Nadciśnienie tętnicze – przyczyny nadciśnienia tętniczego, objawy, jak leczyć?
Nadciśnienie tętnicze, często określane jest „cichym zabójcą”. To choroba, która przez długi czas może przebiegać bezobjawowo. Zwiększa jednak ryzyko poważnych powikłań, takich jak zawał serca, udar mózgu czy niewydolność nerek. Dlatego tak ważne jest, aby zrozumieć, czym jest nadciśnienie, jakie są jego przyczyny i jak można je leczyć.
Czym w ogóle jest ciśnienie tętnicze, jakie są jego prawidłowe wartości?
Ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew naciska na ściany tętnic. Składa się z dwóch wartości: ciśnienie skurczowe (górna wartość) i ciśnienie rozkurczowe (dolna wartość). Prawidłowe ciśnienie tętnicze wynosi około 120/80 mmHg. Wartości powyżej 140/90 mmHg świadczą o nadciśnieniu tętniczym.
Przyczyny nadciśnienia tętniczego i jego objawy
Przyczyny nadciśnienia tętniczego są różnorodne. Mogą być wynikiem niezdrowego trybu życia, wieku lub rozwijającej się choroby.
Wyróżniamy:
- Nadciśnienie pierwotne – jego przyczyny nie są dokładnie znane, ale wiadomo, że wpływ mają czynniki genetyczne, styl życia (dieta bogata w sól, otyłość, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu). Ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego rośnie z wiekiem.
- Nadciśnienie tętnicze wtórne – jest spowodowane innymi chorobami, np. nadczynnością tarczycy, zwężeniem tętnicy nerkowej, zaburzeniami hormonalnymi. Nadciśnienie wtórne wywołują często choroby nerek.
Podwyższone ciśnienie krwi często przebiega bezobjawowo.
U osób z nadciśnieniem tętniczym w zaawansowanym stadium mogą pojawić się:
- bóle głowy;
- zawroty głowy;
- szumy uszne;
- krwawienie z nosa;
- zaburzenia widzenia;
- zmęczenie;
- kołatanie serca.
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Leczenie nadciśnienia tętniczego zależy od jego przyczyny i stopnia zaawansowania. Polega na przyjmowaniu leków obniżających ciśnienie tętnicze oraz zmiany stylu życia.
- Konieczne zmiany stylu życia:
- Dieta – należy ograniczyć spożycie soli kuchennej, tłuszczów nasyconych, zwiększenie spożycia owoców, warzyw, produktów pełnoziarnistych.
- Aktywność fizyczna – zwiększenie aktywności fizycznej dostosowane do indywidualnych możliwości. Ważne, aby aktywność fizyczną uprawić regularnie i stopniowo zwiększać jej intensywność.
- Utrzymanie prawidłowej masy ciała – redukcja nadwagi i otyłości.
- Rzucenie palenia – nikotyna podnosi ciśnienie krwi.
- Ograniczenie spożycia alkoholu.
- Leki moczopędne – zwiększają wydalanie wody i soli z organizmu.
- Beta-blokery – zmniejszają częstość akcji serca i siłę skurczów mięśnia sercowego.
- Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE) – rozszerzają naczynia krwionośne i zmniejszają wydzielanie substancji podwyższających ciśnienie krwi.
- Blokery receptora angiotensyny II (ARB) – podobne działanie jak inhibitory ACE.
- Blokery kanału wapniowego – rozszerzają naczynia krwionośne.
Regularny pomiar ciśnienia tętniczego jest kluczowy dla skutecznego leczenia nadciśnienia. Dzięki niemu można monitorować skuteczność terapii i w razie potrzeby dostosować leczenie. Należy pamiętać, że pomiar ciśnienia tętniczego wykonujemy w spoczynku, spokojnie siedząc i oddychając. Nie należy mierzyć ciśnienia bezpośrednio po wysiłku fizycznym – należy odczekać jakiś czas, np. godzinę.
Powikłania nadciśnienia tętniczego to m.in. zawał serca, poważne choroby nerek, udar mózgu, rozwój demencji. Może też dojść do niewydolności serca oraz przerostu lewej komory serca. Zwiększa się ryzyko pęknięcia aorty.
Nie należy lekceważyć nadciśnienia tętniczego! Jest to choroba przewlekła, która wymaga stałego leczenia.