesiewowych w kierunku raka warto skorzystać z testu na krew utajoną, szczególnie w przypadku pacjentów powyżej pięćdziesiątego roku życia. Jeśli wykryto krew utajoną, należy wykonać rektoskopię, aby jeszcze bardziej zawęzić przyczyny występowania tej dolegliwości.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza w przypadku wystąpienia krwi w stolcu?

Krew w kale jest zawsze sygnałem alarmowym, dlatego nie należy odkładać wizyty u lekarza. Tylko wtedy, gdy przyczyna krwawienia zostanie jak najszybciej wyjaśniona, można rozpocząć leczenie. W ten sposób fałszywe alarmy mogą być rozpoznawane, a realne zagrożenia leczone na wczesnym ich etapie.

Pytania i odpowiedzi

Do jakiego lekarza zgłosić się w przypadku zauważenia krwi w stolcu?

Przy pierwszych oznakach występowania krwi w kale należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. Może on postawić wstępną diagnozę i rozpocząć leczenie. W zależności od choroby podstawowej w razie potrzeby skieruje Cię on do proktologa lub gastroenterologa (specjalistów zajmujących się odbytem i przewodem pokarmowym).

Na jakie choroby wskazuje „krew utajona” w stolcu?

Wykrycie krwi utajonej może dostarczyć wstępnych wskazówek na temat chorób przewlekłych i zapalnych, takich jak choroba Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego (wrzody jelita grubego). Wczesne stadium raka jelita grubego objawia się również ukrytą krwią w stolcu.

Czy w stolcu niemowląt może pojawić się krew?

Przyczyną pojawienia się krwi w stolcu dziecka może być połknięta podczas karmienia piersią krew matki. Ponadto błona śluzowa jelit niemowląt jest podatna na urazy powstające na przykład w wyniku zaparć. Niedobór witaminy K, który wpływa na krzepnięcie krwi, jest również powszechny u niemowląt. Może to leczyć lekarz pediatra.

W tym artykule poruszamy zagadnienia dotyczące:

• kał z krwią
• krew w kupie
• krew ze stolcem
• krew w kale co oznacza
• ciemne skrzepy krwi w kale
• czerwona krew w stolcu
• czarny stolec
• prawidłowy stolec
• smolisty stolec
• przyczyny ciemnego stolca
• przewodzie pokarmowym
• oznacza czarny stolec

Źródła

• Interna Szczeklika 2015, pod red. P. Gajewskiego, Kraków 2015.  
• W. Noszczyk, Chirurgia. Repetytorium, Warszawa 2012.

Przeczytaj także o:

Czarny stolec

Badanie moczu – co wykrywa?

Krew w moczu

Zielony stolec – czy jest oznaką choroby?