Norowirusy
Norowirusy powodują biegunkę i mdłości, którym towarzyszą wymioty. Zakażenie przewodu pokarmowego jest bardzo zaraźliwe. Dlatego też przypadki zachorowań zdarzają się częściej, gdy ludzie przebywają w bezpośredniej bliskości siebie. Często choroba ma ciężki przebieg, ale nie powoduje żadnych poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jednak przy osłabionym zdrowiu oraz u osób starszych i dzieci możliwe są powikłania. Aby zapobiec zakażeniu norowirusem, ważna jest dokładna higiena.
Jak TELEMEDI może pomóc Ci w przypadku zakażenia norowirusem?
W przypadku wystąpienia typowych objawów choroby norowirusowej należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Podczas videokonsultacji specjalista TELEMEDI szybko ustali, czy jest to rzeczywiście norowirus, czy też inna choroba przewodu pokarmowego, a także wypisze recepty na odpowiednie lekarstwa, a w razie potrzeby wystawi zwolnienie lekarskie.
Podstawowe informacje
- Norowirus jest typem wirusa, który pojawia się u ludzi i wielu gatunków zwierząt. Najbardziej znanym gatunkiem jest wirus Norwalk, który należy do ludzkich norowirusów i powoduje wirusowe zapalenie żołądka i jelit, objawiające się biegunką z wymiotami.
- Większość zakażeń norowirusami występuje w miesiącach zimowych.
- Nie ma leków przeznaczonych specjalnie dla norowirusów. Jednak lekarze zalecają pewne środki, które można wykorzystać, aby złagodzić objawy zakażenia.
Jak rozprzestrzenia się norowirus?
Norowirusy są przyczyną dużej liczby zakażeń przewodu pokarmowego na całym świecie. Wirus jest odporny i łatwo się przenosi. Na przedmiotach takich jak klamki, ręczniki i deski klozetowe wirusy mogą przetrwać nawet przez kilka dni. Infekcja przenosi się poprzez:
- skażoną żywność i przedmioty,
- bezpośredni kontakt między ludźmi,
- zakażenie kropelkowe na niewielkich odległościach.
Czas od zakażenia do pojawienia się pierwszych objawów wynosi od kilku godzin do dwóch dni.
Kto należy do grup ryzyka?
Zakażenia norowirusami dotykają w równym stopniu ludzi w każdym wieku. Zakażenia są coraz częściej obserwowane w placówkach użyteczności publicznej takich jak żłobki, przedszkola i szkoły, a także w domach spokojnej starości i w szpitalach. Chociaż u większości osób dotkniętych norowirusami choroba przebiega bezobjawowo, istnieje ryzyko dla zdrowia wśród niektórych grup ludzi.
Dla kogo norowirusy są szczególnie niebezpieczne?
Małe dzieci, osoby powyżej 70. roku życia oraz osoby z osłabionym układem immunologicznym zawsze są bardziej narażone na skutki poważnych infekcji. Głównym problemem jest tu duża utrata płynów spowodowana wymiotami i biegunką. W ciężkich przypadkach czasami konieczna jest hospitalizacja i dożylne podawanie płynów, tak aby zapobiec odwodnieniu.
Typowe objawy nowowirusa
U większości ludzi norowirus daje o sobie znać nagle, poprzez następujące objawy:
- skurcze brzucha,
- nudności,
- biegunka,
- wymioty,
- ból głowy, ból kończyn i ból głowy (jako objawy towarzyszące).
Do tego dochodzi ogólne złe samopoczucie. Pacjenci często czują się bardzo osłabieni, zmęczeni i mają zawroty głowy. Ostra faza grypy żołądkowej, wywoływanej przez norowirusy, kończy się zwykle po dwóch do trzech dniach. Tylko w niektórych przypadkach choroba trwa dłużej, a intensywność objawów jest różna w zależności od ogólnego stanu zdrowia osoby dotkniętej chorobą.
Diagnoza
Zakażenie przewodu pokarmowego może być wywołane przez wiele różnych wirusów, w tym rotawirusy. Z tego powodu nie zawsze można bezsprzecznie określić czynnik wywołujący chorobę. Jednak na podstawie przebiegu infekcji i objawów zwykle istnieje wyraźne podejrzenie jednego lub drugiego typu wirusa.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do patogenu, do postawienia ostatecznej diagnozy konieczne jest pobranie próbki kału.
Jak wygląda leczenie zakażenia norowirusem?
Jak dotąd nie ma leków, które działałyby przeciwko norowirusom. W związku z tym terapia polega na łagodzeniu objawów i dostarczaniu organizmowi płynów. Picie dużej ilości płynów jest ważne dla wchłaniania wody i elektrolitów. W tym celu zaleca się stosowanie następujących środków:
- Lekko osłodzona herbata z odrobiną soli
- Rosół
- Sok z wodą mineralną
- Mieszanki elektrolitów
Wielu pacjentów w ostrej fazie choroby ma trudności z jedzeniem. Mimo to warto spożywać lekkie pokarmy takie jak sucharki, aby szybciej powrócić do zdrowia. Dostarcza się w ten sposób węglowodanów, bez jednoczesnego podrażniania błony śluzowej jelit.
Zapobieganie zakażeniom norowisusem
Higiena jest jednym z najważniejszych środków, jakie można podjąć, aby zapobiec infekcjom nowowirusem. Po pokonaniu choroby nie powstaje odporność; ponowne zakażenie jest możliwe w każdej chwili. Ryzyko zakażenia można zmniejszyć, przestrzegając następujących zasad higieny:
- Przed jedzeniem należy dokładnie umyć pod kranem z bieżącą wodą surową żywność taką jak owoce i warzywa.
- Należy upewnić się, że posiłki są dokładnie ugotowane.
- Kilka razy dziennie należy dokładnie umyć ręce ciepłą wodą z mydłem. Jest to szczególnie ważne po każdym skorzystaniu z toalety i przed jedzeniem. Jeśli nie ma łazienki, można użyć środków do dezynfekcji rąk.
- Lepiej jest, gdy osoby zarażone nowowirusem pozostają w domu i unikają kontaktu z innymi ludźmi. Zalecenie to pozostaje w mocy przez co najmniej dwa dni po ustąpieniu ostrej fazy choroby.
- Do czyszczenia przedmiotów takich jak klamki drzwi należy używać jednorazowych ściereczek. Pościel i inne tekstylia należy prać w pralce w temperaturze nie mniejszej niż 60 stopni Celsjusza
Kiedy należy zgłosić się do lekarza przy zakażeniu norowirusami?
U większości osób dotkniętych chorobą objawy ustępują samoistnie po kilku dniach. Jednak wizyta u lekarza jest pilnie zalecana, jeśli wystąpi wysoka gorączka lub w stolcu pojawi się krew. Jeśli biegunka trwa dłużej niż trzy dni, również zaleca się konsultację z lekarzem.
Pytania i odpowiedzi
Jak długo jestem zakaźny, jeśli zachorowałem na norowirusa?
Ryzyko infekcji nie jest wykluczone po zakończeniu ostrej fazy choroby. Zaraźliwość ustępuje po około dwóch dniach od ustąpienia objawów. Również po tym czasie należy zwracać uwagę na zwiększoną higienę przez okres do dwóch tygodni. Wirusy mogą być wykrywane w stolcu jeszcze przez długi czas po pokonaniu infekcji.
Kiedy przy zakażeniu nowowirusem potrzebne jest zwolnienie lekarskie?
W związku z wysokim ryzykiem infekcji, w przypadku grypy żołądkowej zaleca się pozostanie w domu nieco dłużej. Lekarz może na taką okoliczność wystawić zwolnienie lekarskie. Surowe zasady obowiązują w niektórych miejscach pracy, takich jak placówki służby zdrowia, obiekty użyteczności publicznej lub przemysł spożywczy. Należy skontaktować się z lekarzem, aby sprawdzić, kiedy nie występuje już poważne ryzyko zakażenia.
Jakie zagrożenia dla zdrowia niosą ze sobą nowowirusy?
Grupy osób szczególnie wrażliwych są narażone na ryzyko wystąpienia niewydolności nerek lub niewydolności układu krążenia. Takie zagrażające życiu powikłania wynikają z utraty elektrolitów i wody podczas infekcji.
Czym się różni zatrucie pokarmowe od norowirusa?
Nierzadko już przy pierwszych objawach takich jak mdłości, wymioty i biegunka zakłada się, że są to objawy zatrucia pokarmowego. Objawy są bardzo podobne do zakażenia nowowirusami, dlatego diagnoza nie zawsze jest jednoznaczna. Zatrucie pokarmowe zwykle dotyka kilka osób jednocześnie, podczas gdy norowirus początkowo dotyka tylko jedną osobę i dopiero potem prowadzi do kolejnych, dalszych zakażeń.
Jakie są pierwsze objawy norowirusa?
Typowe objawy zakażenia norowirusem to wymioty, biegunka i skurcze żołądka. Mniej powszechne objawy mogą obejmować gorączkę o niskim stopniu nasilenia lub dreszcze, ból głowy i bóle mięśni. Objawy zwykle zaczynają się 1 lub 2 dni po zakażeniu wirusem, ale mogą pojawić się już po 12 godzinach od ekspozycji.
Skąd się bierze zakażenie norowirusem?
Można zarazić się norowirusem przez przypadkowe wciągnięcie do ust drobnych cząsteczek kału lub wymiocin zakażonej osoby unoszących się w powietrzu lub przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną norowirusem, np. opiekując się nią lub dzieląc z nią jedzenie lub sprzęty kuchenne.
Jak długo norowirusy utrzymują się na pościeli?
Wirusy takie jak norowirus mogą przetrwać na miękkich powierzchniach i tkaninach do 12 dni.
Jaka jest najlepsza metoda leczenia norowirusa?
Nie ma specyficznego leczenia norowirusa, ale ważne jest, aby osoby zarażone pozostawały dobrze nawodnione. Należy je zachęcać do przyjmowania płynów zawierających cukier i elektrolity. Jeśli dana osoba nie jest w stanie przyjmować odpowiedniej ilości płynów doustnie, może być konieczne podanie płynów dożylnie.
Dlaczego norowirusy są tak zaraźliwe?
Norowirusy są bardzo zaraźliwe i do zakażenia jednej osoby może wystarczyć już tylko 10 do 100 wirusów. Są one przenoszone głównie drogą fekalno-oralną, poprzez spożycie skażonej żywności lub wody albo drogą przenoszenia bezpośrednio z człowieka na człowieka.
Jak zdezynfekować dom po norowirusie?
Użyj wybielacza do wody. Zaleca się używanie roztworu, który zawiera od 2 do 10 łyżek stołowych domowego wybielacza na litr wody. Stal nierdzewna i podobne powierzchnie potrzebują mniej płynu dezynfekcyjnego, podczas gdy bardziej porowate powierzchnie więcej.
Czy mój organizm może zwalczyć norowirusa?
Zakażenie jednym typem norowirusa nie chroni przed innymi typami tego wirusa. Możliwe jest uzyskanie odporności tylko na określone typy nowowirusa. Nie wiadomo jednak dokładnie, jak długo trwa taka odporność. Może to wyjaśniać, dlaczego tak wiele osób w każdym wieku zaraża się podczas epidemii norowirusów.
Czy można przenosić norowirusa na zwierzęta domowe?
Norowirus zdecydowanie może przenosić się z psa na psa. W jednej z hodowli psów w Grecji doszło do wybuchu epidemii wśród szczeniąt. Zdziwieni chorobą pracownicy hodowli sprowadzili weterynarzy, aby ustalić przyczynę choroby. Po przeprowadzeniu wielu testów weterynarze odkryli, że wszystkie psy zostały zarażone norowirusem!
Czy norowirus wymaga hospitalizacji?
Większość ludzi czuje się lepiej w ciągu jednego do dwóch dni. Norowirus może być bardzo poważny przebieg wśród małych dzieci, osób starszych i osób z innymi chorobami i może prowadzić do poważnego odwodnienia, hospitalizacji, a nawet śmierci.
Co robić, jeśli dziecko ma norowirusa?
Jeśli dziecko wymiotuje, pozwól jego żołądkowi odpocząć przez około pół godziny, zanim spróbujesz podać mu płyny. Podawaj małe ilości płynów co 5–10 minut, stopniowo podając więcej, w miarę jak dziecko jest w stanie je utrzymać.
Czy norowirus ma wpływ na ciążę?
Wirus ten jest bardzo zaraźliwy i może zaatakować ludzi w każdym wieku. Chociaż objawy mogą być poważne, nie jest on zazwyczaj niebezpieczny. Jeśli złapiesz go będąc w ciąży, nie ma specjalnych powodów do obaw, ponieważ nie stwierdzono negatywnego wpływu infekcji nowowirusami na zdrowie nienarodzonego dziecka.
Źródła
- Bienz K.A., Wirusologia ogólna, [w:] P.B. Heczko, A. Pietrzyk (red.), Mikrobiologia lekarska, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007.
- Jabłoński L., Epidemiologia zakażeń i chorób wirusowych, [w:] L. Jabłoński, I.D. Karwat (red.), Podstawy epidemiologii ogólnej, epidemiologia chorób zakaźnych, wyd. I, Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2002.
- VanMeter K.C., Hubert R.J., MicrobiologyfortheHealthcare Professional, wyd. II, Elsevier, 2016.
Przeczytaj także o: