Wzdęty brzuch

Wzdęty brzuch

Na pewno wielu z nas wie doskonale, jakim uczuciem jest wzdęty brzuch. Skąd się bierze i jak sobie radzić ze wzdęciami brzucha? Czy zawsze związane jest to z popełnianymi błędami dietetycznymi?

Na pewno wielu z nas wie doskonale, jakim uczuciem jest wzdęty brzuch. Skąd się bierze i jak sobie radzić ze wzdęciami brzucha? Czy zawsze związane jest to z popełnianymi błędami dietetycznymi? Postaramy się odpowiedzieć.

Najprostszą definicją jest powiększenie obwodu brzucha i jest efektem spowolnienia perystaltyki jelit a jego przyczyn może być wiele. Jeśli uczucie to występuje sporadycznie nie mamy raczej powodów do zmartwień. Jeśli zaś uczucie wzdęcia brzucha to częsta dolegliwość, należy niezwłocznie skonsultować się ze specjalistą.

  • Nadmiar gazów w jelitach. Spowodowane może to być: przez zwiększone połykanie powietrza lub niekontrolowane zasysanie powietrza ustami; przez niektóre choroby jelit, przez nietolerancje pokarmowe; przez spożywanie zbyt dużej ilości jedzenia, które powoduje wzdęcia jak również przez fermentację bakteryjną węglowodanów. Objawami mogą być, oprócz wzdętego brzucha: odbijanie i wydalanie gazów (o nieprzyjemnym zapachu, tak zwanych wiatrów).
  • Progesteron. To hormon, który w trakcie ciąży, odpowiada za zagnieżdżenie zarodka w ścianie macicy oraz za utrzymanie ciąży. Ma ogromny wpływ na wiele procesów fizjologicznych. Między innymi zatrzymuje wodę w organizmie, spowalnia perystaltykę jelit oraz rozszerza żyły. Wszystko po to, aby poprawić odżywienie rozwijającego się płodu. Niestety powoduje także wzdęcia brzucha u kobiet w ciąży.
  • Estrogen. To hormon typowo żeński, który odpowiada za rozrost błony śluzowej macicy i przygotowuje ją do zagnieżdżenia się zarodka. W pierwszych dniach cyklu następuje jego wzrost. Mimo, że zmiany te zachodzą regularnie, czasami organizm może zareagować inaczej, powodując gazy i wzdęcia brzucha.
  • Nietolerancje pokarmowe. Mamy z nią do czynienia, gdy nasz organizm nie jest w stanie wyprodukować wystarczającej ilości enzymów, które odpowiadają za trawienie określonych substancji w przyjmowanym pokarmie. Tak jest na przykład przy nietolerancji laktozy, która jest najczęstszą przyczyną wzdęć w obrębie jamy brzusznej. W tym przypadku, organizm nie może wytworzyć enzymu rozkładającego laktozę w odpowiedniej ilości. Oprócz laktozy, możemy nie tolerować fruktozy (która znajduje się w suszonych owocach, miodzie, sacharozie, cebuli oraz różnych napojach) i sorbitolu (jest to zamiennik cukru znajdujący się w niektórych bez cukrowych cukierkach i gumie do żucia).
  • Stres. Niestety jest to czynnik wszechobecny w naszym życiu i wpływający tylko negatywnie na nasze zdrowie. Sprzyja wielu dolegliwościom, między innymi związanym z naszym układem pokarmowym. U wielu osób objawia się to bólem brzucha lub nasilonymi biegunkami. Wzrost napięcia i podenerwowania niekorzystnie wpływa na pracę układu pokarmowego i motoryki jelit. Procesy trawienne jak i wchłanianie pokarmu zostają zaburzone, czemu towarzyszy ból brzucha, uczucie pełności, twardy brzuch, wzdęcia brzucha.
  • Leki. Niektóre mogą negatywnie wpływać na pracę układu pokarmowego. Częstymi skutkami ubocznymi stosowania leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych są nudności, uczucie wzdętego brzucha, wymioty czy kłopoty z wypróżnianiem. Antybiotyki także mogą powodować zmiany w przewodzie pokarmowym ponieważ nie tylko działają one na bakterie, które chcemy nimi zwalczyć, ale także florę jelitową (a jest ona niezbędna do prawidłowego trawienia pokarmu).
  • Długie podróże. Długie siedzenie w jednej pozycji utrudnia prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Nasze jelita są wtedy ściśnięte i nie mogą swobodnie pracować. Najbardziej narażeni są podróżujący samolotem, ponieważ, oprócz ucisku, mamy do czynienia ze zmianą ciśnienia, która może powodować rozprężenie gazów w jelitach.
  • Choroby układu pokarmowego. Mogą być nimi: zespół jelita drażliwego, celiakia, choroby wrzodowe lub pasożytnicze, nieswoiste zapalenie jelit, rak jelita grubego oraz także stan po operacji. Przewlekły ból brzucha i ciągle wzdęty brzuch mogą być objawem choroby, więc warto skonsultować to z lekarzem specjalistą.

Charakteryzuje się przewlekłymi biegunkami, zaparciami, wzdęciami brzucha, skurczami i bólami brzucha. Powodem może być wszechobecny stres, przyjmowanie niektórych leków, błędy dietetyczne, czy nietolerancje pokarmowe. Wzmożone objawy pojawiają się po spożyciu fermentujących węglowodanów (inaczej FODMAP) lub nietolerowanych produktów, które są IgE lub IgG-zależne.

Celiakia to autoimmunologiczna nietolerancja glutenu. Jest chorobą genetyczną, przez którą zanikają kosmki jelitowe i zmniejsza się powierzchnia do wchłaniania substancji odżywczych. Objawy to: burczenie brzucha lub uczucie przelewania się w brzuchu, nadmierne wydalanie gazów, spadek wagi, niedokrwistość, zmęczenie, drażliwość, migreny, depresja, nadpobudliwość. Celiakia może ujawnić się w każdym wieku. Mitem jest to, że jest to choroba wieku dziecięcego. Wśród chorych jest dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn a obecnie chorobę tę wykrywa się u kobie między 30 a 50 rokiem życia.

Choroba ta najczęściej występuje u dorosłych, choć zdarzają się przypadki wśród dzieci i młodzieży. Na zachorowanie mają wpływ czynniki genetyczne i środowiskowe wraz z udziałem układu odpornościowego. Możemy wyróżnić dwa jej typy: Leśniowskiego i Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Typowymi objawami są: bóle brzucha, biegunki i stany gorączkowe.

Badaniami, jakie wykonuje się w celu postawienia diagnozy, są:

  • badanie stolca,
  • kolonoskopia,
  • gastroskopia,
  • USG jamy brzusznej,
  • test oddechowy wodorowo-metanowy (stosowany w diagnostyce nietolerancji laktozy),
  • oznaczenie poziomu przeciwciał w kierunku celiakii.

Przede wszystkim należy jeść powoli, brać małe kęsy i dobrze je przeżuwać, aby nie doprowadzić do nadmiernego połykania powietrza.

Z naturalnych sposobów dobrze sprawdza się woda z octem jabłkowym pita rano (z odrobiną soku z cytryny); koper włoski, który dzięki właściwościom przeciwbólowym i rozkurczającym sprawia, że ból brzucha szybko znika; woda ogórkowa, czyli po prostu woda z plasterkami świeżego ogórka (działa moczopędnie, co pozwala na pozbycie się z organizmu szkodliwych substancji); aromaterapia, która działa relaksująco (na przykład zapach mięty, cynamonu, pomarańczy).

W aptekach możemy kupić wiele produktów na wzdęcia bez recepty. Są to przeważnie tabletki z naturalnych składników – ziołowe. Warto wspomóc się także nimi.

Jednak podkreślamy, że długotrwale wzdęty brzuch powinien być skonsultowany z lekarzem.

Przeczytaj także o:

W tym artykule poruszamy zagadnienia dotyczące:

  • wzdety brzuch
  • spuchnięty brzuch
  • jak radzić sobie z wzdętym brzuchem
  • napięty brzuch i gazy
  • bakteryjnego jelita cienkiego
  • nietolerancje pokarmowe zależne
Zaktualizowano: 15.04.2024
  • bolbrzucha
  • diagnostykawzdec
  • poradnik
  • wzdecia
  • wzdetybrzuch