Suchy kaszel – jak sobie z nim radzić?
Suchy kaszel może być dość dokuczliwym objawem, towarzyszącym przeziębieniu, grypie lub alergii. Napady kaszlu mogą wystąpić również na skutek dużego wysiłku fizycznego, po wyjściu na zimne powietrze lub gdy do dróg oddechowych dostaną się drażniące pyłki i drobinki. Kaszel suchy może być bardzo dokuczliwy, utrudnia zasypianie, rozmowę i ogólnie codzienne aktywności. Dowiedz się, jak sobie radzić z napadami suchego kaszlu za pomocą domowych metod lub preparatów z apteki.
Po co właściwie jest odruch kaszlu?
Odruch kaszlu to naturalny mechanizm obronny Twojego organizmu – dzięki niemu pozbywasz się z dróg oddechowych bakterii, wirusów, alergenów i innych zanieczyszczeń. Wymienione substancje drażnią błonę śluzową górnych dróg oddechowych, przez co powstaje odruch kaszlowy. Suchy kaszel pojawia się najczęściej przy infekcji dróg oddechowych o podłożu wirusowym, szczególnie na samym jej początku. Infekcje typu wirusowego na ogół nie powodują powstania ropnej wydzieliny w drogach oddechowych, ale namnażają się w nabłonku oskrzeli i powodują jego uszkodzenie. Oskrzela w tym przypadku nadmiernie reagują na codzienne bodźce – np. szybszy przepływ powietrza w czasie mówienia lub wysiłku fizycznego. Pojawiają się męczące napady suchego kaszlu, które zanikają w miarę odbudowywania się nabłonka oskrzeli.
Suchy kaszel – przyczyny.
Suchy kaszel występuje często w infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych, szczególnie na początku jej trwania. Wirusy nie powodują powstawania ropnej wydzieliny w drogach oddechowych, jednak namnażając się w nabłonku oskrzeli prowadzą do jego uszkodzenia. Uszkodzony nabłonek reaguje nadmiernie na różnego rodzaju bodźce. W sposób drażniący działać na niego może nawet szybszy przepływ powietrza podczas mówienia, gwałtownego śmiechu czy intensywnego oddychania podczas wysiłku fizycznego. Suchy kaszel może oznaczać również infekcję bakteryjną – np. zapalenie płuc lub oskrzeli. Wtedy towarzyszą mu objawy grypopodobne, a sam kaszel stopniowo przechodzi w mokry. Wymieniając przyczyny kaszlu suchego musimy wziąć pod uwagę nie tylko bakteryjną lub wirusową infekcję dróg oddechowych ale również astmę oskrzelową, kiedy to alergeny drażnią nabłonek oskrzeli – w tym wypadku objawy mają charakter przewlekły, występują w określonych porach roku (np. gdy pojawiają się pyłki traw),kaszel jest bardzo uciążliwy, często pojawia się w nocy lub podczas mówienia i wysiłku fizycznego. Wśród przyczyn kaszlu suchego należy wymienić również przewlekłe zapalenie dróg oddechowych, krztusiec, podrażnienie dymem papierosowym, zanieczyszczeniami, zażywanie niektórych leków (np. na nadciśnienie), choroby serca (np. nadciśnienie płucne). Suchy kaszel może wywoływać refluks żołądkowo-przełykowy – kiedy treść żołądkowa drażni drogi oddechowe. Przy suchym kaszlu w nocy upewnij się, że poziom nawilżenia powietrza w Twojej sypialni jest optymalny (świetną i dyskretną pomocą są zegary ścienne z dołączonym higrometrem). Przedłużający się kaszel suchy po przebytym zakażeniu dróg oddechowych powinien skłonić Cię do wizyty u lekarza rodzinnego, aby sprawdzić, czy jego przyczyny na pewno mają źródło w drogach oddechowych.
Nie czekaj z wizytą u lekarza, kiedy kaszel suchy wywołuje ból w klatce piersiowej, duszność, pojawi się silne osłabienie. Mogą to być nawet symptomy zawału!
Kaszel suchy i kaszel mokry.
