Niedobór witaminy D – jak wpływa na organizm i dlaczego należy mu zapobiegać?
Witamina D pełni wiele istotnych funkcji w organizmie człowieka. Jej niedobór bardzo niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie różnych narządów i całych układów. Szacuje się, że w Polsce na niedobór witaminy D może cierpieć nawet 60% społeczeństwa. Dzieje się tak, ponieważ w naszej szerokości geograficznej synteza skórna tej witaminy trwa od maja do września. Przez resztę roku słonecznych dni jest bardzo mało, dlatego jesienią i zimą lekarze polecają suplementację witaminy D. Dowiedz się co jest najlepszym źródłem witaminy D i jakie są objawy niedoboru.
Witamina D3 – synteza skórna i dostarczanie w diecie
Witaminy D to witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Najlepszym źródłem witaminy D jest człowiek. Jest ona syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego. Proces ten jest dość skomplikowany i zachodzi dzięki temu, że słońce pada na skórę pod odpowiednim kątem. W naskórku znajduje się związek 7DHC, naturalny prekursor witaminy D. Pod wpływem promieniowania UVB o długości fali 290-315 nm, 7DHC ulega przekształceniu w witaminę D3 (cholekalcyferol). Długość fali UVB i ilość promieniowania determinują wydajność syntezy. Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UVB może prowadzić do uszkodzeń skóry, ale jednocześnie jego niedobór ogranicza produkcję witaminy d3.
Witaminę D można też dostarczać w diecie – zawierają ją tłuste, świeże ryby (szczególnie węgorz, łosoś, dorsz, makrela, śledź i sardynki), ser żółty, mleko krowie i żółtka jajek. Dawki witaminy D zawarte w pożywieniu są jednak na tyle małe, że sama dieta nie wystarczy, aby wypełnić dzienne zapotrzebowanie organizmu. Najlepszym źródłem witaminy D jest słońce, którego w naszym klimacie jest bardzo mało w miesiącach od października do kwietnia. Suplementacja witaminy D jest więc koniecznością. Nadmiar witaminy D w naszej szerokości geograficznej jest ciężki do uzyskania.
Ilość witaminy D w organizmie można sprawdzić za pomocą badania – sprawdza się stężenie witaminy D w surowicy krwi. Na tej podstawie można indywidualnie ustalić dawkowanie witaminy D, jednak w Polsce poleca się suplementację witaminy D3 wszystkim dorosłym w wysokości 2000 j.m dziennie. Odpowiednią dawkę witaminy D podaje się już noworodkom, następnie stopniowo ją zwiększając wraz ze wzrostem dziecka. Postępowanie takie jest profilaktyką krzywicy. Leczenie niedoboru witaminy D opiera się na suplementacji.
Jak wyglądają objawy niedoboru witaminy D?
Witamina D pełni w organizmie niezliczone funkcje. Zapewnia sprawne działanie ośrodkowego układu nerwowego, wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego, pobudza wchłanianie wapnia i fosforu przez co u dzieci prawidłowo kształtują się kości. Ponadto, witamina D zapobiega nadciśnieniu, anemii, chorobom serca i cukrzycy. Ma nawet działanie antynowotworowe. Odpowiedni poziom witaminy D zapewnia sprawność i zdrowie.
Niedobór witaminy D objawy:
- Zmęczenie
- Osłabienie mięśni
- Bóle kostne i stawowe (reumatoidalne zapalenie stawów)
- Zwiększona podatność na infekcje
- Depresja
- Wahania nastroju
- Zaburzenia snu
U dzieci skutki niedoboru witaminy D to:
- Krzywica
- Opóźniony wzrost
- Zwiększona potliwość głowy
- Nadmierna płaskogłowie
- Występowanie guzków czołowych
U osób starszych deficyt witaminy D prowadzi do:
- Osteoporozy
- Zwiększonego ryzyka złamań
- Zaburzenia równowagi i upadki.
Przedawkowanie witaminy D
Nadmiar witaminy D prowadzi do zwiększenia stężenia wapnia we krwi. Zatrucie witaminą D objawia się poprzez bóle brzucha, brak apetytu, stany zapalne skóry, otępienie, silne pragnienie, bóle głowy i powiększenie śledziony. W naszej szerokości geograficznej przedawkowanie witaminy D3 zdarza się bardzo rzadko. Aby do niego doszło, pacjent musiałby codziennie przyjmować ogromne jej dawki.
Przeczytaj także o: