Nerwica wegetatywna – gdy ciało sygnalizuje problemy z psychiką

Nerwica wegetatywna, zwana również nerwicą somatyczną, to zaburzenie psychosomatyczne, w którym objawy psychiczne przejawiają się w postaci dolegliwości fizycznych. Choć mogą one przypominać objawy poważnych chorób, w rzeczywistości mają one podłoże psychiczne. Cierpiący na nerwicę wegetatywną często odczuwają lęk, niepokój i stres, które prowadzą do zaburzeń funkcjonowania różnych układów organizmu.

Przyczyny nerwicy wegetatywnej

Przyczyny nerwicy wegetatywnej są złożone i często wynikają z połączenia czynników genetycznych, środowiskowych i psychicznych. Do najważniejszych czynników powodujących nerwicę wegetatywną należą:

• Przewlekły stres – długotrwałe napięcie psychiczne może prowadzić do zaburzeń równowagi psychicznej i fizycznej.
• Trauma – traumatyczne doświadczenia, takie jak utrata bliskiej osoby, poważna choroba lub przemoc, mogą zwiększać ryzyko rozwoju nerwicy.
• Zaburzenia lękowe – nerwica wegetatywna często współwystępuje z innymi zaburzeniami lękowymi, takimi jak nerwica lękowa, napady paniki czy fobie.
• Zaburzenia nastroju – depresja i zaburzenia dwubiegunowe mogą również przyczyniać się do rozwoju nerwicy wegetatywnej.
• Genetyka – badania wskazują, że istnieje pewne uwarunkowanie genetyczne predysponujące do rozwoju zaburzeń nerwicowych.

Objawy nerwicy wegetatywnej

Podstawą nerwicy wegetatywnej są objawy somatyczne. Mogą one dotyczyć różnych układów organizmu. Często symptomy można podzielić na objawy fizyczne oraz objawy psychiczne.

Najczęściej występują:

• Objawy ze strony układu sercowo-naczyniowego – kołatanie serca, przyspieszone bicie serca, uczucie ucisku w klatce piersiowej, zawroty głowy, nadmierne pocenie – potocznie mówi się, że są to typowe objawy „nerwicy serca„.
• Objawy ze strony układu pokarmowego – bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, zaparcia, nudności, wymioty (potocznie mówi się o „nerwicy żołądka„).
• Objawy ze strony układu oddechowego – uczucie duszności, przyspieszone oddychanie.
• Inne objawy – bóle głowy, drżenie kończyn, zaburzenia snu, nadmierna pobudliwość, zaburzenia seksualne, częste oddawanie moczu, zaburzenia zmysłów.
• Objawy psychiczne nerwicy wegetatywnej – mogą pojawić się zaburzenia lękowe, zaburzenia nastroju lub objawy lęku uogólnionego, niekiedy nawet ataki paniki.

Ważne jest podkreślić, że objawy nerwicy wegetatywnej mogą naśladować objawy wielu innych chorób, dlatego w przypadku ich wystąpienia należy skonsultować się z lekarzem.

Leczenie nerwicy wegetatywnej

Leczenie nerwicy wegetatywnej opiera się przede wszystkim na terapii psychologicznej, która ma na celu zmniejszenie nasilenia objawów lęku i niepokoju oraz naukę skutecznych strategii radzenia sobie ze stresem. Najczęściej stosowaną formą terapii jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT), która pozwala na modyfikację negatywnych myśli i schematów myślowych oraz zmianę niepożądanych zachowań.

W niektórych przypadkach, w celu złagodzenia objawów somatycznych, lekarz psychiatra może zalecić farmakoterapię. Najczęściej stosowane leki to selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), które są skuteczne w leczeniu zaburzeń lękowych i depresji.