Jak właściwie wygląda suchy kaszel? Jest to nieproduktywny kaszel, często o charakterze duszącym – występuje przy nim brak odkrztuszania wydzieliny. Objawy suchego kaszlu to również dyskomfort odczuwany w klatce piersiowej, podrażnienie i ból gardła, katar i ogólne osłabienie. Kiedy suchy kaszel pojawia się w towarzystwie wodnistego kataru, łzawienia oczu i wysypki, możemy mówić o alergii. Uporczywy kaszel suchy może być duszący, wybudzać ze snu lub skutecznie utrudniać próby zaśnięcia.
W przypadku kaszlu mokrego, pojawia się odkrztuszanie wydzieliny zalegającej w górnych lub dolnych drogach oddechowych. Mechanizm ten ma za zadanie usuwanie wydzieliny, oczyszczanie dróg oddechowych, a przez to również szybsze zdrowienie. Sytuacja suchego kaszlu często wskazuje na infekcję dróg oddechowych typu bakteryjnego. Kaszel mokry również może być uporczywy i utrudniać codzienne aktywności. Leczenie kaszlu mokrego często polega na stosowaniu leków mukolitycznych, a więc rozrzedzających wydzielinę. Pomagają również naturalne substancje – np. olejek eukaliptusowy działa wykrztuśnie. Ważne jest jednak, aby przy kaszlu mokrym zgłosić się do lekarza – możliwe, że jest konieczny antybiotyk. Większość substancji rozrzedzających wydzielinę dostępne jest na receptę.
Pomoc w leczeniu kaszlu suchego – domowe sposoby i leki z apteki.
Sposoby na suchy kaszel są bardzo różne. Przede wszystkim zgłoś się do lekarza, który przepisze Ci środki pomagające pozbyć się męczącego kaszlu. Na podstawie wywiadu i badania, lekarz ustali co może wywoływać suchy kaszel i dobierze odpowiednie leczenie. Często na meczący kaszel suchy przepisywane są syropy, zawierające substancje przeciwkaszlowe działające na poziomie mózgu. Substancje dostępne na receptę, hamujące suchy kaszel to:
- kodeina;
- butamirat;
- dekstrometrofan.
Przy kaszlu suchym pomocne są również syropy ziołowe dostępne bez recepty. Zawierają one wyciągi z takich roślin jak babka lancetowata, dziewanna pospolita i prawoślaz lekarski. Zioła mające właściwości wykrztuśne to również preparaty z pierwiosnkiem lekarskim i bluszczem pospolitym. Występują one w syropach tabletkach do ssania. Wyciągi z ziół osłaniają i powlekają błonę śluzową dróg oddechowych, działają łagodząco na suchy kaszel. Gdy kaszel zmienia postać z suchego na mokry, oznacza to krok do zdrowienia – drogi oddechowe zaczynają się oczyszczać. Leczyć suchy kaszel można również za pomocą następujących substancji:
- siarczan sodu lub sól emska – upłynniają lepkość śluzu i pomagają odczepiać się od ścian oskrzeli;
- acetylocysteina – upłynnia śluz dezorganizując jego strukturę;
- ambroksol – zmniejsza lepkość śluzu i przyczepność;
- flegamina – pobudza enzymy do rozkładania cząstek śluzu.
Leczenie kaszlu suchego można wspierać poprzez domowe sposoby. Przede wszystkim jest to zadbanie o mikroklimat pomieszczeń – nawilżanie powietrza, kiedy to jest za suche. Ta sytuacja ma miejsce szczególnie w okresie grzewczym. Nie trzeba od razu kupować nawilżacza – często pomagają mokre ręczniki na kaloryferach. Jeżeli chcesz stale kontrolować mikroklimat w domu, stopień wilgotności powietrza możesz kontrolować za pomocą higrometra. Domowe sposoby na suchy kaszel to również niezawodny przepis naszych babć – syrop z cukru i cebuli, która jest naturalnym antybiotykiem. Złagodzić suchy kaszel pomoże też miód gryczany, czosnek i cytryna.
Przeczytaj także o: