Jakie są najskuteczniejsze metody leczenia insulinooporności?
Insulinooporność to coraz częściej diagnozowany problem zdrowotny, który dotyka nawet 12% populacji. Jest to stan, w którym wrażliwość tkanek na insulinę jest obniżona. Nieleczona insulinooporność może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych - cukrzycy typu 2, chorób serca i udaru mózgu.
Przyczyny insulinooporności – tkanki niewrażliwe na działanie insuliny
Insulinooporność sama w sobie nie jest chorobą, ale może prowadzić o szeregu problemów zdrowotnych, jeżeli chory w porę nie zmieni trybu życia. Stan, kiedy tkanki przestają być wrażliwe na insulinę (hormon służący do regulacji stężenia glukozy we krwi) przede wszystkim jest wywołany nieprawidłowym stylem życia, kiedy to poprzez spożywanie dużej ilości cukrów prostych i tłuszczów pojawia się nadmiar tkanki tłuszczowej. Nadmiar wolnych kwasów tłuszczowych produkuje hormony, które blokują działanie insuliny i prowadzą do zaburzeń metabolicznych. 80% chorych na insulinooporność cierpi na otyłość. Szczególnie podatni są mężczyźni, u których rozwinęła się otyłość brzuszna. Ważnym czynnikiem rozwoju insulinooporności jest również podłoże genetyczne. Dodatkowo, na insulinooporność narażone są osoby cierpiące na PCOS, czyli zespół policystycznych jajników, niedoczynność tarczycy, nadczynność kory nadnerczy, zaburzenia pracy kory nadnerczy – zaburzenia hormonalne towarzyszące tym chorobom mogą prowadzić do spadku wrażliwości tkanek na insulinę. stan przedcukrzycowy – w tym stanie stężenie glukozy we krwi jest wyższe niż normalnie, ale nie na tyle wysokie, aby rozpoznać cukrzycę. U kobiet po przebytej cukrzycy ciążowej insulinooporność jest również dość częstym zjawiskiem.
Jednocześnie insulinooporność może prowadzić do takich problemów zdrowotych jak nadciśnienie tętnicze, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, zaburzenia gospodarki węglowodanowej oraz do rozwoju cukrzycy typu 2.
Objawy insulinooporności – insulinooporność prowadzi do następujących objawów:
- nadmierne pragnienie i częste oddawanie moczu;
- zmęczenie;
- zwiększony apetyt;
- przyrost masy ciała;
- trudności z koncentracją;
- ciemne plamy na skórze (tzw. acanthosis nigricans).
Diagnoza insulinooporności – wskaźnik IR-HOMA oraz doustny test obciążenia glukozą
W diagnostyce insulinooporności wykorzystuje się Wskaźnik IR-HOMA. Oblicza się go na podstawie stężenia glukozy i insuliny we krwi żylnej na czczo.
Na wielu stronach www dostępne są kalkulatory wskaźnika HOMA, gdzie wystarczy wpisać uzyskane w badaniach wartości insuliny i glukozy.
Należy pamiętać, że wskaźnik IR-HOMA jest tylko jednym z narzędzi diagnostycznych i nie jest ostatecznym potwierdzeniem insulinooporności. Do postawienia prawidłowej diagnozy lekarz musi wziąć pod uwagę również inne czynniki, takie jak objawy kliniczne, historia choroby i inne badania laboratoryjne.
Insulinooporność diagnozuje się również na podstawie doustnego testu obciążenia glukozą (OGTT). W tym teście pacjent po wypiciu roztworu glukozy ma badane stężenie cukru we krwi po 2 godzinach.
Leczenie insulinooporności – dieta, sport i metformina
Leczenie insulinooporności opiera się przede wszystkim na radykalnej zmianie trybu życia i doprowadzenie do prawidłowej masy ciała. Zrzucenie nawet kilku kilogramów poprawia wrażliwość tkanek na insulinę i reguluje poziom glukozy we krwi. Podstawą jest zmiana nawyków żywieniowych i diety – należy przede wszystkim wybierać pokarmy o niskim indeksie glikemicznym. Kolejny krok to aktywność fizyczna – najlepiej dopasowana do możliwości danej osoby. Osobom otyłym, które wcześniej nie uprawiały sportu nie poleca się biegać i skakać – dobrze jest zacząć od spacerów, nordic walkingu czy basenu. Umiarkowana, ale regularna aktywność fizyczna pomoże w redukcji masy ciała.
W przypadku insulinooporności, lekarze często decydują się włączyć metforminę – szczególnie, jeżeli ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 jest bardzo wysokie.
Przeczytaj także o: