Krwiomocz – przyczyny, objawy i leczenie

Azjatka siedząca na toalecie, odczuwająca ból w brzuchu.

Krew w moczu, czyli krwiomocz może być objawem chorób układu moczowego czy choroby gruczołu krokowego. Ale także wskazuje m.in. na zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie nerek, kamicy układu moczowego czy na nowotwory układu moczowego. Aby postawić diagnozę, należy wykonać badanie ogólne moczu, a czasami USG jamy brzusznej czy urografię. Czerwone zabarwienie moczu jednak wcale nie musi wskazywać choroby. Podpowiadamy, jakie są najczęstsze przyczyny pojawienia się krwi w moczu oraz w jakich sytuacjach krwiomocz wymaga leczenia.

Krew w moczu przyczyny może mieć różnorodne. Często jest objawem chorób górnego odcinka układu moczowego i wskazuje na choroby nerek, takie jak:

  • torbiele nerek,
  • gruźlica nerek,
  • nowotwory, np. rak nerki,
  • kamica moczowa,
  • zapalenie cewki moczowej, jej zwężenie, obecność ciała obcego lub nowotworu.

Krwiomocz wskazuje także na choroby gruczołu krokowego, czyli rozrost, zapalenie lub rak stercza oraz na infekcje układu moczowego i choroby pęcherza, takie jak zapalenie pęcherza moczowego, polipy, czy kamienie. W przypadku kobiet krwiomocz może świadczyć o zachorowaniu na endometriozę.

Krwiomocz mikroskopowy, który wskazuje na obecność erytrocytów w moczu, również może oznaczać poważne choroby. Pojawienie się czerwonych krwinek w moczu może wskazywać na choroby nerek, np. kłębuszkowe zapalenia nerek i cewkowo-śródmiąższowe zapalenia nerek, wielotorbielowatość nerek, czy zespół Alporta. Obecność czerwonych krwinek może wiązać się także z chorobami układu moczowego i kamicy moczowej, chorobami naczyń krwionośnych, nowotworami czy różnego rodzaju skazami krwotocznymi, jak krwotoczne zapalenie pęcherza.

Krwiomocz (krwiomocz makroskopowy) to obecność krwi w moczu, która zmienia jego zabarwienie na różowawo-czerwonawe. Natomiast krwinkomocz (krwiomocz mikroskopowy), to zwiększona liczba erytrocytów (krwinek czerwonych) w moczu, która nie zmienia jego koloru.

Obecność krwi w moczu, zarówno gdy mówimy o krwiomoczu, jak i o krwinkomoczu można wykryć w badaniu ogólnym moczu.

Pierwszymi symptomami zapalenia dróg moczowych są mocz z krwią oraz ból i pieczenie podczas oddawania moczu, co powinno skłaniać do wykonania diagnostyki.

Charakterystyczne objawy zakażenia pęcherza i dróg moczowych to obok bólu i pieczenia przy oddawaniu moczu, także bardzo częsta potrzeba korzystania z toalety co łączy się z bólem lub kłuciem w dole brzucha. Nie bagatelizujmy zakażenia układu moczowego, ponieważ może to prowadzić do zakażenia nerek, co objawi się gorączką, bólem w okolicach nerek, osłabieniem, a nawet wymiotami.

Natomiast zapalenie dróg moczowych u dzieci przejawia się gorączką, brakiem apetytu, ogólnym rozdrażnieniem i wymiotami. Czasami można zauważyć skrzepy krwi w moczu dziecka, co powinno wiązać się z natychmiastowym udaniem się na wizytę lekarską.

Postawienie diagnozy określającej chorobę powinno być poprzedzone wykonaniem ogólnego badania moczu, a w uzasadnionych przypadkach także USG nerek i dróg moczowych, urografii czy tomografii. Zakażenia nerek, pęcherza moczowego lub cewki moczowej można wyleczyć podając odpowiedni antybiotyk.

Przy chorobach nerek również pojawia się krwiomocz. Najczęściej świadczy on o kamicy nerkowej, zapaleniu nerek z nawracającym krwiomoczem, ale także o raku nerki.

Aby określić chorobę nerek lekarz zleca badanie ogólne moczu, ultrasonografię, a czasami morfologię krwi. W przypadku podejrzenia np. ostrego śródmiąższowego zapalenia nerek kieruje się na biopsję nerki.

Jeśli krew w moczu pojawia się u mężczyzn może to wskazywać na choroby gruczołu krokowego. Krwiomocz występuje często przy przeroście prostaty i kłopotach z kompletnym opróżnieniem pęcherza. Pojawienie się krwiomoczu i problemy z oddawaniem moczu najlepiej skonsultować z urologiem, który zleci pogłębioną diagnostykę. Przyczyny krwiomoczu mogą być w tym przypadku bardzo różne – od infekcji układu moczowego, po raka prostaty.

Niezbyt często krew w moczu łączy się z endometriozą układu moczowego, która przejawia się poprzez ból w okolicy spojenia łonowego, krwiomocz w czasie miesiączki, częste oddawanie moczu, jak i dysurię.

Jeśli zauważymy u siebie krwiomocz należy udać się na wizytę do specjalisty w celu wykonania podstawowych badań.

W wielu przypadkach czerwony kolor moczu wcale nie oznacza jednak problemów zdrowotnych. Czerwone zabarwienie moczu może pojawić się po zjedzeniu buraków, rabarbaru, rydzów, a także po zażyciu niektórych leków. Różowy mocz lub czerwony mocz mogą wystąpić także po intensywnym wysiłku fizycznym, po stosunku płciowym, w czasie miesiączki, a nawet przy wysokiej temperaturze ciała.

Dlatego też, przed oddaniem próbki moczu do badania, trzeba mieć na uwadze powyższe czynniki.

Jednak zapalenie pęcherza moczowego, krwiomocz czy ból w podbrzuszu powinny skłaniać do konsultacji u specjalisty, który zleci wykonanie podstawowych badań.

Trzeba jednak mieć świadomość, że przebieg chorób układu moczowego czasami może nie dawać żadnych objawów, dlatego też analiza ogólna moczu, jako badanie profilaktyczne, powinna być wykonywana raz do roku.

Przeczytaj także o:

Zaktualizowano: 23.12.2023
  • krew w moczu
  • krwinkomocz
  • krwiomocz leczenie
  • krwiomocz przyczyny
  • poradnik