Co na katar u dziecka – skuteczne metody z domu i z apteki.
Katar u dziecka może być powodem niepokoju dla rodziców, jednak nie należy panikować. Nieżyt nosa to dość częsty problem u dzieci i może mieć różne przyczyny, takie jak infekcje bakteryjne lub alergie. Istnieją skuteczne sposoby na leczenie kataru u dziecka, które pomogą mu odzyskać komfort. Z pomocą przychodzą zarówno środki z apteki dostępne bez recepty, jak i proste, domowe sposoby na katar. Ważne jest przede wszystkim ustalenie, co może być pierwotną przyczyną kataru - alergia czy infekcja?
Pakiety konsultacji od 55 zł
Infekcyjny i alergiczny nieżyt nosa – jak je odróżnić?
Jaki mechanizm sprawia, że pojawiają się objawy nieżytu nosa? Wnikające do organizmu przez drogi oddechowe zanieczyszczenia podrażniają śluzówkę nosa. Gdy wnikną w nią alergeny, bakterie lub wirusy, staje się ona obrzęknięta i przekrwiona. Błona śluzowa nosa zaczyna produkować nadmiar wydzieliny – tak powstaje katar u dziecka i u dorosłego.
Nieżyt nosa może mieć dwa główne źródła – infekcję wirusową lub bakteryjną i alergię. Objawy tych dwóch rodzajów kataru są dość podobne, ale istnieją pewne różnice, które pozwalają odróżnić je od siebie.
Infekcyjny nieżyt nosa jest spowodowany przez wirusy lub bakterie i objawia się śluzowym katarem, który może być biały, zielony lub bezbarwny. Towarzyszą mu takie objawy jak zatkany nos, ból głowy, ból gardła, zmęczenie i san podgorączkowy. Z kolei alergiczny nieżyt nosa jest wynikiem reakcji alergicznej na pyłki, kurz lub sierść zwierząt. Katar alergiczny objawia się wodnistą wydzieliną, swędzeniem w nosie i kichaniem. Towarzyszyć mu mogą takie objaw jak puchnięcie i zaczerwienienie oczu oraz zmiany skórne w postaci czerwonych, swędzących plam. W najgorszym przypadku po kontakcie z alergenem może dojść do wstrząsu anafilaktycznego, który jest bezpośrednim zagrożeniem życia dziecka – należy czym prędzej wezwać karetkę. Wstrząs anafilaktyczny to połączenie objawów alergii i szybkiego spadku ciśnienia tętniczego, może też wystąpić obrzęk naczynioruchowy.
W przypadku infekcyjnego nieżytu nosa, objawy stopniowo nasilają się w ciągu kilku dni, podczas gdy w przypadku alergicznego nieżytu nosa (katar sienny), objawy utrzymują się przez dłuższy czas i są powtarzające, szczególnie po kontakcie z alergenem. Przykładowo, jeżeli dziecku puchną oczy i pojawia się wodnisty katar po kontakcie z kotem, można podejrzewać, że jest uczulony na jego sierść.
Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła – jak sobie poradzić?
Często zdarza się, że u dzieci katar „ucieka” do tylnej ściany gardła, co może powodować ból i podrażnienie gardła. Aby temu zaradzić, ważne jest, aby dziecko regularnie oczyszczało nos i unikało nadmiernego spływania wydzieliny.
Starsze dzieci powinny uczyć się samodzielnego oczyszczania nosa, natomiast u małych dzieci i niemowląt rodzice muszą sami udrożniać małe noski. Ze względu na naturalną ruchliwość tak małych dzieci, systematyczne oczyszczanie nosa jest utrudnione. Zalegającą wydzielinę można usuwać za pomocą dostępnych w aptekach aspiratorów do kataru. W oczyszczaniu nosa mogą pomóc następujące rodzaje urządzeń:
- aspiratory typu „Sopelek” – ich zalety to niska cena i skuteczność, jednak sam sposób użycia budzi kontrowersje. W tym przypadku rodzic sam odsysa katar z nosa dziecka. Oczywiście urządzenie jest skonstruowane tak, że mama lub tata nie napije się kataru dziecka, ale bardzo szybko przyswaja jego wirusy i bakterie, a stąd prosta droga, aby i rodzic zachorował.
- Aspiratory elektroniczne typu „Pingwinek” – urządzenia te są nieco droższe, jednak wielu rodziców narzeka na skuteczność – zbyt słaba moc ssania może nie dawać sobie rady z gęstszym lub bardziej śluzowym katarem. Dobrze dają sobie radę, kiedy katar ma w miarę rzadką konsystencję.
- Aspiratory podłączane do odkurzacza – jest to dość kontrowersyjna metoda oczyszczania błony śluzowej nosa, jednak bardzo skuteczna. Wielu rodziców i babcie uważają, że podłączanie aspiratora do odkurzacza może zrobić małemu dziecku krzywdę, jednak jest to mit. Aspiratory tego typu są skonstruowane tak, aby nie poczynić żadnych szkód w nosie dziecka, ale jak najskuteczniej odessać katar. Efektywność odsysania nawet gęstej wydzieliny jest dość duża, cena umiarkowana i nie ma ryzyka, że rodzic zarazi się od dziecka odciągając mu katar ustami.
U starszych dzieci, około drugiego roku życia, należy wprowadzać umiejętność samodzielnego oczyszczania nosa. Jak nauczyć dziecko skutecznie „wysmarkać” nos? Przyłóż chusteczkę do nosa dziecka, poproś aby nabrało powietrza buzią i zatkało paluszkiem jedną dziurkę w nosie. Następnie niech z całej siły wydmucha powietrze nosem, dzięki czemu wolna dziurka oczyści się z kataru. Operację powtórz na drugiej dziurce nosa (teraz zatkajcie tę już udrożnioną).
Jak leczyć katar u dziecka – domowe sposoby i środki bez recepty.
Niedrożność nosa jest jednym z najbardziej uciążliwych objawów, jakie niesie ze sobą katar u dziecka. O udrażnianie nosa należy dbać szczególnie często w przypadku dzieci bardzo małych – noworodków i niemowląt, ponieważ te nie potrafią jeszcze oddychać ustami. Pamiętaj, aby w przypadku pojawienia się kataru u tak małego dziecka, zawsze skonsultować się z lekarzem. U bardzo małych dzieci katar szybko może przynieść powikłania, takie jak zapalenie ucha, zatok przynosowych lub dolnych dróg oddechowych.
Domowe sposoby na katar u dzieci są proste i skuteczne, a przede wszystkim bezpieczne dla ich zdrowia. Oto niektóre z nich:
- Systematyczne oczyszczanie nosa – używaj soli fizjologicznej (chlorek sodu 0,9%) (pomaga też roztwór chlorku sodu o innych stężeniach np. roztwór hipertoniczny 3%) do nawilżania i oczyszczania błony śluzowej nosa. Możesz używać ich w formie inhalacji i zakraplania nosa. Skuteczna jest też woda morska w sprayu, która jest naturalnym środkiem nawilżającym i oczyszczającym.
- Prawidłowe nawodnienie organizmu – katar może być spowodowany suchym powietrzem w pokoju dziecka, dlatego ważne jest, aby dziecko piło dużo wody, co pomoże mu w utrzymaniu prawidłowej wilgotności błony śluzowej nosa. Dodatkowo zadbaj o mikroklimat w pokoju dziecka – często wystarczy położyć mokry ręcznik na ciepły grzejnik, aby dodatkowo naawilżyć powietrze.
- Odpoczynek – pozwól dziecku na wystarczająco dużo odpoczynku i snu, ponieważ w ten sposób organizm lepiej zwalcza infekcję.
- Ogranicz stosowanie kurtek, swetrów i poduszek z puchu – te produkty mogą powodować alergie i nasilać objawy kataru.
- Prawidłowa higiena – regularnie myj ręce swoje i dziecka, postaraj się utrzymywać czystość pokoju dziecka, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji.
- Wietrzenie pokoju – warto często wietrzyć pokój, aby zmniejszyć poziom alergenów, dodatkowo chłodne powietrze pomoże obkurczać śluzówkę nosa, co hamuje katar. Szczególnie zadbaj o świeże powietrze przed snem. Wietrzenie, aby było skuteczne, musi być porządne. Nie uchylaj okna na 10 minut, ale przed snem otwórz okno szeroko na 3-5 minut. Oczywiście w tym czasie wyprowadź dziecko z pomieszczenia lub porządnie przykryj je kołderką.
- Zioła – dla starszych dzieci, można zastosować łagodne zioła, takie jak eukaliptus i tymianek, które pomogą w oczyszczeniu i udrożnieniu zatkanego nosa. Można stosować olejki eteryczne – dodaj kilka kropel do nawilżacza powietrza lub wlej do miseczki wrzątek i dodaj kilka kropel olejku. Taką „parującą miseczkę” pozostaw w pokoju poza zasięgiem dziecka. Przed spaniem posmaruj skrzydełka nosa dziecka maścią majerankową.
- Czosnek – świetną formą leczniczej aromaterapii kataru jest rozbicie tłuczkiem kilku ząbków czosnku i zawinięcie ich w gazę. Jest to tzw. „Gałganek Aliny”. Powieszony w pobliżu łóżka dziecka (ale nie za blisko jego głowy!) pomoże udrożnić nos, zmniejszy obrzęk błony śluzowej, zadziała przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie.
Te proste kroki pomogą złagodzić objawy kataru u dziecka i zapewnić mu ulgę. Jeżeli objawy kataru utrzymują się ponad tydzień a stan zdrowia malucha nie poprawia się, koniecznie skonsultuj się ze swoim lekarzem rodzinnym.
Przeczytaj także o: