Złe samopoczucie
Złe samopoczucie to pojęcie, które może oznaczać wiele objawów, takich jak uczucie rozbicia, rozdrażnienie, osłabienie, apatię czy ból głowy. Przyczyny tego stanu mogą być różne - od prozaicznych i niegroźnych po powiązane z chorobą. Jeśli obniżenie nastroju utrzymuje się przez dłuższy czas lub ma negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie, warto skonsultować się z lekarzem lub terapeutą.
Przyczyny złego samopoczucia
Znużenie, przygnębienie i przemęczenie są subiektywnymi stanami, objawiającymi się dokuczliwymi symptomami, takimi jak bóle głowy czy zły nastrój. Przyczyny tego stanu mogą być różne, od problemów w życiu prywatnym czy zawodowym, po przewlekły stres czy ogólny zły stan zdrowia.
Ważne jest zidentyfikowanie przyczyny złego samopoczucia, ponieważ pozwala to na szybkie i proste poprawienie stanu. Wśród głównych przyczyn złego samopoczucia znajdują się: pogoda, stres, brak snu, nieregularny tryb życia, a nawet złe nawyki żywieniowe.
Złe samopoczucie − objawy
Objawy złego samopoczucia mogą obejmować:
- bezsenność,
- nadmierną senność,
- ciągłe zmęczenie,
- brak zainteresowania otoczeniem,
- brak odczuwania przyjemności,
- unikanie kontaktu z innymi,
- wahania nastroju,
- myśli samobójcze,
- lęk,
- zaburzenia apetytu,
- spadek libido,
- ciągłe uczucie pustki i smutku,
- niechęć do pracy.
Złe samopoczucie – diagnostyka
Pacjent, którego przez dłuższy czas dotyka pogorszenie nastroju, powinien skonsultować się z psychiatrą. Rodzina może mieć trudności z nakłonieniem pacjenta do wizyty, jednak warto podejmować takie starania, ponieważ złe samopoczucie może być skutecznie poprawione po poznaniu przyczyny.
Badanie psychiatryczne pozwala na ustalenie ewentualnych objawów depresyjnych oraz innych schorzeń, takich jak schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa, które mogą być powiązane ze złym samopoczuciem.
Ważne jest również zwrócenie uwagi na ogólny stan zdrowia pacjenta, ponieważ przyczyną złego samopoczucia mogą być również choroby somatyczne, takie jak cukrzyca czy niedoczynność tarczycy. W niektórych przypadkach, odpowiednie leczenie tych chorób może całkowicie wyeliminować złe samopoczucie. Warto więc skonsultować się z lekarzem ogólnym oraz udać się na badania krwi.
Złe samopoczucie a depresja
Ludzie często zastanawiają się, czy ich złe samopoczucie jest tylko chwilowym spadkiem nastroju, czy już depresją. Aby postawić diagnozę depresji, ważne jest zwrócenie uwagi na ilość i nasilenie objawów oraz czas ich trwania. Według klasyfikacji diagnostycznej DSM-IV, aby rozpoznać depresję, musi wystąpić co najmniej pięć symptomów z poniższej listy:
- nastrój depresyjny /negatywne myśli /negatywne emocje,
- obniżone poczucie przyjemności,
- utrata zainteresowań,
- zmiana masy ciała,
- bezsenność lub nadmierne spanie,
- psychomotoryczne pobudzenie lub spowolnienie,
- zmęczenie lub brak energii,
- poczucie bezwartościowości lub ciągłe poczucie winy,
- trudności z koncentracją lub skrajne niezdecydowanie,
- myśli o śmierci lub samobójstwie.
Aby postawić diagnozę depresji, objawy muszą utrudniać funkcjonowanie jednostki w ważnych sferach życia i nie mogą być reakcją na żałobę czy skutkiem zażywania narkotyków lub innej choroby somatycznej. Nie wszystkie osoby cierpiące na depresję będą miały te same objawy, dlatego ważne jest, aby skonsultować się z terapeutą, by ustalić, czy występujące dolegliwości mogą zwiastować depresję.
Złe samopoczucie po jedzeniu
Złe samopoczucie po jedzeniu może wynikać nie tylko ze złej diety, ale także z choroby, nietolerancji lub alergii na określony składnik pokarmu. Po posiłku powinniśmy czuć się syci i pełni energii. Niepokojącymi objawami są m.in. bóle brzucha, wzdęcia, gazy, senność czy cofanie treści pokarmowej.
Przyczyny złego samopoczucia po jedzeniu oraz zasady diety na poprawę nastroju
Dieta, czyli to, co jemy każdego dnia, ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i poprawę samopoczucia. Prawidłowo zbilansowana dieta, zapewniająca odpowiednie proporcje białka, węglowodanów, tłuszczy, witamin, składników mineralnych i antyoksydantów, pozwala dbać o zdrowie i kondycję organizmu. Odpowiednio skomponowana dieta eliminuje również produkty, które indywidualnie powodują nieprzyjemne dolegliwości po ich spożyciu, takie jak ból brzucha, nudności czy wzdęcia. Warto pamiętać, że mózg jest połączony z jelitami, dlatego to, co jemy, wpływa również na nasz nastrój.
Częstymi powodami nieprzyjemnych dolegliwości po jedzeniu są błędy dietetyczne, stres oraz nietolerancja pewnych składników żywności. Spożywanie diety wysokoprzetworzonej, bogatej w cukry proste i tłuszcze nasycone, a ubogiej w błonnik, białko i zdrowe tłuszcze, może również powodować złe samopoczucie po jedzeniu, takie jak uczucie ciężkości, ból brzucha, wzdęcia, zaparcia czy mdłości. Leczenie pewnych schorzeń lub chorób może wymagać zastosowania specjalnej diety z wyłączeniem niektórych produktów, jednak ich spożywanie może nadal powodować złe samopoczucie po jedzeniu.
Złe samopoczucie po przebudzeniu
Złe samopoczucie po przebudzeniu jest spotykane równie często, jak to po jedzeniu. Może być ono spowodowane przez wiele czynników. Jeśli masz sporadycznie do czynienia z pogorszonym nastrojem, osłabieniem, rozdrażnieniem i trudnościami z koncentracją, przyczyną może być nadmierny stres, który negatywnie wpływa na jakość snu. Inne czynniki, takie jak przerywany sen, nieodpowiednia temperatura w sypialni, hałas oraz zbyt ciężki posiłek jedzony przed snem również mogą mieć wpływ na zaburzenia snu.
Jeśli jednak rano czujesz się często osłabiony, jest to sygnał, że warto przyjrzeć się swojemu zdrowiu. To może być pierwszy sygnał o niedoborach, toczącym się stanie zapalnym w organizmie, a nawet początkach depresji. W takim przypadku ważne jest, by zadbać o higienę snu (wygodne ubranie i łóżko, odpowiednia temperatura w pokoju), a także o wyciszenie przed snem. Jeśli jednak problem nie ustaje, skonsultuj się z lekarzem i przeprowadź podstawowe badania. Być może przyczyna jest bardziej skomplikowana i ma podłoże zdrowotne.
Złe samopoczucie a pogoda
Pogorszenie nastroju i złe samopoczucie mogą być skutkiem niedoboru światła słonecznego. Światło słoneczne jest ważne dla produkcji serotoniny, hormonu odpowiedzialnego za dobry nastrój, oraz melatoniny, hormonu odpowiedzialnego za sen. Brak światła słonecznego, jak w zimie czy podczas długiego pochmurnego dnia, może skutkować obniżonym nastrojem oraz zaburzeniami snu.
Złe samopoczucie a ciąża
Wahania poziomu hormonów mogą powodować zmiany nastroju zarówno w pierwszym trymestrze ciąży, jak i po porodzie. To naturalne zjawisko, jednak jeśli złe samopoczucie po porodzie trwa dłużej niż kilka tygodni, może być to objaw depresji poporodowej. Depresja poporodowa jest poważnym stanem, który wymaga konsultacji z lekarzem psychiatry i psychologiem, ponieważ może zagrozić zdrowiu i życiu matki i dziecka.
Sposoby na poprawę złego samopoczucia
Złe samopoczucie może mieć różne przyczyny, dlatego sposób radzenia sobie z tym problemem również będzie różny. Jeśli obniżenie nastroju jest związane z trudnymi, ale zwykłymi wydarzeniami z codziennego życia, takimi jak problemy w związku czy trudności w pracy, mogą pomóc prozaiczne czynności, takie jak aktywność fizyczna, spacery czy rozmowa z bliską osobą.
Jeśli natomiast złe samopoczucie jest wynikiem zaburzenia psychicznego, takiego jak depresja, potrzebna może być psychoterapia oraz farmakoterapia, czyli leczenie lekami przeciwdepresyjnymi. Podobnie jest w przypadku schizofrenii czy choroby afektywnej dwubiegunowej, gdzie zaleca się zarówno psychoterapię jak i leki psychotropowe, takie jak leki stabilizujące nastrój.
Przeczytaj także o: