Grypa L4
Czym dokładnie jest grypa?
Grypa to ostra choroba zakaźna wywoływana przez wirus grypy, który atakuje drogi oddechowe. Czas trwania grypy i jej przebieg zależą od: właściwości patogenu, stanu fizycznego chorego, odpowiedzi układu odpornościowego danej osoby.
Częstość zachorowań na grypę
Na grypę możesz chorować wiele razy. Po chorobie nabywasz odporność, która jednak chroni cię przez krótki czas, ponieważ wirus grypy ciągle się zmienia. Za każdym razem organizm ma do czynienia z nowym, zmienionym wirusem.
W sezonie 2018/2019 r. odnotowano ponad 3 mln 954 tys. zachorowań i podejrzeń zachorowania, prawie 15,8 tys. osób wymagało hospitalizacji, wynika z danych gromadzonych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego.
Grypa sezonowa u dorosłych jest zazwyczaj łatwa do zdiagnozowania, chociaż w początkowych dniach rozwoju choroby można ją pomylić z przeziębieniem. Większość przypadków grypy u dorosłych ma przebieg ostry. Chory może zakazić innych przed wystąpieniem u niego objawów oraz zaraz po ich ustąpieniu.
Grypa u dzieci może dodatkowo wywoływać symptomy pochodzące z układu pokarmowego, takie jak: wymioty, biegunka, ból brzucha.
Jak możesz zarazić się grypą?
Grypą możesz się zakazić:
- drogą kropelkową, gdy osoba chora mówi, kicha lub kaszle;
- poprzez kontakt bezpośredni, ponieważ np. zakrycie ust ręką przy kichaniu czy kasłaniu powoduje przeniesienie na nią śluzu wraz z wirusem (kasłanie powinno odbywać się w zgięcie łokciowe).
Jak możesz stwierdzić lub wykluczyć chorobę?
Poza wirusem grypy istnieje wiele innych wirusów, które powodują podobne objawy. Jeśli chcesz być pewien czy masz do czynienia z grypą, wykonaj badania laboratoryjne w Krajowym Ośrodku ds. Grypy w NIZP-PZH w Warszawie lub w jednej z szesnastu Wojewódzkich Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych.
Stosowany jest także tzw. szybki test przyłóżkowy, który możesz wykonać w trakcie wizyty w gabinecie lekarskim. W przypadku wyniku negatywnego, powinno się go potwierdzić w laboratorium metodą biologii molekularnej. Dzięki badaniu wymazu z nosa i gardła lekarz może odróżnić infekcję wirusem grypy od innych zakażeń wirusowych lub bakteryjnych.
W Polsce zachorowania na grypę i wirusy grypopodobne rejestrowane są w całym sezonie epidemicznym tj. od października jednego roku, do końca września kolejnego roku kalendarzowego. Zachorowania na grypę występują najczęściej od października do kwietnia, przy czym szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem.
W ostatnim okresie obserwujemy w Polsce nasilenie infekcji wywołanych przez wirusy grypy, wirusa RSV oraz COVID-19. Od 10 stycznia 2023 roku przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej mogą wykonywać refundowane przez NFZ testy combo. To testy typu „trzy w jednym”, które wskazują na zakażenie grypą (typu A lub B), koronawirusem lub wirusem RSV. Wprowadzenie szybkich testów antygenowych typu combo, wykrywających w krótkim czasie zakażenie wirusem grypy (A bądź B), COVID-19 lub wirusem RSV, ułatwi postawienie właściwej diagnozy i zastosowanie optymalnego leczenia.
Przeziębienie a grypa
Objawy przeziębienia i grypy są niemal identyczne, to choroby te mają inny przebieg. Ich wspólną cechą jest czynnik je wywołujący ‒ wirus, który można nabyć drogą kropelkową przez kontakt z osobą zarażoną. Poza tym przeziębienie i grypa to dwa różne schorzenia, dlatego niezbędna jest konsultacja lekarska, by je rozróżnić i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Pierwsze objawy przeziębienia lub grypy powinny od razu wywołać naszą reakcję.
Cechą charakterystyczną przeziębienia jest łagodny przebieg. Kaszel, katar lub ból gardła ustępują zwykle po tygodniu. Nie towarzyszy im wysoka temperatura jak w przypadku stanów grypowych. Niestety, często przeziębienie kończy się zakażeniem bakteryjnym i konieczne jest zastosowanie antybiotyku. W przypadku przeziębienia, najczęściej trwa ono około tygodnia.
Z kolei grypa przebiega gwałtownie. Objawy nie ustępują, lecz nasilają się. Chory ma temperaturę często powyżej 39 stopni. Gorączkę należy zbijać ‒ zbyt wysoka może być bardzo niebezpieczna.
- zaczyna się nagle,
- bardzo wysoka gorączka (nawet powyżej 40 stopni) pojawia się od razu i zwłaszcza u dzieci grozi odwodnieniem,
- przy gorączce mogą występować dreszcze i intensywne poty,
- chorobie towarzyszą bóle głowy, mięśni i stawów, złe samopoczucie – może pojawić się suchy, męczący kaszel.
Możliwe powikłania po przebyciu grypy
- wtórne bakteryjne zapalenia płuc,
- zapalenie oskrzelików (szczególnie u niemowląt i dzieci),
- zaostrzenie chorób przewlekłych, np. astmy, obturacyjnej choroby płuc, dolegliwości układu krążenia, niewydolności serca, choroby niedokrwiennej serca,
- angina wywołana paciorkowcem,
- sepsa,
- bardzo rzadko (zwykle u dzieci) zespół Reye’a – zwykle związany z przyjmowaniem preparatów kwasu acetylosalicylowego,
- zapalenia mięśnia sercowego,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zapalenie mięśni,
- niewydolność wielonarządowa,
- encefalopatia,
- poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego.
Niedoleczona grypa może zagrażać życiu, zwłaszcza u osób, które mają osłabioną odporność.
Leczenie grypy
Przede wszystkim należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu i poddać się szybkiemu i prostemu badaniu, które pozwoli na postawienie diagnozy. Można też umówić konsultację wybierając lekarza i dogodny termin, wypełnić formularz na poradę online. W trakcie konsultacji online można po postawieniu diagnozy otrzymać receptę oraz zwolnienie lekarskie.
Grypie zapobiega się głównie poprzez szczepienia, którym należy poddawać się corocznie, w okresie jesienno-zimowym. W przypadku wystąpienia choroby, leczy się głównie objawowo. W ciągu 24 godzin można wspomagać układ odpornościowy, by sam zwalczył chorobę. Dalsze leczenie polega na łagodzeniu objawów i powinno być konsultowane z lekarzem.
Przede wszystkim chory powinien ograniczyć kontakty z innymi oraz wypoczywać. Wskazane jest leżenie w łóżku oraz przyjmowanie dużej ilości ciepłych płynów. Gorączkę można zbijać środkami przeciwgorączkowymi zawierającymi paracetamol lub ibuprofen. Stosuje się także leki na katar, kaszel czy ból gardła.
W przypadku bardzo gwałtownego przebiegu choroby lekarz może przepisać leki antywirusowe. Lekarze raczej odradzają stosowanie ich u chorych, którzy nie należą do grup ryzyka oraz nie są zagrożeni powikłaniami.
Skuteczne leczenie to przede wszystkim pozostanie w łóżku, dlatego pacjenci potrzebują często zwolnienia L4, które można uzyskać online.
Środowisko lekarzy od jakiegoś czasu forsuje pomysł, aby pracownik mógł zgłosić kilkudniową niedyspozycję z powodu choroby bez konieczności wizyty u medyka.
Przeczytaj także o: